İLK DERECE MAHKEME KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince " İlanın yapıldığı gazetenin yasanın aradığı şartları taşımadığı iddiası da Basın İlan Kurumundan alınan yazı cevabında da görüldüğü üzere 50.000 in üzerinde olması sebebiyle ihalenin resen feshini gerektirir bir sebep olmaması ve davacının feshi gerektirir bir sebep ileri sürememesi sebebiyle davanın reddine davacılar aleyhine ihale bedelinin % 10 oranında para cezasına ve bu paranın hazineye irat kaydına" dair karar verildiği görülmüştür. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ: Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle, taşınmazda müvekkillerinin 1/3 ve 2/3 oranında pay sahibi olduğunu, İİK 121 madde gereği icra mahkemesine sorma gereği duyulmadan ferdi mülkiyet gibi satışının gerçekleştirildiğini, satış ilanında belirtilen sürenin dışına taşılarak pey sürme devam etmemesine karşın ihalenin devam ettiğini söyleyerek kararın kaldırılmasını istemiştir....
İcra Hukuk Mahkemesinin 2022/148 E. - 2022/338 K. sayılı kararı ile Malatya ili Yeşilyurt ilçesi Bostanbaşı mah. 295 ada 1 parsel 1 nolu taşınmaza ilişkin ihalenin feshi davasının reddi kararının kaldırılmasını talep etmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Tüm dosya kapsamı uyarınca; uyuşmazlık, ihalenin feshi istemine ilişkindir. İİK.'nın 134. maddesinde ihalenin fesih nedenleri teker teker belirtilerek gösterilmemiştir. Sadece (ihalenin Borçlar Kanununun 226. maddesinde yazılı), (satış ilanının tebliğ edilmemiş olması), (satılan malın esaslı niteliklerindeki hata) ve (ihaledeki fesat) nedeniyle ihalenin bozulabileceğine değinilmiştir. İhalenin bozulma nedenleri gerek doktrinde ve gerekse Yargıtay uygulamasında; 1- İhaleye fesat karıştırılması, 2- Arttırmaya hazırlık aşamasındaki hatalı işlemler, 3- İhalenin yapılması sırasındaki hatalı işlemler, 4- Alıcının taşınmazın önemli nitelikleri hakkında hataya düşürülmüş olması, şeklinde sıralanabilir. Yine İİK. 'nun 134/2....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Tüm dosya kapsamı uyarınca; uyuşmazlık, ihalenin feshi istemine ilişkindir. İİK.'nın 134. maddesinde ihalenin fesih nedenleri teker teker belirtilerek gösterilmemiştir. Sadece (ihalenin Borçlar Kanununun 226. maddesinde yazılı), (satış ilanının tebliğ edilmemiş olması), (satılan malın esaslı niteliklerindeki hata) ve (ihaledeki fesat) nedeniyle ihalenin bozulabileceğine değinilmiştir. İhalenin bozulma nedenleri gerek doktrinde ve gerekse Yargıtay uygulamasında; 1- İhaleye fesat karıştırılması, 2- Arttırmaya hazırlık aşamasındaki hatalı işlemler, 3- İhalenin yapılması sırasındaki hatalı işlemler, 4- Alıcının taşınmazın önemli nitelikleri hakkında hataya düşürülmüş olması, şeklinde sıralanabilir. İhalenin feshi isteminde bulunan davacı, İİK. 'nun 134/8. Maddesi uyarınca, menfaatlerinin zarara uğramış olduğunu ispatlamak zorundadır....
Bu bakımdan davacının haczedilemezlik ve haczi haber veren tebligata ilişkin usulsüzlüğü süresinde olmaması nedeniyle ihalenin feshi davasında ileri süremez. İhalenin re'sen feshini gerektirir bir sebep de bulunmadığından usul ve yasaya uygun olarak yapılan ihalenin feshi hakkındaki davanın reddi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur..." şeklinde açıklanan gerekçeleriyle; 1- Davacının ihalenin feshi davasının REDDİNE, 2- İhale bedelinin % 10 oranına tekakül eden 27.000,00 TL para cezasının İİK 134/2 maddesi uyarınca davacıdan alınarak hazineye irad kaydına, " karar verildiği görülmüştür....
