GEREKÇE VE DEĞERLENDİRME: Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri ve istinaf sebepleriyle bağlılık ilkesi dikkate alındığında; Dava konusu taşınmaz üzerindeki enerji nakil hattının davalı idare tarafından deplase edilmesi üzerine, davacıların taşınmazın tapu kaydındaki irtifak hakkının da terkini istemiyle davalı idareye başvurduğu, idarece irtifak hakkının terkini karşılığı olarak İstanbul İli, Bağcılar İlçesi, Yavuzselim Mahallesi, 458 ada 2 parsel sayılı taşınmaz için 33.984,00TL belirlendiği, davacı tarafça 02/02/2018 tarihinde bedel ödenerek tapu kaydındaki irtifak hakkının terkin edildiği anlaşılmıştır....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/1045 KARAR NO : 2022/1277 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : OVACIK(TUNCELİ)ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 22/02/2022 NUMARASI : 2020/19 ESAS - 2022/8 KARAR DAVA KONUSU : Üst Hakkı Kurulması (İrtifak Hakkının Kaldırılması) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, Tunceli, Ovacık ilçesi, Köseler Köyü 544 parsel sayılı tarla vasıflı 125.671,89 m2 yüz ölçümündeki taşınmaz üzerinde 06.05.2014 tarih ve 158 yevmiye sayılı işlemle davalı lehine 30 yıl süreli irtifak hakkı tesis edilmiş ise de davacının 2017- 2018- 2019 ve hakkın terkin edildiği 2020 yılına kadar olan irtifak hakkı bedellerini ödemediğini, bu miktarın % 25 tazminat tutarı, gecikme zamlarıyla birlikte 25.06.2020 tarihi itibariyle 62.682,85- TL olduğunu ileri sürerek irtifak hakkının iptali ile tapudan terkinine, 62.682,85- TL ile irtifak hakkının tahsiline karar verilmesini...
; mezkur taşınmaz hakkında uzlaşma sağlandığı takdirde irtifak hakkı bedelinin davacı tarafça yasal faiziyle ödenmesi durumunda, Genel Müdürlüğümüzce verilen Yönetim Kurulu kararı ile irtifak hakkının kaldırılması olabileceğinin, tüm bu nedenlerle davanın esas yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir....
Davalı ... vekili, dava konusu irtifak hakkının kamu hizmetine tahsisli ve eski eser vasfında olduğunu, Dolmabahçe ve çevresi kentsel sit alanı ilan edildiğinden irtifak hakkının maddi ve manevi biçimsel varlığını devam ettirdiği, sınırlamanın devam etmesinde kamu yararı olduğunu beyanla davanın reddini istemiştir. Davalı ...'ne izafeten ... Muhakemat Müdürlüğü vekili; irtifak hakkı ile korunan hukuki yararın devam ettiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur. Mahkemece; tapu kaydındaki şerhin ... (Kapatılan) 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/1085 Esas, 2003/978 Karar sayılı ilamıyla konulduğu ve irtifak hakkının ... silüetini ve tarihi binaları koruma amacı taşıdığı gerekçesiyle dava reddedilmiş, hükmü davacı vekili temyiz etmiştir. Dosyadaki 5 ... 1280 tarihli ilmühaberde adı geçen şerhin “….... civarında gashane ile ......
Türk Medeni Kanununun 726.maddesinde yapılan tanımlamaya göre üst hakkı; bir üst irtifakına dayalı olarak başkasına ait bir arazinin altında veya üstünde sürekli kalmak üzere inşa edilen yapıların mülkiyetinin irtifak hakkı sahibine ait olmasını ifade eder. Bu şekilde yasa koyucu zeminin mülkiyeti malike ait iken, üst hakkına konu yapıların mülkiyetini hak sahibine bırakmıştır. Türk Medeni Kanununun 780.maddesine göre irtifak hakkının kurulması için, tapu kütüğüne tescil şarttır. Aynı yasanın 781.maddesi uyarınca da irtifak hakkı, bir sözleşmeyle kurulur. Üst hakkı irtifakı sözleşmeyle kurulduğundan, taraflar sözleşmede kararlaştırılan hükümlerle bağlıdır. Her ne kadar Türk Medeni Kanununun 783.maddesinde irtifak hakkının, tescilin terkini veya yüklü ya da yararlanan taşınmazın yok olmasıyla sona ereceği belirtilmiş ise de, uygulamada ve doktrinde üst hakkı sözleşmesine aykırı davranışların da üst hakkı irtifakının terkini sebebi olacağı kabul edilmektedir....
