Ancak, irtifak hakkının sahibine sağladığı yararın kısmen ortadan kalkmış olması bu hakkın da ortadan kalkması için yeterli bir sebep değildir....
hiçbir faaliyeti bulunmadığını, davalı şirkete irtifak hakkının terkini için müvekkili şirket tarafından yapılan başvuru sonucunda terkin talebinin kabul edildiğini ancak söz konusu irtifak hakkının terkini için fahiş bir bedel talep etmesi nedeniyle işlem yapılamadığını, bu nedenlerle İstanbul İli, Avcılar İlçesi, Firuzköy Mah. 8 pafta, 6205 parselde kain gayrimenkul üzerinde davalı şirket lehine 04.06.1996 tarih ve 3893 yevmiye nolu 477,50 metrekarelik irtifak hakkının bedelsiz terkinine, ve pilon yeri olarak idare adına tescil edilen yerin ise bedelli olarak tapu iptali ve tesciline karar karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 25/05/2021 NUMARASI : 2020/334 ESAS - 2021/207 KARAR DAVA KONUSU : Kamulaştırma (Bedel Tespiti Ve Tescil) KARAR : DAVA DİLEKÇESİNİN ÖZETİ: Davacı kurum vekili dava dilekçesi ile özetle; davalının maliki olduğu Ordu İli Kabadüz İlçesi Derinçay Mh 164 ada 1 sayılı parselin bir kısmından ENH geçirileceği için kamulaştırma yapıldığını belirterek, taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile irtifak hakkının davacı kurum adına tapuya tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Ordu 4. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 25/05/2021 gün ve 2020/334 E ve 2021/207 K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 23.204,03 TL olarak tespitine ve taşınmaz üzerinde kurulan irtifak hakkının davacı kurum lehine tapuya tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde taraflarca ayrı ayrı istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu görülmüştür....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 18/03/2020 NUMARASI : 2019/238 ESAS - 2020/109 KARAR DAVA KONUSU : Kamulaştırma (Bedel Tespiti Ve Tescil) KARAR : DAVA DİLEKÇESİNİN ÖZETİ: Davacı kurum vekili dava dilekçesi ile özetle; davalının maliki olduğu Ordu İli Altınordu İlçesi Uzunisa Mh 3187 ada 4 sayılı parselin bir kısmından ENH geçirileceği için kamulaştırma yapıldığını belirterek, taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile irtifak hakkının davacı kurum adına tapuya tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Ordu 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 18/03/2020 gün ve 2019/238 E ve 2020/109 K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 52.345,55 TL olarak tespitine ve taşınmaz üzerinde kurulan irtifak hakkının davacı kurum lehine tapuya tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde taarflarca istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu görülmüştür....
Somut olaya gelince; davaya konu 202 ada 3 parsel sayılı taşınmaz üzerinde irtifak hakkının kurulu olup olmadığının ilgili Tapu Sicil Müdürlüğünden sorulmasına ve irtifak hakkına dayalı kamulaştırma işleminin tamamlanıp tamamlanmadığının ilgili kurumdan sorulmasına dair Dairemizce verilen 24.02.2020 tarihinde dosyanın mahalline iadesi kararından sonra mahkemece yapılan inceleme ve ilgili kurumlara yazılan müzekkerelere müteakip davaya konu 202 ada 3 parsel sayılı taşınmazın kat irtifakı tesisinden önce 1207 parsel sayılı taşınmaz olduğu anlaşılmakta olup 202 ada 3 parsel sayılı taşınmaza dair tapu kaydında, iddia edildiği gibi davacı lehine tesis edilmiş irtifak hakkına yönelik herhangi bir kayıt yer almasa da Bakırköy 1. Mıntıka Tapu Sicil Muhafızlığınca, ... Marmara Bölgesi Şebeke Tesis Başmühendisliği’ne 07.07.1966 tarihinde yazılan müzekkere örneğinden 1207 parsel sayılı taşınmaz üzerinde 1335 m2’lik kısmında irtifak hakkına yönelik bir tesis işleminin yapıldığı görülmektedir....
