Cezai şart öğretide, mevcut borcun ifa edilmemesi veya eksik ifası halinde ödenmesi gereken mali değeri haiz ayrı bir edim olarak tanımlanmıştır. Cezai şart Borçlar Kanunun 158 – 161 inci maddeleri (TBK. 179-182. maddeleri) arasında düzenlenmiş olup, İş Kanunlarında konuya dair bir hükme yer verilmemiştir. İş hukuku açısından Borçlar Kanunun sözü edilen hükümlerini uygulamakla birlikte, Dairemizce bazı yönlerden İş hukukuna özgü çözümler üretilmiştir. İş hukukunda “İşçi Yararına Yorum İlkesi”nin bir sonucu olarak sadece işçi aleyhine yükümlülük öngören cezai şart hükümleri geçersiz sayılmış ve bu yönde yerleşmiş içtihatlar öğretide de benimsenmiştir. Cezai şartın işçi ve işveren hakkında ve iki taraflı olarak düzenlenmesi gereği, işçi aleyhine kararlaştırılan cezai şartın işveren aleyhine kararlaştırılandan daha fazla olmaması sonucunu da ortaya koymaktadır....
Şeklinde düzenlenmiştir. 2016 yılı protokolü ile 2012 yılı protokolünün 5.3.14 Maddesi kaldırılmış olup 2016 yılı protokolünün 6.17 maddesi kaldırılan maddeler için, konusu kalmadığından durdurulur ve işlem yapılamaz denildiğinden 3 ay sözleşme feshi cezası yerinde değildir. 2016 yılı ilaç temin protokolünün 6.17 maddesine göre, Bir reçetede birden fazla ihlal bulunması halinde cezai şartlardan yüksek bedel içeren cezai şartın uygulanması gereklidir. Reçetelerin bedelin 10 katı cezai şart içeren 5.3.10 madde uygulandığından, daha az cezai şart içeren 5.3.5 maddesi uygulanamayacaktır....
Sonuç: Temyize konu olan kararın hüküm kısmında yer alan “DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE; Davacının 5.709,17 TL cezai şart borcunun bulunmadığının, 4.520,83 TL cezai şart borcunun bulunduğunun TESPİTİNE, ancak; davadan önce 10.230,33 TL cezai şart borcunun davacı tarafından davalıya ödenmiş olduğundan 4.520,83 TL cezai şart borcunun yeniden davacı tarafından davalıya ödenmesine YER OLMADIĞINA, davadan önce ödenen 5.709,17 TL cezai şartın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine” şeklindeki bendin hükümden çıkarılarak yerine“ DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE; Davacının davalıya 4.520,83 TL cezai şart borcunun bulunduğunun TESPİTİNE, ancak; davadan önce 10.230,33 TL cezai şartının davacı tarafından davalıya ödenmiş olduğu gözetilerek davadan önce fazla ödenen 5.709,17 TL cezai şartın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine" bendinin eklenmesi suretiyle hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK...
Maddesinde düzenlenen; " provizyon sistemine gerçeğe aykırı hayali reçete kaydının yapılması durumunun tespiti halinde reçete bedelinin 10 katı tutarı cezai şart ile sözleşme feshedilir ve 2 yıl süre ile sözleşme yapılmaz. Tekrarı halinde 10 katı cezai şart uygulanarak sözleşme feshedilir ve 3 yıl süre ile sözleşme yapılmaz....
İlk derece mahkemesi; davacı sözleşmeyi feshettiğini belirtmesine karşın açtığı davada, ayıp giderim bedeli ve cezai şart talep ettiğini, fesih iradesinin davalıda olmadığını, sözleşmenin ayakta olduğunu, cezai şart isteme şartlarının oluşmadığını ;davacı taraf, yanlış döşenen doğalgaz hattının düzeltilmesi için başka bir firmaya 5.500,00.-TL + KDV, eksik imalatlar için 1.600,00.-TL + KDV ve proje bedeli için 1.500,00.-TL + KDV olmak üzere toplam 8.500,00....
