"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde dava vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, ciro yolu ile çeki devralan müvekkili bankanın çeke dayalı alacağının TTK’nın 730/14. md.nin atfı ile TTK’nın 644. maddesindeki sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca tahsili için davalı-keşideciye karşı başlatılan ilamsız icra takibine yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, %40 icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Dairenin görevsizlik kararında davanın sebepleri zenginleşme davası olduğu belirtilmekte ise de, mahkemece nitelendirme ve değerlendirmenin bu doğrultuda yapılmadığı; davanın itirazın iptali davası olarak açıldığı mahkemece nitelendirme ve tensibin “itirazın iptali'' olarak gösterip belirlediğinden inceleme görevinin ....Hukuk Dairesi olduğu belirgin ve tereddüte yer bırakmayacak derecede açıktır. Davanın yukarıda açıklanan niteliğine göre inceleme görevi ... ....Hukuk Dairesinindir. Ancak, anılan daire dosyayı dairemize göndermiş olduğundan; dosyanın Hukuk Başkanlar Kurulunca temyiz incelemesini yapacak daire belirtilmek üzere dosyanın ... Birinci Başkanlığına gönderilmesine, 23.01.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Madde) gereğince, çekin zamanaşımına uğradığı tarihten itibaren bir yıl içerisinde, sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanarak, keşideciden alacağını talep etme hakkının bulunduğu, somut olayda takip tarihi itibariyle 1 yıllık zaman aşımı süresinin geçmediği, sebepsiz zenginleşme hükümlerinin uygulanması gerektiği, sebepsiz zenginleşme davasında ispat yükümlülüğünün davalı borçluda olduğu, davalı borçlu tarafından ispat yükümlülüğünün yerine getirilemediği, itirazın iptali davasında borçlu vekili tarafından icra müdürlüğüne itiraz dilekçesi verilmesi, itirazın iptali davasında borçlu vekilinin davaya katılacağı anlamına gelmediğinden, davalı asil adına duruşma gününün tebliğ edilmesi geçerli olup, mahkemece anılan gerekçelerle verilen karar hukuken yerindedir.Saptanan ve hukuksal durum bu olunca; tarafların dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dosyadaki tespitlere ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre, 6100 Sayılı HMK'nın 355. maddesi gereğince...
Karar sayılı kararından anlaşılacağı üzere, Bölge Adliye Mahkemesi TTK de düzenlenen sebepsiz zenginleşme hükümleri gereği dosyada inceleme yapılmasını istemiştir. Mahkememizce senet aslı da dosyaya gönderilmiştir. Dava, yukarıdaki açıklamalar ve kabule göre; 6102 sayılı TTK'nın 732. maddesine dayalı olarak açılan sebepsiz zenginleşme davasıdır....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Dava, davalı ...'un keşidecisi olduğu 15.7.2008 ve 30.7.2008 keşide tarihli lehdarları ... Hırdavat A.Ş olan ve bankaya ciro edilen, muhatap bankaya ibraz edildiğinde karşılığı bulunmayan iki çeke yönelik olarak yapılan ilamsız icra takibine yönelik itirazın iptali istemine ilişkindir. Davacı vekili, çekler zamanaşımına uğradığından kambiyo yolu ile takip yapmadıklarını, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre takip yapılmasında, ve dava açılmasında hukuki bir engel bulunmadığını belirterek itirazın iptalini ve tazminata hükmedilmesini istemiştir. Davalı davaya cevap vermemiştir....
İcra Dairesi'nin ... sayılı icra dosyasına yapılan itirazın iptali, takibin devamı, %20'den az olamak üzere icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline ilişkindir....
HUKUKİ NİTELENDİRME ve GEREKÇE: Dava, İİK' nun 67/1 maddesine dayalı itirazın iptali davasıdır.Dava dilekçesinde hatalı olarak gönderildiği ileri sürülen posta çeki hesabına yapılan havale bedelinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadesi istemine ilişkindir. Davacının, davalıya sehven yatırılan ---- gönderdiği, davalı tarafça iade edilmediği anlaşılmıştır....
Somut olayda TTK'nın (644) 732. maddesinde öngörülen sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanılamaz. Davacı dava dilekçesinde de, açıkca sebepsiz zenginleşmeye dayanıp, temel ilişkiye dayanmadığından mahkemece davanın reddi gerekirken kabulü doğru görülmemiştir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 05/10/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Sebepsiz zenginleşme için, bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin 77 ve devamı maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır....
Uyuşmazlık, yerel mahkemenin de isabetli bir şekilde nitelendirdiği gibi TTK. 644. maddesinde düzenlenen sebepsiz zenginleşme iddiasından kaynaklanmaktadır. Anılan yasa hükmüne dayanan davalarda ispat yükü keşidecide olup, keşideci, sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlamak zorundadır. Somut olay bakımından ispat külfeti davalı keşidecide olduğu halde, mahkemece ispat külfetinin tayininde yanılgıya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 16,01.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
