"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki davadan dolayı mahal mahkemesinden verilen hüküm davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacının dayanağı intifa hakkının 29.08.1995 tarihli ve 3569 yevmiye numaralı işlemle kurulduğu tapu kaydından anlaşılmakta ise de dosya içerisinde intifa hakkının kurulmasına ilişkin dayanak belgelere rastlanamadığından; 1- İntifa hakkının dayanağı olan belgelerin tapu müdürlüğünden getirtilerek, 2- Ayrıca, davacının miras yoluyla intifa hakkı sahibi olduğu anlaşıldığından ve mirasçılık belgesine rastlanamadığından mirasçılık belgesinin temin edilerek Dairemize gönderilmesi için dosyanın MAHALLİNE İADESİNE, 09.01.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi....

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : DAVALI İDARENİN İDDİALARI: Söz konusu taşınmaz üzerinde davacı lehine tesis edilen irtifak hakkının intifa hakkı niteliğinde olduğu, bu nedenle arsa vergisinden intifa hakkı sahibi davacının sorumlu bulunduğu, davacı tarafından verilen beyannamede muaf olunan miktar boş bırakılmak suretiyle zımnen herhangi bir muafiyetin bulunmadığının kabul edildiği, 1991 yılında inşaatı biten otel için muafiyet uygulanmaması gerektiği iddialarıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenmiştir. DAVACININ İDDİALARI: Emlak vergisi değerine arsa payının ilave edilmesinin hukuka aykırı olduğu, Hazine'ye ait arsa üzerinde intifa hakkı bulunmayıp üst hakkının bulunduğu ve üst hakkı sahibinin arsa yönünden emlak vergisi mükellefi olarak düşünülemeyeceği, her sene Hazine'ye ait arsa için kira ve kar payı ödemesinde bulunulduğundan ayrıca emlak vergisi tahakkuk ettirilmemesi gerektiği iddialarıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir....

T3 ödenmesi şeklinde karar verilmesi gerektiği halde, belirlenen kamulaştırma bedelinin tamamının T3 ödendiğini, bu hali ile takyidat dikkate alınmadan 2942 sayılı Kamulaştırma Yasası hükümlerine aykırı olarak hüküm kurulduğunu fakat bu kararın Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiğini, dava konusu taşınmazın tapu kaydında yer alan intifa hakkına ilişkin şerh kaldırılmadığı için taşınmazın idare adına tescil ve terkin işlemlerinin yapılamadığını, intifa hakkının terkini için bu kez İzmir 8.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/251 E 2016/37 K sayılı dosyasında görülen intifa hakkının bedelsiz terkini talepli davayı açtıklarını, mahkemece, intifa hakkı karşılığı olarak belirlenen 256.319,56 TL'nin intifa hakkı sahibi adına depo ettirildiğini ve buna göre karar tesis ettiğini, dolayısıyla, davalının, kamulaştırma bedelini intifa hakkı sahine ödemeyerek sebepsiz zenginleştiğini ve idarenin bu bedeli hem kamulaştırma dosyasında hem de intifa hakkının terkini talepli açtıkları davada yatırmak...

Mahkemece yapılan yargılama sonunda; davacının 01.07.2010 tarihli faturalar ile yapıldığını iddia ettiği sabit yatırımların intifa hakkının bakiye süresine isabet eden miktarının tahsilini talep ettiği, intifa hakkının başlangıç tarihinin 25.06.1993, süresinin ise (25) yıl olduğu, intifa hakkının Rekabet Kurulu kararına göre (5) yıldan fazla olamayacağı, intifa hakkı (5) yıl veya daha kısa süreli kurulmuş olsaydı dahi sabit yatırımların yapılması gerektiği, intifa hakkı süresi ile bir ilişkisi bulunmadığı, bu durumda sabit yatırımlara ilişkin bedelin talep edilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....

Noterliğinin ... tarihli ihtarnamesi ile bayilik sözleşmesinin süresinden önce feshettiğini, feshin haksız olduğunu, müvekkili ile istasyonun eski işleticisi dava dışı ...Enerji Turizm şirketi A.Ş arasında Antalya ili Merkez ilçesi, ...köyü ... ada, ... parselde bulunan arsa niteliğinde taşınmaz üzerinde kurulacak akaryakıt satış ve servis istasyonu için ... tarihinde protokol imzalandığını, protokol kapsamında müvekkilinin ...'a bayilik hakkı vereceğini istasyon için yatırım yapacağını arsanın eski maliki ve aynı zamanda ...'ın ortaklarından olan ...'in de müvekkili lehine 20 yıl süreli intifa hakkının verileceğinin kararlaştırıldığını, protokol kapsamında müvekkilinin 1.529,484 dolar tutarında yatırım gerçekleştirdiğini ve taşınmaz üzerinde müvekkili lehine ... tarihinden itibaren 20 yıl süreli intifa hakkı tesis edildiğini rekabet mevzuatı gereği müvekkili ile ... arasında ... tarihli 5 yıl süreli akaryakıt bayilik sözleşmesi imzalandığını, ...'...

