A.Ş. arasında ticari ilişki bulunduğunu, bu ilişki nedeni ile davalı bankanın davacının borçlarının teminatı olarak, dava dışı şirket 17.04.2009 tarihine kadar muteber 1.000,000 Dolarlık teminat mektubu verdiği konularında uyuşmazlık bulunmamaktadır.Davacılar vekili; 17.10.2008 tarihli teminat mektubunun dava dışı şirkete verildiğini ancak 17.10.2008 tarihinden sonra müvekkiline dava dışı şirketin mal satışı yapmadığını bankaya 30.12.2008 tarihli yazı ile uyardıklarını ve teminat mektubu bedelinin ödenmemesini istediklerini, bankanın bu uyarıyı dikkate almayarak teminat mektubu bedelini, dava dışı şirkete ödediğini belirterek, teminat mektubunun paraya çevrilmesi nedeni ile davalı bankaya borçlu olmadıklarının tespitini talep ve dava etmiştir.Dava dışı şirket 31.12.2008 tarihinde tazmin talebinde bulunmuştur.Davalı banka vekili, teminat mektuplarında bankanın, borcun ödenip ödenmediği, edimin yerine getirilip getirilmediğinin, araştırmaya imkan ve yükümlülüğünün mevcut olmadığını,muhatabın...
Sözleşmesine istinaden nakdi kredi kullandırıldığını ve bankadan teminat mektubu alındığını, diğer davalıların müşterek borçlu ve müteselsil kefil olduklarını teminat mektupları dönem faizlerinin ödenmemesi üzerine hesap kat edilerek ihtarname keşide edildiğini, alacağın tahsili için başlatılan icra takibinin davalıların haksız itirazları sonucu durduğunu belirterek, itirazın iptaliyle takibin devamına, % 40 tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılar vekili, henüz işi bitmeyen ve bedeli irad kaydedilmeyen teminat mektubu bedellerinin talep edilemeyeceğini, istenen dönem komisyon oranının fahiş olduğunu bildirerek davanın reddini istemiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece; sözleşmenin 6. maddesi uyarınca bayinin teminat mektubu vermesinin zorunlu olduğu, davacının verdiği teminat mektubunun 02.07.2015 tarihine kadar uzatıldığı, davalının 02.07.2015 günü teminat mektubunun tahsili için bankaya başvurduğu, çerçeve protokolün 6. maddesi hükmü uyarınca süreli teminat mektubu verilmesi halinde, sona erme tarihinden en az 15 gün önce miktarı ve içeriği değiştirmeksizin, uzatma veya yenileme işlemlerini yerine getirmeyi, aksi taktirde ...'nin mevcut teminat mektubunu nakte dönüştürerek uhtesinde nakit olarak tutabileceği düzenlemesinin bulunduğu, davacının da ...'...
Yine hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının teminat mektubu komisyonlarından ....030,48 TL alacağının olduğu belirlendiği ve davacı vekilinin ....2012 tarihli dilekçesinde de “....030,48 TL'nin tahsiline karar verilmesi, ....664,49 TL bilirkişilerce mektup komisyonları için hesaplanmış olan faizin ... bozma kararı uyarınca terkin edilmesine karar verilmesi” istendiği gözetilerek mahkemece ....030,48 TL teminat mektubu komisyon bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi gerekirken, hüküm fıkrasının .... bendinde ....915,00 TL teminat mektubu komisyon bedelinin davalıdan tahsiline karar verildikten sonra hüküm fıkrasının .... bendinde tekrar mükerrer olarak teminat mektubu komisyonu ve faiz toplamı olarak ....694,97 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmesi de yanlış olmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki banka teminat mektuplarının hükümsüzlüğünün tesbiti davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, dava dışı ... ..... ile... arasındaki bayilik ilişkisi gereğince lehtarı davadışı şirket muhatabı ...olan davalı bankaya ait 54 nolu teminat mektubunun düzenlendiğini, müvekkilinin de bu teminat mektuplarına kefil olduğunu ve taşınmazında ipotek tesis ettirdiğini, sonrasında teminat mektubu bedellerinin müvekkilince davalı bankaya yatırıldığı halde teminat mektuplarının bankaya teslimi gerçekleştirilmeden davadışı muhataba ödeme yapıldığını, böylece davalı bankanın kusurlu davrandığını belirterek 54 nolu teminat mektubunun hükümsüz olduğunun tesbitine, teminat mektubu düzenlenmesine dayanak oluşturan...
