Tefrik edilen bu iki çek yönünden istirdat davası açılarak mahkememize bildirilmesine yönelik 17/02/2022 tarihli duruşmada davacı vekiline süre verilmiş, davacı vekilince istirdat davasının çeklerin ödenmiş olma ihtimaline karşı açılmadığını beyan dilekçesi ile bildirmiş 1 nolu duruşmada dosya takip edilmemiş HMK 150 md uyarınca ayrılmıştır. 12/04/2022 tarihinde tefrik tensibi yapılmış, 20/10/2022 tarihinde dosya takip edilmeyerek HMK 150 Md uyarınca işlemden kaldırılmasına karar verilmiştir ancak hasımsız olduğundan bahisle tekrardan suç üstü ödeneğinden masrafı karşılanarak dosya yenilenip duruşma günü verilmiştir. Vekile duruşma günü tebliğ edilmiş ve 13/04/2023 tarihli duruşmada tekrar istirdat davası açılması yönünde ihtaratlı davacı vekiline tebligat çıkarılmış ve tebliğ edilmiştir, davacı vekili tarafından beyan dilekçesi sunulmuştur ve beyan dilekçesinde ... nolu çek için ......
Davacı üçüncü kişinin ödenen paraya ilişkin olarak istirdat davası açmakta muhtariyetine. İİK'nın 97/15. Maddesinde aranan yasal şartlar oluşmadığından, davacı 3. Kişinin kötüniyet tazminatı talebinin reddine..." karar verildiği anlaşılmıştır. G E R E K Ç E: İstirdat talepli davada, ilk derece mahkemesince, menfi tespit ve istirdat davasının icra takibinin borçlusu tarafından açılması gerektiği, davacılık sıfatının takip borçlusuna ait olduğu, borcu ödeyen 3.kişi davacının, takip alacaklısına karşı istirdat davası açamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur....
Yüklenici ipoteği, tescile tabi kanuni ipoteklerdendir (TMY md. 893/III). Yüklenici ipoteklerinin tescilinde tapu kütüğünün rehin haklarına ait düşünceler kısmında “inşaatçı ipoteği olduğu belirtilmektedir (TST md. 35). Yüklenicinin kanuni ipotek hakları, eser sözleşmesine bağlı olarak çalışmayı veya malzeme vermeyi üstlendiği andan başlayarak tapu kütüğüne tescil olunabilir. Tescilinde yüklenilen işin tamamlanmasından başlayarak üç ay içinde yapılmış olması gerekir (TMK md. 895/I,II). Bu süre, hak düşürücü nitelikte olup, üç ayın sonunda tescil isteme hakkı düşer. Ancak tescilin yapılması için alacağın taşınmaz maliki tarafından kabul edilmiş veya mahkemece karara bağlanmış olması şarttır (TMK Md. 895/III)....
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLERİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, 2004 sayılı İİK nın 72.maddesi uyarınca istirdat istemine yöneliktir. Davacı yanın istinaf talebi açısından; Taraflar arasındaki temel ilişki 6502 sayılı yasanın 8.maddesinde düzenlenen ayıplı mal ilişkisinden kaynaklanmaktadır. Davacı 6502 sayılı yasanın 3/i maddesinde tanımlı satıcı, davalı aynı yasanın 3/k maddesinde tanımlı tüketicidir. Taraflar arasındaki işlemin yine aynı yasanın 3/l maddesinde tanımlı tüketici işlemi olması sebebiyle uyuşmazlığın çözüme kavuşturmakla görevli mahkeme tüketici mahkemeleridir.(6502 sy 73.md).Dava şartı arabulucuğa başvuru zorunluluğu bulunup bulunmadığı hususu da görevli mahkemece incelenecektir. Bu kapsamda davacı yanın istinaf talebi görevsizlik kararının usul ve yasaya uygun olması nedeniyle HMk.353.1.b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar vermek gerekmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2021/146 Esas KARAR NO :2022/511 DAVA:İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) DAVA TARİHİ:01/03/2021 KARAR TARİHİ:17/06/2022 Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;.... İcra Müdürlüğünün ... E Sayılı dosyası ile müvekkilin bildrilen adresteki işyerine İcra tarafı olmadığı halde 09.03.2020 tarihinde haksız ve hukuka aykırı olarak haciz işlemi uygulandığı, müvekkilin .... İcra Md ......