Davalı, taşınmazında bulunan bina inşası sırasında bodrum katın kotu tutmadığı için davacı taşınmazından bedeli karşılığı irtifak tesis edildiğini, halen ihtiyaçlarının mevcut olması nedeniyle isteminin reddine karar verilmesini savunmuştur. Mahkemece, davalı taşınmazının bulunduğu ... Caddesine kanalizasyon hattının döşenmesi ve bodrum katın mesken sayılmayacağı, ayrıca mesken sayılsa bile pompa ile ... Caddesindeki kanalizasyon hattına bağlantı kurulabileceği, irtifak hakkının devamı konusunda 21 sayılı parselin korunması gereken hukuki yararı bulunmadığı ayrıca irtifakın davacıya ait 14 parsel sayılı taşınmazda %10 oranında değer kaybı oluşturduğu gerekçeleriyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmü davalı temyiz etmiştir. Dava, mecra irtifakının kaldırılması isteğine ilişkindir....
Dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 1086 sayılı HUMK'nın13/2 maddesi gereğince “İrtifak hakkına ilişkin davalar, üzerinde irtifak hakkı kurulan taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılır.” Benzer nitelikteki Harçlar Kanununun 16. maddesinde de “Müdahalenin meni, tescil ve tapu kayıt iptali gibi gayrimenkulün aynını taalluk eden davalarda gayrimenkulün değeri nazara alınır” hükmüne yer verilmiştir. Somut uyuşmazlıkta; davacı, davalı Hazinenin irtifak hakkı ile tasarruflarına bırakılan taşınmazlarda irtifak hakkının kaldırılması istemini de içeren talepleri ile muaraza yarattığını belirterek muarazaanın giderilmesini, birleştirilen davada da kaldırılan irtifak hakkının yeniden tesis edilmesini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ELATMANIN ÖNLENMESİ -KARAR- Dava, geçit irtifak hakkının kaldırılması ve buna dayalı elatmanın önlenmesi isteğine ilişkindir. Davanın açıklanan bu nitelendirmesine göre, 2797 Sayılı Yargıtay Yasasının 14.maddesi uyarınca temyiz incelemesi Yüksek 14.Hukuk Dairesine ait bulunduğundan dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına gönderilmesine, 23.9.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Köyündeki dava konusu taşınmazların tapu kaydında davalı şirket lehine konulan intifa ve irtifak hakkı şerhlerinin iptali ile Hazine adına yazılmasını talep etmiştir. Mahkemece kayıtlardaki intifa ve irtifak hakkı şerhlerinin iptaline ve silinmesine karar verilmiştir. Ancak 557 sayılı parselde bulunan kullanım şekline ilişkin irtifak hakkı şerhinin Hazine adına yazılmasına ilişkin bir karar verilmemiş olması bozma nedeni ise de bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden HUMK'nun 438/VII maddesi gereğince hükmün düzeltilerek onanması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle hüküm fıkrasının 3.bendinde 557 parsel ile ilgili kısımda yer alan "... İrtifak/ intifa hakkı şerhlerinin iptaline ve tapudan terkinine, irtifak hakkı şerhinin Hazine adına yazılmasına" ibaresinin eklenmesine, hükmün değiştirilmiş ve DÜZELTİLMİŞ bu şekli ile ONANMASINA, 12.02.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Mahkemece toplanan deliller ve dosya içeriği göz önünde tutularak yazılı şekilde hüküm kurmuş olmasında kanuna aykırı bir yön yok ise de, davalının teleferik sistemini geçirmek suretiyle irtifak hakkını kazandığı da düşünülebilir. Bu durumda TMK.nun 780. maddesinin son fıkrası hükmü göz önünde tutularak uyuşmazlığın çözüme kavuşturulması gerekir. Gerçekten de anılan maddede irtifak hakkının kurulması için tapu kütüğüne tescil şarttır vurgulaması yapıldıktan sonra son fıkrasında da "...İrtifak hakkının zamanaşımı yoluyla kazanılması, ancak mülkiyetin bu yolda elde edilebilecek taşınmazlardan mümkündür..." denilmiştir. TMK.nun 780. maddesinin son fıkrasındaki yollama nedeniyle aynı kanunun 713/1. maddesinde yazılı koşullar altında davacı taşınmazı üzerinde teleferik sisteminin kurulması ve bundan yararlanılması sonucu olağanüstü zamanaşımı yoluyla irtifak hakkının kazanılması da mümkün olabilir....