Davacı pilotun yukarıda belirtilen çalışma süresi ve istifası sebebiyle kalan süre, bilirkişi raporunda izah edildiği şekilde cezai şart olarak başka firmalarca uygulanagelen bedeller gözetilerek hakkaniyet gereği cezai şartın %50 oranında tenkisi ile davacı pilottan 82.234,37 TL tahsil edilmesi gerekirken yukarıda belirtilen tutarda cezai şartın tahsil edilmiş olması karşısında taleple bağlı kalınarak davacı pilot tarafından davalı şirkete cezai şart bedeli adı altında yapılan ödemenin istirdadı yönündeki talebin kabulü yerine mahkemece reddi cihetine gidilmesi hukuka ve usule aykırı görülmüştür....
DAVA : İSTİRDAT DAVA TARİHİ : 03/08/2017 KARAR TARİHİ : 25/04/2023 YAZIM TARİHİ : 25/05/2023 Mahkememizde açılan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : DAVA : Davacı vekili ; müvekkili ile davalı arasında 12.04.2007 tarihinde "..." ile; 23.06.2008 tarihinde "..." anlaşması imzalandığını, davalı tarafından müvekkilinin Ağustos-2016 dönemine ilişkin olarak sistem kullanım ceza ücreti açıklamalı "..." gönderildiğini, ceza faturasının sözleşme hükümlerine aykırı olduğunu, buna rağmen ödeme yapmak zorunda kaldıklarını belirtip, dava konusu ceza faturasının ödeme tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Kaplamaları İşinin davalıya alt işveren sıfatıyla devredildiğini, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 6. maddesinde davalının işi 31/08/2017 tarihine kadar tam ve eksiksiz olarak bitirip teslim etmesi, bu tarihe kadar bitiremediği takdirde 2500 Euro, 10/09/2017 tarihine kadar tamamlayamadığı takdirde 10.000 Euro cezai şart ödemesinin kararlaştırıldığını, davalının işi bu iki tarihte de bitirememesi üzerine 11/10/2017 tarihli ihtarname gönderilerek davalının işi 10 gün içinde teslim etmesi, aksi halde 10.000 Euro cezai şart uygulanarak sözleşmenin feshedileceği hususunun ihtar edildiğini, davalının ihtara cevap vermemesi üzerine 08/01/2018 tarihli ihtarname ile sözleşmenin feshedildiğini ve cezai şartın 3 gün içinde ödenmesinin istenildiğini, davalının ödeme yapmayarak temerrüde düştüğünü ileri sürerek, sözleşmenin 6. Maddesinde düzenlenen cezai şart nedeniyle şimdilik 500 Euro ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir....
yanında cezai şart istemine de itiraz ettiği görülmüştür....
Tekrarı halinde reçete bedelinin 20 (yirmi) katı tutarında cezai şart uygulanarak sözleşme feshedilir ve 1 (bir) yıl süreyle sözleşme yapılmaz.” maddesi gereği, davacının sahibi ve mesul müdürü olduğu Gülden Eczanesinden Şayeste AYDOĞDU adına Kurumumuza fatura edilen reçetelerden; 20/04/2020 tarih 2925Z5Y reçete numarası ile Medula Sistemine kaydedilen reçete de reçete bedeli olan 36,09 TL’nin 10 katı cezai şart bedeli 360,90 TL., 30/03/2020 tarih 28SELEX reçete numarası ile Medula Sistemine kaydedilen reçete de reçete bedeli olan 76,64 TL’nin 10 katı cezai şart bedeli 766,40 TL, 13/02/2020 tarih 27VB0KX reçete numarası ile Medula Sistemine kaydedilen reçete de sigortalının kullanmadığını beyan ettiği 3 kutu Lipanthyl 267 mg kap. bedeli 173,34 TL’nin 10 katı cezai şart bedeli 1.733,40 TL, 31/03/2020 tarihinde 28TJH9F reçete numarası ile Medula Sistemine kaydedilen reçete de reçete bedeli olan 96,69 TL’nin 10 katı cezai şart bedeli 966,90 TL, 15/04/2020 tarihinde 290F5UI reçete numarası...
