Asliye Ticaret Mahkemesinde istirdat davası açtığı ve davayı kazandığı kararın Yargıtay incelemesinden geçerek kesinleştiği anlaşılmaktadır. Davacı vekili, bu davada istirdat davası sonucu ... Konut ... Kooperatifine ödemek zorunda kaldığı 15.400.000.000 TL’ nin davalılardan tahsilini talep etmiştir. Davalı ... Aslan vekili, müvekkilinin şahsen mal almadığını kimseye talimat vermediğini, adına fatura ve irsaliye bulunmadığını belirterek davanın reddini istemiştir. Davalı ... Sağlık Eğitim İnş. A.Ş. vekili müvekkiline demir teslim edilmediğini, kayıtlarında faturaya rastlanmadığını belirterek davanın reddini istemiştir. Davalı SS. Alara Konut ... Koop. vekili, kendilerine mal teslim edilmediğini belirterek davanın reddini istemiştir....
Mahkemece, davanın İİK. 72. maddesine göre açılan istirdat davası olduğu ve davanın açıldığı tarih itibarı ile 1 yıllık hak düşürücü sürenin dolmuş olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı, davalıya yapılan sağlık yardımının davalının emekli olması ve yasal mevzuat gereği emekli olanlara sağlık yardımı yapılamayacığını ileri sürerek yapılan yersiz ödemenin tahsili amacıyla eldeki davayı açmış olup, dava bu haliyle sebepsiz zenginleşmeye dayalı olarak açılan alacak davası niteliğindedir. Mahkemece, davanın İİK. 72.maddesine göre açılan istirdat davası olarak nitelendirmesi ve bu nedenle davanın hak düşürücü süre olan 1 yıl içerisinde açılmadığından bahisle davanın reddine karar vermesi hatalı olup tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda gerekli değerlendirmeler yapılarak sonucuna uygun bir karar verilmemesi eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirmeye dayalı olup bozmayı gerektirir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : İstirdat-Karşı dava alacak Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı istirdat ve alacak davasına dair karar davalı ve karşı davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Temyiz yoluna başvurulması halinde alınacak karar ve ilam harcının belirlenmesinde davaların maktu harca veya nispi harca bağlı olup olmaması önem taşır. Maktu karar ve ilam harcına bağlı davaların kabul ve reddine ilişkin kararların temyizi ile nispi karar ve ilam harcına bağlı davaların reddine ilişkin kararların temyizi hallerinde, temyiz harcının tümü temyiz tarihindeki tarifeye göre maktu ve peşin olarak alınır. Nispi harca tabi davaların kabulüne ilişkin kararların temyizi halinde ise, mahkemece hükmedilen miktar üzerinden hesaplanan nispi karar ve ilam harcının dörtte biri peşin olarak alınır....
Maddesiyle değiştirilen maddeye göre; "Madde 5/A - (1) Bu kanunun 4'üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, dava konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak, tazminat, itirazın iptali, menfi tespit ve istirdat davalarında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır."6235 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'nun 3'üncü maddesinin birinci fıkrasına eklenen cümle ile,"Dava şartı olarak arabuluculuk,Madde 18/A - (1) İlgili kanunlarda arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı olarak kabul edilmiş ise arabuluculuk sürecine aşağıdaki hükümler uygulanır.(2) Davacı, arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılmadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini dava dilekçesine eklemek zorundadır....
Davacı tarafından 08.01.2014 tarihinde 5.000-TL üzerinden harcı ikmal edilerek ve fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak istirdat davası açılmıştır. Her ne kadar 6100 sayılı HMK'nun 107. maddesinde belirsiz alacak davası düzenlenmiş ise de, belirsiz alacak davası, davanın açıldığı tarihte alacağın miktarını yahut değerini tüm ve kesin olarak belirleyebilmesinin kendisinden beklenemeyeceği veya bunun imkansız olduğu hallerde açılabilir (HMK madde 107-1). Aksi halde belirsiz alacak davası açılamaz öte yandan, talep konusunun miktarı, taraflar arasında tartışmasız veya açıkça belirli ise kısmi dava açılamaz(HMK.madde 109/2). Alacak miktarının tartışmasız veya açıkça belirli olduğu hallerde belirsiz alacak veya kısmi dava açılmasında alacaklının hukuki yararı bulunmamaktadır. Hukuki yarar dava şartlarındadır. (HMK madde 114/4). Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir....