Aynı sözleşmenin 5. maddesi ise “ALICI; bu sözleşemeye istinaden Satıcı ya 1.300.000 TL tutarında Teminat Mektubu verecek, SATICI da bu teminat mektubunu almasına müteakip İl Sağlık Müdürlüğü ne ... iline taşınma talep dilekçesi verecektir. Teminat Mektubu verilmeden Satıcı ... iline taşınma talep dilekçesini İl Sağlık Müdürlüğüne vermeyecektir.” biçiminde düzenlenmiştir. Davacı yanın elektronik posta aracılığıyla teminat mektubunun fotokopisini davalıya gönderdiği, sözleşmede SATICI sıfatına haiz davalının ....08.2013 tarihinde İl Sağlık Müdürlüğü’ne başvuru yaptığı ve teminat mektubu süresinin 31.....2013 tarihine kadar olduğu tarafların kabulündedir....
Mahkemece yapılan yargılama sonunda toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; asıl davada risk gerçekleşmeden sözleşmede kefil sıfatı ile imzası bulunan davalı ...’dan teminat mektubu bedelinin depo edilmesi istenemeyeceği gerekçesiyle bu davalı yönünden davanın reddine, birleşen davada ise davanın kabulü ile davacı lehine %40 icra inkar tazminatına karar verilmiş, hüküm temlik alan davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, davalı şirket ile dava dışı Toprakbank arasında imzalanan Genel kredi Sözleşmeleri kapsamında davalı şirkete kullandırılan kredi borcunun tahsili ve kullandırılan teminat mektubu bedelinin depo edilmesi için davalı-asıl borçlu şirkete ve davalı kefillere başlatılan ilamsız icra takibine yapılan itirazın İİK'nın 67. maddesi uyarınca iptali istemine ilişkindir. Dava ve takip konusu 21.08.1996, 03.02.1997, 28.04.1997, 14.08.1997 ve 10.10.1997 tarihli Genel Kredi Sözleşmelerini ve bu sözleşmelerin eki Genel Kredi Sözleşmelerini davalı ...'...
Bilirkişi ... sunduğu raporunda; bankanın 29/03/2019 kesin mühlet tarihi itibariyle 1.597.553,00-TL teminat mektubu depo tutarı ve 14.183,70-TL teminat mektubu komisyon tutarı nakdi, 17/07/2019 bildirim tarihi itibariyle 1.597.553,00-TL teminat mektubu depo tutarı ile 45.965,69-TL teminat mektubu komisyon tutarı, komisyon faizi ve BSMV nakdi, 28/08/2020 dava tarihi itibariyle 1.597.553,00-TL teminat mektubu depo tutarı 83.908,30-TL komisyon, komisyon faizi ve BSMV nakdi alacağının bulunduğunu, kefilin asıl borçlunun nakdi ve gayri nakdi borçlarından sorumlu olduğunu ortaya koymuştur. Toplanan tüm deliller karşısında; davacı banka ile ... Şti arasında imzalanan genel kredi sözleşmesi ve teminat mektubu... sözleşmesi kapsamında asıl borçlunun kullanacağı nakdi ve gayri nakdi kredilere ilişkin davalı ......
-Dolarlık tütün teslim edildiğini, davacıya teslim edilen silahın bedelinin tutarının 92.996.623.95 Dolar olduğunu, bu nedenle asıl davanın reddine, karşı dava olarak da haksız fesih nedeniyle uğranılan ticari itibar kaybı dolayısı ile 100.000.00.-TL.manevi tazminat ile 150.000.-Dolar kâr kaybının tahsiline karar verilmesini istemiştir. Mahkemece iddia, savunma, toplanan deliller ve bilirkişi raporlarına göre sözleşmeye uygun olmayan teçhizatın davacı tarafından kabul edilmeyerek sözleşmenin fesih edilmesinde davacının haklı olduğu, teslim alınan malzeme tutarı 80.269.167.-Dolar olup, irad kaydedilen teminat mektubu tutarı da dikkate alındığında, davacı idarenin 12.872.365.99.-Dolar fazla ödemesi bulunduğu, 15.5.2003 tarihine kadar istenebilecek Libor faizi 1.373.314.14.-Dolar olup, sözleşmenin 7/b maddesi gereği sözleşmenin % 6'sı oranında fesih tazminatı 6.599.997....
Sözleşmenin 26. maddesinde "yüklenicinin taahüdünü ihale dökümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi ... durumunda ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların gelir kaydedilerek sözleşmenin feshedilerek hesabın genel hükümlere göre tasfiye edileceği" hükmü yazılıdır. Yine sözleşmenin eki Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 54/3-c maddesinde “..Gelir kaydedilen kesin teminat, yüklenicinin borcuna mahsup edilemez.” düzenlemesi mevcuttur. Aynı husus 4735 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22. maddesinde de vurgulanmıştır....
