Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2009/252 esas sayılı dosyasında verilecek karara bağlandığını, bu davada tazminata hükmedilmediğini, kooperatife borçlu olduğunun tespit edilmemiş olduğunu, bu nedenle taşınmaz üzerine konulan ipoteğin devamını haklı kılacak bir neden bulunmadığını ileri sürerek, ipoteğin fekkini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, taşınmaz üzerine konulan ipoteğin kaldırılması şartlarının taraflar arasında yapılan sözleşme ve mahkemenin 2009/252 esas sayılı dosya içeriğine göre gerçekleşmediği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı temyiz etmiştir. Dava, borç nedeniyle taşınmaz üzerine konulan ipoteğin kaldırılması istemine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 20.09.2006 gününde verilen dilekçe ile ipoteğin fekki istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 12.03.2010 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_ Dava; 112 ada 52 parsel sayılı davacıya ait taşınmazda, 2981 sayılı yasa kapsamında yürütülen imar çalışmaları sırasında davalılar lehine konulan kanuni ipotek şerhinin kaldırılması istemine ilişkindir. Davalılar, ipotek bedelinin güncel değerinin ödenmek suretiyle ipoteğin kaldırılmasını kabul ettiklerini bildirmişlerdir....
Ne var ki; bu hususun düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hükmün 4. bendinde yer alan “İstanbul ili, Eyüp ilçesi, Üçşehitler Evlice Baba Mescidi Sokak, 62 pafta, 219 ada, 2 parsel nolu 3079 m2 yüz ölçümündeki taşınmazın tapu kaydına, Eyüp Belediyesi lehine konulan İpotek Şerhinin KALDIRILMASINA ve Taşınmazın Eski Haline GETİRİLMESİNE,” ibaresinin hüküm fıkrasından çıkartılarak yerine 4. bent olarak; ''İmar uygulaması sonucu ifraz suretiyle oluşan İstanbul İli, Eyüp İlçesi, Üçşehitler Mahallesi 965 ada 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 ve 14 sayılı imar parsellerinin sicil kayıtlarının İPTALİ ile İstanbul İli, Eyüp İlçesi, Üçşehitler Mahallesi 219 ada 2 parsel sayılı kadastral parselin İHYASINA ve davacı idare adına tesciline, tapu kaydında Eyüp Belediyesi lehine konulan ipotek şerhinin kaldırılmasına” ibaresinin yazılmasına, davalı Eyüp Belediyesinin bu yöne ilişkin temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı H.M.K.'...
Ne var ki; bu hususun düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hükmün 4. bendinde yer alan “İstanbul ili, Eyüp ilçesi, Üçşehitler Evlice Baba Mescidi Sokak, 62 pafta, 219 ada, 2 parsel nolu 3079 m2 yüz ölçümündeki taşınmazın tapu kaydına, Eyüp Belediyesi lehine konulan İpotek Şerhinin KALDIRILMASINA ve Taşınmazın Eski Haline GETİRİLMESİNE,” ibaresinin hüküm fıkrasından çıkartılarak yerine 4. bent olarak; ''İmar uygulaması sonucu ifraz suretiyle oluşan İstanbul İli, Eyüp İlçesi, Üçşehitler Mahallesi 965 ada 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 ve 14 sayılı imar parsellerinin sicil kayıtlarının İPTALİ ile İstanbul İli, Eyüp İlçesi, Üçşehitler Mahallesi 219 ada 2 parsel sayılı kadastral parselin İHYASINA ve davacı idare adına tesciline, tapu kaydında Eyüp Belediyesi lehine konulan ipotek şerhinin kaldırılmasına” ibaresinin yazılmasına, davalı Eyüp Belediyesinin bu yöne ilişkin temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı H.M.K.'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki imar uygulaması sebebiyle oluşturulan ipoteğin bedeli ödenmek suretiyle fekki istemi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davalı vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R - Dava, imar uygulaması sebebiyle oluşturulan ipoteğin bedeli ödenmek suretiyle fekki istemine ilişkin olup; Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulunun 07.06.2016 gün ve 2016/27329E.-24893K. sayılı kararı ile temyiz itirazlarının incelenmesi için Dairemiz görevlendirilmekle yapılan incelemede; Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı vekilince temyiz edilmiştir. Arsa niteliğindeki ... İli, ... İlçesi, ......