Davacı yan; dava dilekçesinde borcun haricen ödendiğini ve bu durumun davalı tarafça dosyaya gönderilen 26.03.2019 tarihli beyan dilekçesi ile sabit olduğunu beyan etmesine rağmen; mahkemece icra dosyasına herhangi bir ödeme yapılmadığından istirdat isteminde hukuki yarar bulunmadığı yönündeki gerekçeye istinaden davanın usulden reddi kararında isabet görülmemiştir. Ayrıca; icra takibinden vaki feragat, alacağın özünden değil, sadece icra takip hukuku anlamında tahsil talebinden feragat mahiyetindedir. Takip hukuku anlamında alacağın tahsilinden vazgeçmek, alacağın özünden vazgeçmek olarak kabul edilemez. Bu anlamda davacı talebi aynı zamanda sözleşme nedeniyle borçsuzluk talebini ve istirdat talebini içerdiğinden menfi tespit ve istirdat talebinin davadan önce konusuz olduğu ve hukuki yararın bulunmadığı yönündeki gerekçede de isabet görülmemiştir....
DAVALININ CEVABI: Davalı vekili Asliye Hukuk Mahkemesine sunduğu cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafça istirdat davası açılarak icra tehdidi altında yapılan ödemelerin istirdadı talep edildiğini, Dava dilekçesi müvekkil Kooperatif Başkanlığına 16....2021 tarihinde tebliğ edilmiş yasal süresi içerisinde cevap ve delillerini bildirmiş, İstirdat davası şartları oluşmamış bu nedenle hukuka aykırı ve yersiz davanın reddine karar verilmesini Davacının Kooperatif ortaklığının başladığı tarihten itibaren aidat ve ödemelere ve faize ilişkin genel kurul karar tutanaklarını dilekçe ekinde sunmakla, Bilirkişi tarafından inceleme yapıldığında icra takibine konu edilen alacak miktarının doğru olacağını, arz edilen nedenle,yapılacak bilirkişi incelemesi sonucunda müvekkilin haklılığı anlaşılacağından davanın reddine,yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır. DELİLLER VE DEĞERLENDİRME: Dava, istirdat davası niteliğindedir....
Maddesi ile 6102 sayılı TTK’nın 5/A maddesinin birinci fıkrasında yer alan “paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında” ibaresi “para olan alacak, tazminat, itirazın iptali, menfi tespit ve istirdat davalarında,” şeklinde değiştirilmiştir. Yapılan değişiklik ile 7445 sayılı Kanun’un 43/1-a maddesi uyarınca 1 Eylül 2023 tarihinden sonra ticaret mahkemeleri nezdinde açılacak itirazın iptali, menfi tespit ve istirdat davalarında zorunlu arabuluculuğa başvurulmasına gerekli bulunmaktadır....
Diğer taraftan, bozma öncesi mahkemece yapılan yargılamada, davacının istirdadı gereken alacak tutarının 1.474.690.53 TL olduğu mahkemece kabul edilmiş olup, yargılama sırasında icra müdürlüğünce bu miktardan 1.000.000.00 TL'nin fazladan tahsil edildiği bildirilmekle fark 474.69.53 TL'nin iadesi icra müdürlüğünün kabulünde olmadığından istirdat davası yönünden de İİK 361. maddesi hükümlerinin uygulanması mümkün olmadığından, istirdat davası yönünden de dava açmakta davacının hukuki yararı bulunmaktadır. Açıklanan nedenlerle, davacının menfi tespit ve istirdat davası açmakta hukuki yararının bulunması nedeniyle, Daire bozma ilamının yanılgılı değerlendirilmesi soncu davanın reddine karar veren yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde yerel mahkeme kararını onayan sayın çoğunluk görüşüne karşıyım....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Alacak Uyuşmazlık, kambiyo senedinden kaynaklanan alacağın istirdat yoluyla tahsili istemine ilişkindir. Taraflar arasında kira ilişkisi bulunmamakta olup, mahkemenin nitelemesi de bu yöndedir. Uyuşmazlığın bu niteliğine göre temyiz inceleme görevi Dairemize ait olmayıp, Yargıtay 19. Hukuk Dairesine ait ise de anılan dairece de görevsizlik kararı verilmiş olmakla görev uyuşmazlığının çözümü için dosyanın Yargıtay Birinci Başkanlığına gönderilmesine, 10.03.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
