Üçüncü kişinin beyanının aksi, İİK'nin 68. maddesinde sayılan belgelere bağlı olmaksızın her türlü delille ispat edilebilir. Anılan maddenin açık hükmü gereğince; icra mahkemesince, genel hükümlere göre yargılama yapılarak sonuca gidilmelidir. İİK'nin 89/4. maddesine dayalı olarak açılan tazminat davasında, tarafların göstereceği deliller, ticari defterler ve kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yapılarak, ihbarnamenin tebliğ tarihi itibariyle, borçlunun, üçüncü kişiden istenebilir hale gelmiş, kesin nitelikte bir alacağının mevcut olup olmadığı genel hükümler çerçevesinde belirlenir. Diğer bir ifade ile anılan maddeye göre tazminata hükmedilebilmesi için, haciz ihbarnamesinin üçüncü kişiye tebliği tarihi itibariyle borçlunun üçüncü kişi nezdinde kesinleşmiş, muaccel bir alacağının bulunması zorunludur. Dava genel haciz yolu ile takipten İİK 89. maddesi gereği tazminat istemine ilişkin olup mahkemece, üçüncü kişi ... Ltd. Şti. ve borçlu ... Ltd. Şti.'...
Üçüncü şahıs; borcu olmadığı veya malın yedinde bulunmadığı veya haciz ihbarnamesinin tebliğinden önce borç ödenmiş veya mal istihlak edilmiş veya kusuru olmaksızın telef olmuş veya malın borçluya ait olmadığı veya malın kendisine rehnedilmiş olduğu veya alacak borçluya veya emrettiği yere verilmiş olduğu gibi bir iddiada ise, keyfiyeti, haciz ihbarnamesinin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde icra dairesine yazılı veya sözlü olarak bildirmeye mecburdur" hükmünü amirdir. Kanun hükmünde yer alan tazminatın konusu, haciz ihbarnamesine karşı üçüncü kişinin gerçeğe aykırı beyanda bulunması sebebiyle takip alacaklısının uğradığı zarardır. Bu davada, üçüncü kişinin gerçeğe aykırı beyanda bulunduğunu davacı takip alacaklısı ispat etmelidir. Üçüncü kişinin beyanının aksi, İİK'nun 68. maddesinde sayılan belgelere bağlı olmaksızın her türlü delille ispat edilebilir. Anılan maddenin açık hükmü gereğince; icra mahkemesince, genel hükümlere göre yargılama yapılarak sonuca gidilmelidir....
İİK.nun 89/4.maddesine dayalı olarak açılan tazminat davasında, tarafların göstereceği deliller, ticari defterler ve kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yapılarak, ihbarnamenin tebliğ tarihi itibariyle, borçlunun, üçüncü kişiden istenebilir, kesin nitelikte bir alacağının mevcut olup olmadığı genel hükümler çerçevesinde belirlenir, diğer bir ifade ile anılan maddeye göre tazminata hükmedilebilmesi için borçlunun haciz ihbarnamesinin üçüncü kişiye tebliği tarihi itibariyle üçüncü kişi nezdinde kesinleşmiş, muaccel bir alacağının bulunması zorunludur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü: Alacaklı tarafından borçlular hakkında bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile başlatılan icra takibinin kesinleşmesi üzerine, alacaklının talebi ile borçlunun alacaklı olduğu üçüncü kişi ...'a 89/1, 89/2 ve 89/3 haciz ihbarnameleri gönderildiği, ihbarname tebliğlerine rağmen üçüncü kişi tarafından itirazda bulunulmadığı gibi ödeme de yapılmaması nedeniyle yine alacaklının talebi ile üçüncü kişinin icra dosyasına borçlu olarak eklenerek araçlarına haciz konulduğu, üçüncü kişi tarafından ... 4....
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE : Dava, İİK'nın 89/4. maddesine dayalı tazminat isteğine ilişkindir. İİK'nın 89/4. maddesine göre "üçüncü şahıs, haciz ihbarnamesine müddeti içinde itiraz ederse, alacaklı, üçüncü şahsın verdiği cevabın aksini tetkik merciinde ispat ederek üçüncü şahsın İİK'nun 338/1. maddesi hükmüne göre cezalandırılmasını ve ayrıca tazminata mahkum edilmesini isteyebilir. Tetkik mercii, tazminat hakkındaki davayı genel hükümlere göre halleder." hükmü karşısında haciz ihbarnamesine verilen cevabın gerçeğe aykırı olduğu iddiası nedeniyle üçüncü kişinin cezalandırılması isteği cezanın kişiselliği prensibi de dikkate alınmak suretiyle ayrı bir yargılama usulüne tabi olup, tazminat istemi yönünden davanın genel hükümlere göre çözümlenmesi gerekir....
