Esas sayılı takip dosyası üzerinden müvekkilinin eski çalışanı olan dava dışı borçlu ... hakkında yapılan icra takibi üzerinden, müvekkilinden hak ve alacakları bulunduğu gerekçesiyle icra takibine şeklen borçlu olarak eklenildiğini, müvekkiline gönderilen 16.08.2021 tarihli İİK md 89/1 haciz bildiriminde, alacak miktarının 67.006,87 TL ve tüm hak ve alacaklar yönünden sorumlu olacağına, başka bir ... imzasına tebliğ edilen 05.10.2021 tarihli İİK md 89/2 haciz bildiriminde ise bu defa alacak tutarı ve faiz ve giderler yönünden 67.508,74 TL, 10.11.2021 tarihli İİK md 89/3 haciz bildiriminde ise bu defa müvekkil nezdinde doğmuş ve doğacak tüm hak ve alacaklar yönünden 67.006,87 TL alacak tutarı ile sorumlu olduğunun bildirildiğini, borçlu hakkında, takibin kesinleşmesinden sonra alacaklının, İcra ve İflâs Kanunu 78 ve müteakip maddeleri uyarınca, borçlunun mal, hak ve alacakları üzerine doğrudan haciz konulmasını isteme hakkı olduğunu, alacaklı davalının kötü niyet içerisinde davranarak...

Davalı şirketin sicil dosyası celb edilmiş, İİK 166/2 md kapsamında gerekli ilanlar yapılarak yargılamaya devam olunmuştur. İzmir 13. İcra Müdürlüğünün .../... sayılı dosyasının incelemesinde; alacaklının ..., borçlunun ... Yedek Parça Sanayi ve Tic. Ltd Şti., takip dayanağının cari hesap, takibin iflas yolu ile takip olduğu, ödeme emrinin borçluya ... tarihinde tebliğ edildiği, borçlu tarafından takibe herhangi bir itiraz ileri sürülmediği ve takibin kesinleştiği belirlenmiştir. İİK'nın 158. Md gereğince depo emrine esas olacak şekilde bir sonraki duruşma tarihi itibari ile borç miktarının belilrenmesine yönelik olarak dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış alınan 04.04.2022 tarihli bilirkişi raporunda; İİK'nın 158. Md gereğince depo emrine esas olacak şekilde 02.06.2022 duruşma tarihi itibari ile dosya alacağının 105.275,55 TL olacağının tespit edildiği ayrıntılı ve gerekçeli olarak belirtilmiştir....

Kural olarak olayları izah taraflara, uyuşmazlığa uygulanacak hukuki kuralları belirlemek ve hukuki nitelemede bulunmak Hakim'e ait bir görevdir (HMK md. 33) Davacının davalı aleyhine kaçak elektrik kullanımından dolayı ilamsız icra takibi yaptığı takibin kesinleştiği davacının icra dosyalarına ödeme yaptığı konusunda ihtilaf bulunmamaktadır. Kendisine karşı icra takibi yapılmış olan borçlu, ödeme emrine itiraz edilmemiş veya itiraz edilmiş olmakla birlikte yerinde görülmemiş olması sebebiyle icra takibi kesinleşse dahi maddi hukuk bakımından borçlu olmadığını ileri sürebilir. Bunun için, takip devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası açabileceği gibi, böyle bir menfi tespit davası açmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise ödemiş olduğu paranın kendisine verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir (Kuru, Baki: İcra ve İflâs Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, Ankara 2003, s. 233)....

İstirdat davasında ise menfi tespit davalarından farklı olarak davacı kıymetli evrak üzerinde hak iddia etmektedir. İcra takibinin konusu alacak üzerinde aslında gerçek hamil olduğunu iddia eden kişi lehine çek borçlusunun veya keşidecinin, yatırdığı bedelin alacaklıya ödenmemesine ilişkin bir ihtiyati tedbir kararı verilmesi mümkündür. İstirdat davacısının ; kendisi dışında borca itirazı olmayan keşidecinin yatırdığı bedelin de aslında kendisinin hak sahibi olduğu bedelin dosyanın davalısı olan hamil-alacaklıya ödenmemesini talep etme hakkı bulunmaktadır. Keşidecinin açtığı menfi tesbit davasının reddine karar verilmesi de bu davayı etkileyecek nitelikde değildir. İstirdat davasında bu şekilde bir ihtiyati tedbir kararı verilmesini yasaklayan yasal düzenleme bulunmamaktadır....