İntifa haklarının (tevliyet, sükna ve galle) tespit ve tahsili için mülhak vakıflar aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, vakfın yerleşim yeri (kurulduğu yer); mazbut vakıflar da ise bunlar Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yönetilmekte olup yerleşim yeri ile bir ilgilerinin kalmadığından ve Vakıflar Genel Müdürlüğünün yerleşim yeri de Ankara bulunduğundan Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 9.maddesi de dikkate alınarak Ankara Mahkemeleri yetkilidir. Kaldı ki, somut olayda fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak galle alacağının tahsili istenilmektedir. Bu açıklamalar karşısında, davaya devamla tarafların göstereceği deliller toplanıp oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, mazbut vakfın kurulduğu yer mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesi ile dava dilekçesinin yetki yönünden reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir....

Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davacının taşınmazda yaptığını iddia ettiği sabit yatırımlar bedelinin intifa hakkının süresinden önce terkini nedeniyle bakiye süresine isabet eden miktarının tahsilini talep ettiği, taraflar arasında kurulan intifa hakkının başlangıç tarihinin 10.12.1997 olduğu, intifa hakkı süresinin Rekabet Kurulu Kararına göre (5) yıldan fazla olamayacağı, ancak intifa hakkının (5) yıl veya daha kısa süreli olarak tesis edilse dahi davaya konu sabit yatırımların yapılması gerektiği, sabit yatırımların intifa hakkı süresiyle bir ilgisi bulunmadığı, bu nedenle de sabit yatırımlar bedelinin talep edilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dava, davacı lehine intifa hakkı tesis edilmiş olan taşınmazda sabit yatırım bedeli olarak yapılan ödemenin tahsili istemine ilişkindir....

Sözleşme konusu 4216 ada ve 5 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydına göre; dava dışı ... yararına 05.07.1999 tarihinde başlamak üzere 30 yıl süreli intifa hakkının tesis olunduğu sabittir. Yanlar arasındaki sözleşmenin 24. maddesi hükmünün yollama yaptığı “Hissedar Ön Şartları” başlıklı ve (3) numaralı ekin “müteahhit ile hissedarlar” başlıklı bölümün (1) maddesi gereğince, ... lehine tesis olunan intifa hakkı şerhinin kaldırılmasını davalı şirket yüklenmiştir. İntifa hakkı, başkasına ait bir eşya, hak veya mal varlığı üzerinde belirli bir kişiye tam yararlanma imkânı sağlayan bir ittifak türüdür (TMK 794 md.). İntifa hakkının sona erme sebepleri, TMK 796, 797 ve 798. maddeleri hükümlerinde sayılmıştır. İntifa hakkı sona ermedikçe intifa hakkı sahibi, intifa konusu üzerinde tam yararlanma yetkisine sahiptir....

D A N I Ş T A Y ÜÇÜNCÜ DAİRE Esas No: 2009/4124 Karar No: 2010/1769 Kararın Düzeltilmesini İsteyen : … Vekili : … Karşı Taraf : Basmane Vergi Dairesi Müdürlüğü-İZMİR İstemin Özeti : Davacının 1/2 hissesine sahip olduğu arsası üzerinde 15 yıl süreyle tesis edilen intifa hakkı karşılığı elde ettiği gelirin gayrimenkul sermaye iradı olarak beyannameye dahil edilmemesi nedeniyle 2004 yılı için adına re'sen salınan bir kat vergi ziyaı cezalı gelir vergisini; tapuya tescil edilerek kurulan intifa hakkının, sahibine konusu üzerinde tam yararlanma yetkisi sağladığı, sahibinin gayrimenkulü belirlenen süre içinde kullanma, yönetme ve ondan yararlanma hakkı elde ettiği bunun karşılığında da malike bir bedel ödediği göz önüne alındığında tesis olunan intifa hakkının tahsil edilen bedelin kiralama işleminin unsurlarını oluşturduğunun kabulü gerektiği, intifa hakkının tesisi ile mülkiyete has olan hakların kullanımı söz konusu olsa da mülkiyetin...

Dosyadaki bilgi ve belgeler ile tapu kaydının incelenmesinden, davacının taşınmazda intifa hakkı sahibi olduğu, Kat Mülkiyeti Kanununun 19.maddesi kapsamında kalan davaları açma yetkisinin bağımsız bölüm maliklerine tanındığı, Yargıtay uygulamalarında intifa hakkı sahibinin ancak kullandığı bağımsız bölümünü etkileyen müdahaleler yönünden dava hakkının bulunduğu kabul edilmektedir. Somut olayda ortak yer niteliğindeki koridora büfe yapılması davası intifa hakkı sahibinin bağımsız bölümünü etkilemediğinden aktif husumet ehliyeti yokluğu nedeniyle davanın reddi yerine, mahkemece yukarıda açıklanan gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru değil ise de, sonucu itibarıyla doğru olan kararın gerekçe değiştirilmek suretiyle ONANMASINA, 15.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....