Somut olayda, taraflar arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmadığı gibi uyuşmazlık, davalı alacaklı tarafından başlatılan icra takibinde, takip borçlusuna borçlu olduğu gerekçesiyle çıkarılan haciz ihbarnamelerine itiraz edilmemesi nedeniyle yedinde sayılan borçtan dolayı borçlu olmadığının tespiti istenmektedir. Yahyalı Asliye Hukuk Mahkemesi'nin görevsizlik kararında gerekçe olarak asıl borçlu hakkında başlatılan icra takibinin kambiyo evrakına dayanması gerekçe gösterilmiş ise de; üçüncü kişinin açtığı menfi tespit davası, kambiyo senedine yahut kambiyo ilişkisine dayalı olarak açılan bir dava değildir. Kaldı ki üçüncü kişinin açmış olduğu menfi tespit davalarına istinaf incelemesi bakımından görevli Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi, ... tarih, ... -......
Bu aşamada, İİK 89/3 maddesi gereğince borç davacı üçüncü kişinin zimmetinde sayıldığından, ancak İİK 89/5 maddesi gereğince ödenmek zorunda kalınırsa, bu paranın veya teslim ettiği malın iadesi davası açabilecektir. Mahkemece menfi tespit davasının reddi kararı yerinde olduğundan, davacının istinaf başvurusunun ve koşulları oluşmayan tedbir talebinin reddine karar verilmiştir. H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-6100 sayılı HMK.'...
Üçüncü kişi, birinci haciz ihbarnamesinin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde itiraz etmezse, birinci haciz ihbarnamesi ile istenen borç üçüncü kişinin zimmetinde sayılır. Yani üçüncü kişi, kendisinden birinci haciz ihbarnamesi ile istenen alacak miktarını takip borçlusuna borçlu olduğunu kabul etmiş sayılır (İİK m. 89/3, c. 1). Yedi gün içinde birinci haciz ihbarnamesine itiraz etmemiş olan üçüncü kişinin takip borçlusuna borçlu olduğunu kabul etmiş sayılmasına ilişkin bu karine, kesin bir karine değildir. Zira üçüncü kişi, ikinci haciz ihbarnamesini aldıktan sonra da itirazda bulunabilir (İİK m. 89/3, c. 2). 18. Alacaklının talebi üzerine icra müdürü birinci haciz ihbarnamesine yedi gün içinde itiraz etmemiş olan üçüncü kişiye, ikinci haciz ihbarnamesi gönderir (İİK m. 89/3, c. 2)....
Dava, İİK'nın 89. maddesine dayalı olarak açıldığından TTK'da düzenlenmediği, tarafların tacir olmadığı, takip alacaklısı ile takip dışı üçüncü kişi konumundaki iki gerçek arasındaki hukuki uyuşmazlığın ticaret mahkemelerinin görev alanı dışında kaldığı, uyuşmazlığın asliye hukuk mahkemelerince çözüme kavuşturulması gerektiği kanaatiyle mahkememizin görevsizliğine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
günlük sürede dava açmaması üzerine ancak İİK.m.89 uyarınca üçüncü şahsın davada T1 ancak borçlu ile kötü niyetli alacaklıya karşı dava açarak ödemek zorunda kaldığı paranın veya teslim ettiği malın iadesini isteyebileceği, davacı tarafın iki hususu aynı anda ispat etmek zorunda olduğu, birincisi öncelikle takip alacaklısının kötü niyetli olduğunu ve takip borçlusuna borçlu olmadığını veya malın kendisine ait olduğunu ispat etmek zorunda olduğu, her iki hususunda aynı anda gerçekleşmesi şart olduğu, üçüncü kişinin, sadece takip borçlusuna borcu olmadığını ispat ederek sorumluluktan kurtulamadığı, ayrıca takip alacaklısının kötü niyetli olduğunu ispat etmek zorunda olduğu, burada kast edilen kötü niyetin objektif değil , subjektif kötü niyet olduğu, bilimsel çevrelerde gerekse yargı içtihatlarında İİK.m.89/5'de kast edilen kötüniyetin üçüncü kişinin yada onun temsile yetkili bulunan kişinin alacaklı ile anlaşarak ya da alacaklının bu kişiyi kandırarak süresinde haciz ihbarnamelerine itiraz...