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 22.02.2010 gününde verilen dilekçe ile ipoteğin fekki istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 24.02.2011 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve davalı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, imar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen pay sebebiyle 32046 ada 31 sayılı parselin tapu kaydı üzerindeki ipoteğin terkini istemine ilişkindir. Davalı, terkini istenen ipoteğin idari yargı yerinde kaldırılması ve ipotek bedelinin depo ettirilmesi gerektiğini, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, ipoteğin 13.12.1986 tarihinde tesis edildiğinden ve on yıllık hak düşürücü süre geçtiğinden bahisle ipotek şerhinin kaldırılmasına karar verilmiştir....
Görülüyor ki, son bağımsız bölüm üzerindeki ipoteğin kaldırılması yapının iskân (oturma) ruhsatı alınması koşuluna bağlıdır. Bu koşul yerine getirilmeden ipoteğin kaldırılması istenemez. Sözleşmenin anılan hükmü yüklenicinin halefi konumundaki davacıyı da bağlar. Diğer yandan; yine 21.12.1993 günlü sözleşmenin 6. sahifesinde "yapının plan, proje ve teknik şartlara uygun tamamlanacağı" hükmü bulunmaktadır. Gerçekten, istisna sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde yüklenicinin öncelikli borcu yapıyı sözleşmeye, fenne ve amaca uygun meydana getirerek arsa sahibine teslim etmektir. Yapı söylenen koşullara uygun değilse orta yerde hukuken bir teslimden söz edilemeyeceği için arsa sahibi yararına konulan inşaat teminat ipoteği fonksiyonunu sürdürmeye devam eder....
Öncelikle; davacının davaya konu ettiği imar uygulaması öncesi 1078 ada 11 parselde (2724 ada 13 parsel) bulanan taşınmaza ilişkin yapılan imar uygulaması nedeniyle konulan ipotekler dikkate alınarak ipoteğin kaldırılmasından önceki durumunu gösteren şuyulandırma dosyasının; ilaveten, 1992 yılında tesis edilen ipoteklerin tesis ve terkinine ilişkin belgelerin, özellikle terkin aşamasının neye istinaden yapıldığı, tahsilat makbuzu gönderilip gönderilmediği, hangi yazıya istinaden terkin edildiğinin ayrıntılı olarak ilgili belediye ve tapu müdürlüğünden sorulması gerekir. Ayrıca ipotek bedelinin hesaplanmasında esas alınan somut emsalin de taşınmazın özelliklerine uygun şekilde belirlenmesi gerekir. Davacı tarafın dava dilekçesinde belirtmiş olduğu parsel, DOP kesintisi yapılmazdan evvelki hali ile bile 300 m² olduğu halde, 3324,78 m² yüzölçümündeki emsalin aynı özelliklerde olduğundan söz edilemeyecektir....
Öncelikle ilgili belediye başkanlığından ve tapu müdürlüğünden davaya konu Mersin ili, Yenişehir ilçesi, Bahçe Mahallesi, 1785 ada 2 parsel sayılı taşınmazın oluşumuna ilişkin imar dağıtım (şuyulandırma) cetveli sureti getirtilmeli, fen bilirkişisi tarafından imar uygulaması sırasında davalıların murisinin taşınmazından ne miktar kısmın davacıların taşınmazına katıldığı, ne miktar kısma karşılık imar ipoteği düzenlendiği belirlenmeli, imar uygulaması ile taşınmazı iktisap eden İsa Yeşil'in veraset ilamı çıkarılmak için davacılara yetki verilerek veraset ilamı ibrasından sonra davalıların İsa Yeşil'in mirasçısı olup olmadığı değerlendirilerek, eğer mirasçısı iseler başkaca mirasçı olup olmadığı incelenerek varsa onlarında dava dahil edilmesi sağlanmalıdır....
İmar uygulaması nedeniyle tesis edilmiş olan kanuni ipoteğin bedeli karşılığında kaldırılması talep edildiğine göre ipotek bedelinin dava tarihindeki rayiç bedeli belirlenerek hüküm kurulması gerekir. Mahkemece, davacının taşınmazındaki ipotek bedelinin dava tarihindeki güncel değeri depo ettirildikten sonra karar verilmesi gerekirken ipotek tesis tarihindeki bedel depo ettirilerek davanın kabulüne karar verilmiş olması yanlış olmuş kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ:Temyiz olunan kararın açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, 08.10.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