Esas ... sayılı ilamında da belirtildiği üzere; İİK'nın 72. maddesinin 5. fıkrası gereğince borçlunun açmış olduğu menfi tespit davasında ihtiyati tedbir kararı almamış veya verilmiş olan ihtiyati tedbir kararının herhangi bir sebeple kaldırılmış olması nedeniyle dava konusu borcu alacaklıya ödemiş olursa açılmış olan menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edileceği gibi bu durumda borçlunun menfi tespit davasının istirdat davasına dönüştürülerek devam edilmesi için bir talepte bulunmasına dahi gerek olmadığı, borcun ödenmiş olduğunu öğrenen mahkemenin yukarıda yazılı yasa hükmü gereğince davaya kendiliğinden istirdat davası olarak devam etmesi gerektiği belirtilmiştir .Yine anılan kararda borçlunun İİK'nın 72. maddesinin 6. fıkrasına göre menfi tespit davasından dönüşen istirdat davasının kabulü kararının faiz, tazminat ve yargılama giderlerine ilişkin bölümü için ilâmlı icra yoluna başvurulabileceği fakat, bunun için de, istirdat davasının kabulü kararının kesinleşmesi gerektiği...
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 2018/8- 55 Esas 2020/130 sayılı ilamında da belirtildiği üzere; İİK'nın 72. maddesinin 5. fıkrası gereğince borçlunun açmış olduğu menfi tespit davasında ihtiyati tedbir kararı almamış veya verilmiş olan ihtiyati tedbir kararının herhangi bir sebeple kaldırılmış olması nedeniyle dava konusu borcu alacaklıya ödemiş olursa açılmış olan menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edileceği gibi bu durumda borçlunun menfi tespit davasının istirdat davasına dönüştürülerek devam edilmesi için bir talepte bulunmasına dahi gerek olmadığı, borcun ödenmiş olduğunu öğrenen mahkemenin yukarıda yazılı yasa hükmü gereğince davaya kendiliğinden istirdat davası olarak devam etmesi gerektiği belirtilmiştir .Yine anılan kararda borçlunun İİK'nın 72. maddesinin 6. fıkrasına göre menfi tespit davasından dönüşen istirdat davasının kabulü kararının faiz, tazminat ve yargılama giderlerine ilişkin bölümü için ilâmlı icra yoluna başvurulabileceği fakat, bunun için de, istirdat...
İİK 72/7'de düzenlenen istirdat davasında; kendisine karşı ilamsız icra takibi yapılmış olan borçlu, ödeme emrine itiraz etmemiş veya itiraz etmiş olup da, itirazının icra mahkemesince kaldırılmış olması nedeniyle kesinleşen icra takibi ile ve menfi tespit davası da açmaması sonucu, gerçekte borçlu olmadığı bir parayı ödemek zorunda kalırsa, ödemiş olduğu paranın kendisine geri verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir. İstirdat davası, İcra İflas Kanununda düzenlenmiş olmasına rağmen, uyuşmazlığı, maddi hukuk bakımından sona erdirme amacına yönelik bir davadır. İstirdat davası, normal bir eda davası olup, bununla icra takibi sırasında sebepsiz olarak ödenmiş olduğu iddia edilen paranın geri verilmesi istenir. İstirdat davasının biri takip hukukuna, diğeri maddi hukuka ilişkin olmak üzere iki şartı vardır. İstirdat davası açılması için ilk şart, geri verilmesi istenen paranın icra takibi sırasında ödenmiş olmasıdır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ: Dava, istirdat davasıdır. Davacı taraf, borçlu olmadıkları tutarın İstanbul 37. İcra Müdürlüğünün 2019/... sayılı icra takip dosyası icra baskısı altında ödendiğini iddia ederek istirdat talebinde bulunmuştur. Davalı taraf ise husumet itirazında bulunmuştur. Dosyadaki kanıt ve belgelere ve haciz tutanaklarına göre dosya borçlusu ... ve ... Teks San ve Dış Tic Ltd Şti. olup, davacı tarafından yapılan ödeme 3.şahsın borcunu ifa niteliğindedir. Kendisine karşı icra takibi yapılmış olan borçlu, kesinleşen icra takibine rağmen menfi tespit davaı açmaması ve cebri icra tehdidi altında borcu ödemiş olması halinde, İİK 72/3 maddesi uyarınca paranın kendisine geri verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir. İstirdat davası , eski( sonuçlanmış) icra takibinin borçlusu tarafından açılır. Yani, davacı sıfatı ( aktif husumet ehliyeti), borçluya aittir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi - K A R A R - Uyuşmazlığın, çalındığı iddia edilen çekin istirdatı istemine ilişkin bulunmasına, davanın İİK 72. maddesine dayalı bir istirdat davası olmamasına göre dosyanın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 11. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 23.02.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