in beyanları ceza dosyadaki katılan dava dosyamızdaki davacıların beyanları, alınan bilirkişi raporu birlikte değerlendiriliğinde, davalının haksız ve kötü niyetli olarak senet yönünden takibe geçtiği anlaşılmakla İİK. 72/5 - 3 cümle uyarınca 52.081,67 TL'lik miktar yönünden kötü niyet tazminatına hükmetmek gerekerek mahkememizdeki vicdani kanıyı yansıtan aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir. HÜKÜM ; Yukarıda yazılı bulunan gerekçeye göre; 1-Davanın KABULÜ ile; İzmir 23. İcra Müdürlüğünün .... sayılı takip dosyasında takibe konu edilen 80.000,00 TL'lik senetten yargılama; esnasında 27.918,33 TL'si ödenerek istirdat davasına dönüştüğünden, geri kalan 52.081,67 TL'lik miktar yönünden davacıların BORÇLU OLMADIKLARININ TESPİTİNE; Davalı haksız ve kötü niyetli olarak senet yönünden takibe geçtiğinden İİK. 72/5- 2 ve 3....

Dava İİK 72 maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit talebine ilişkindir. İİK 72/8 maddesine göre "Menfi tesbit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının yerleşim yeri mahkemesinde de açılabilir." İcra takibinden sonra açılan olumsuz tespit davalarında yetkili mahkeme; İİK. mad. 72/VIII‟e göre “davalı-alacaklının ikametgahının bulunduğu yerdeki mahkeme” (genel yetkili mahkeme) (HMK. mad. 6/(1)) ile “icra takibinin yapıldığı yerdeki mahkeme” (özel yetkili mahkeme)dir. Davacı-borçlu, belirtilen bu i k i y e r mahkemesinden istediğinde olumsuz tespit davası açabilir. Tercih hakkı kendisinindir. Eğer, davacı-borçlu olumsuz tespit davasını bu mahkemelerden hiçbirinde açmaz ise, o zaman seçim hakkı, davalı-alacaklıya geçer....

Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davanın icra takibinden kaynaklı ve İİK 72. Maddesine dayalı İstirdat davası olduğunu, İstirdat davalarına bakma görevinin Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, İİK 72.maddesine göre istirdat davasının ancak dosya borçlusu tarafından açılabileceğini, davacının icra dosyasında borçlu olmamasına rağmen işbu dava ile icra dosyasından yapılan işlemlerle tahsil edilen paranın istirdatını talep ettiğinin de aşikar olduğunu, bu nedenlerle davanın görev yönünden reddine, aksi halde davacının icra dosyasında borçlu sıfatı bulunmadığından, İİK 72 madde gereğince icra dosya borcuna istinaden yapılan ödemelere ilişkin ancak dosya borçlusu tarafından istirdat davası açılabileceğinden, bu eksikliğin aktif husumet yokluğu sebebi teşkil ettiğinden HMK 115 gereğince açılan davanın usulden reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Dosya, .......

olarak değil, takip borçlusuna karşı sebepsiz zenginleşme davası olarak açılması gerektiğinden davacı yönünden aktif husumet yokluğu, mahkemece istirdat olarak nitelendirilmesi halinde ise iik md.89/5 gereğince icra takibinde herhangi bir kötü niyet olmamasından dolayı pasif husumet yokluğu nedeniyle işbu davanın usulden reddini, mahkeme aksi kanaatte ise davanın esastan reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir....

Talep, çek istirdadı davasında, davaya konu çeke dayalı olarak yapılan takipte İİK 72 maddesine göre icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesi konusunda ihtiyati tedbir kararı verilmesine ilişkindir. Davacı vekili, müvekkilinin yetkili hamili olduğu çekin kaybedildiğini, çek iptali davası açıldığını, dava sırasında çekin davalı tarafça bankaya ibraz edildiğini, bunun üzerine çek istirdat davası açıldığını, dava açılmadan önce davalının ilgili çeke dayalı olarak kambiyo takibi yaptığını, icra veznesine giren bedelin alacaklıya ödenmemesi konusunda ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiş, mahkemece teminat karşılığında ihtiyati tedbir talebinin kabulüne, icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesine karar verilmiş, karara karşı davalının itirazı üzerine itirazın reddine karar verilmiş, bu karara karşı davalı istinaf başvurusunda bulunmuştur. İİK 72....

Banka yazısı uyarınca ve davacının beyanı doğrultusunda, davacının açmış olduğu menfi tespit davası İİK 72. maddesi gereğince istirdat davasına dönüşmüştür. Davacıya ait ticari defterler üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda hazırlanan 08.06.2022 tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinden; Davalıya vermiş olduğu 15.09.2021 Vadeli 255251 nolu 60.000,00 TL * 15.10.2021 Vadeli 255252 nolu 60.000,00 TL * Nakit ödeme 257,34 TL ile toplam 120.257,34 TL ödemenin karşılığının; davalı tarafından 10.09.2021 tarihinde düzenlenen ... defter kayıtlarında davalıdan alacak bakiyesinin mevcut olduğu bildirilmiştir. Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde çek bir ödeme aracı olup, mevcut bir borcun tasfiyesi amacıyla verildiğinin kabulü gerekir....