yitirmiş olan bu irtifak şerhinin halen durduğunun öğrenildiğini ve yeniden inşa işleklerinde engel teşkil edecek bu işlevsiz şerhin kaldırılması için davalı kuruma başvuruda bulunulduğunu, bu başvuru üzerine de ilgili plan ve proje dairesinin söz konusu parselde mevcut veya planlanan herhangi bir altyapı tesisinin bulunmadığını, konulan irtifak hakkının gereksiz ve işlevsiz kaldığını, dolayısıyla devamında bir fayda bulunmadığı gibi kaldırılmasında da bir mahsur olmadığını yönetime bildirdiklerini, 100- TL bir bedel karşılığı konmuş olduğunu iddia ederek terkini içinde bir bedel ödenmesi gerektiğini söylediğini, irtifak şerhinin kalkmaması halinde yeni inşaatın ruhsat alımı engellenmek olan davacıların çaresiz bu haksız ve sebepsiz para talebini 100- TL'lik irtifak hakkı bedeli olarak gösterilmiş meblağın güncelleneceği inancı ile kabul etmek durumunda kaldıklarını, davalı kurumunu bu aşamada aldığı haksız ve iyi niyetten yoksun karar ile kabul edilmiş bu işlem için hiçbir yasal dayanağı...
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Taşova Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 23/09/2021 gün ve 2020/509 E ve 2021/604 K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 18.772,12 TL olarak tespitine ve taşınmaz üzerinde kurulan irtifak hakkının davacı kurum lehine tapuya tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde her iki tarafça ayrı ayrı istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu görülmüştür. İSTİNAFA BAŞVURAN TARAFLAR ve İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı kurum vekilinin istinaf dilekçesi ile özetle; ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması talep edilmiştir. Davalı vekilinin istinaf dilekçesi ile özetle; ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması talep edilmiştir. DELİLLER: 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu, Yargıtay kararları ve tüm dosya kapsamı....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Taşova Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 07/06/2021 gün ve 2020/180 E ve 2021/330 K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 25.894,85 TL olarak tespitine ve taşınmaz üzerinde kurulan irtifak hakkının davacı kurum lehine tapuya tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde her iki tarafça ayrı ayrı istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu görülmüştür. İSTİNAFA BAŞVURAN TARAFLAR ve İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı kurum vekilinin istinaf dilekçesi ile özetle; ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması talep edilmiştir. Davalılar vekilinin istinaf dilekçesi ile özetle; ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması talep edilmiştir. DELİLLER: 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu, Yargıtay kararları ve tüm dosya kapsamı....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 25/12/2018 gün, 2018/386- 679 E ve K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 24.705,16 TL olarak tespitine, davacı idare yararına daimi irtifak hakkının tesisine/tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde davacı tarafça istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu, Dairemizin 11/11/2019 tarih, 2019/3906 E ve 2019/4488 K sayılı kararıyla yerel mahkeme kararının kaldırılması üzerine bu kez Giresun 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 11/03/2021 gün, 2019/451 E ve 2021/127 K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 11.692,17 TL olarak tespitine, davacı idare yararına daimi irtifak hakkının tesisine/tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde davacı tarafça istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu, görülmüştür....
Asliye Hukuk Mahkemesi TARİHİ : 20/03/2014 NUMARASI : 2012/441-2014/98 Dosya içeriğine, temyizin kapsamına, uyuşmazlığın taraflar arasındaki irtifak hakkının kaldırılması nedeniyle bedelin tahsiline ilişkin bulunmasına göre, temyiz inceleme görevi Yargıtay Yasası’nın 14. maddesi ve Başkanlar Kurulu kararı uyarınca Yargıtay 14. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ: Açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın Yargıtay 14. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine 28/01/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