Dairemizin 20.03.2012 tarih 2011/25210 E 2012/8518 K sayılı ilamı 2 numaralı bendinde mahkemece istemin süreden reddine karar verildiği, ancak ihalenin feshi davasının süresinde açıldığı ve dolayısıyla davacıya %10 para cezası hükmedilmesi gerektiği gerekçesi ile kararın bozulmasına karar verilmiş ise de, mahkeme ilamında davanın esasının incelenerek %10 para cezasına hükmolunduğu anlaşılmakla, karar düzeltme isteminin bu yanılgılı değerlendirme nedeniyle kabulüne karar vermek gerekmiştir. Öte yandan her ne kadar mahkemece ihalenin feshi nedeniyle ihale bedelinin %10 para cezasına hükmedilmiş ise de, İİK. nun 134/3 maddesi uyarınca konut finansmanından kaynaklanan alacakların takibinde para cezasının %20 olarak uygulanacağı belirtilmesi karşısında, yasanın bu hükmü emredici nitelikte olup kamu düzenine ilişkin bulunduğundan Mahkemece re’sen uygulanmalıdır....
Hukuk Dairesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkikinin borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü: Borçlu tarafından ihalenin feshine ilişkin olarak açılmış bulunan davada, ilk derece mahkemesince borçlunun ihalenin feshinde ileri sürdüğü itirazları değerlendirerek ihalenin feshi talebinin reddi ile ihale bedelinin %10'u oranında adli para cezasına mahkumiyetine dair hüküm kurulduğu, borçlu tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. İİK 134/5 maddesinde ''...talebin reddine karar verirse ihalenin feshini talep edeni feshi istenen ihale bedelinin yüzde onuna kadar para cezasına mahkum eder.''...
Somut olayda, taşınmazın ihalesinin 05.09.2014 tarihinde yapıldığı, şikayetçi borçlulara satış ilanının 23.06.2014 ve 24.06.2014 tarihlerinde tebliğ edildiği, ihalenin feshine yönelik şikayetin ise İİK'nun 134/2. maddesinde öngörülen yasal 7 günlük süreden sonra 15.09.2014 tarihinde yapıldığı anlaşılmaktadır. Öte yandan, ihalenin feshi istemine ilişkin şikayet dilekçesinde, satış ilanının usulsüz tebliğ edildiği yönünde bir iddianın bulunmadığı gibi, fesat olgusuna ya da satılan taşınmazın esaslı niteliklerindeki hata nedenine de dayanılmadığı görülmekte olup; bu haliyle İİK.'nun 134/7. maddesinde öngörülen sürenin burada uygulanması da mümkün değildir. O halde mahkemece, ihalenin feshi isteminin süre aşımı sebebiyle reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile istemin kabulü yönünde hüküm tesisi isabetsizdir....
Yani, maden işletme ruhsatının satışı, İİK.'nun 112. ve devamı maddelerinde düzenlenmiş bulunan taşınır mal satışı hükümlerine göre yapılır. Bu halde İİK.'nda taşınırların satışına dair öngörülen prosedürün tatbik edilmemesi tek başına ihalenin feshi sebebi olup; mahkemece re’sen nazara alınmalıdır. Somut olayda, feshi istenilen ihalenin; 24819 sicil (İR:6833 ruhsat) no'lu maden işletme ruhsatına ilişkin olduğu ve anılan maden işletme ruhsatının satışının icra müdürlüğünce taşınmaz satışına dair hükümlere göre yapıldığı görülmektedir. Açıklanan nedenle taşınır hükmünde sayılan maden işletme ruhsatının, taşınmazlar için öngörülen usul uygulanmak suretiyle satışının gerçekleştirilmesi yasaya aykırıdır. Diğer taraftan alacaklının haciz talebi üzerine satışı yapılan şikayet konusu maden işletme ruhsatı sicil kaydının incelenmesinde; alacaklının haczinden önceki bir tarihte ihale konusu ruhsata konulmuş 2.000.000 USD değerinde ......
İhalenin feshi istemi bir dava değil şikayet olup, ihalenin feshi yargılamasında paraya çevirme işlemlerinin hukuka uygun olup olmadığının denetimi yapılmaktadır. Harçlar Kanunu 1 sayılı tarifenin 2/a maddesine göre şikayette maktu harç alınır. Oysa nisbi karar ve ilamın harç konusu parayla ölçülebilen davalar hakkında uygulama alanı bulmaktadır. 7343 sayılı Kanun öncesinde ihalenin feshi isteminde maktu harç geçerli idi. 7343 sayılı kanunla ihalenin feshini isteyecek kişilerin kategorilerine göre maktu veya nisbi harç yatırması gerektiği kabul edilmiştir. Öte yandan bu harcın yarısının peşin yatırılması gerektiği ihalenin feshi kararı verilmesi halinde başkasına yükletilmeksizin taleple birlikte iade edileceği, ancak ihalenin feshi talebinin reddedilmesi halinde talep ileri sürülürken yarısı yatırılan nisbi harcın iade edilmeyeceği gibi kalan kısmın da tahsil edileceği ifade edilmiştir....
