Bu sınırlı hakimiyet Türk Medeni Kanunun 718.maddesindeki mülkiyet hakkının sınırlandırılması sonucunu da doğurur. Kanununda irtifak türleri taşınmaz lehine irtifak hakları olarak intifa hakkı, oturma hakkı, üst hakkı, kaynak hakkı ve diğer irtifaklar olarak belirlemiştir. Kanunundaki diğer irtifaklar kavramı ve seçilen türdeki irtifakın içeriğini belirlemede geniş bir sözleşme serbestisinin öngörülmesi nedeniyle irtifak haklarının sınırlı sayıda olmadığı anlaşılmaktadır. Diğer yandan, taşınmaz mülkiyetinin özel hukuka ilişkin yasal kısıtlamalardan komşular lehine konulan kısıtlamalarda mülkiyetin içeriğindeki bazı yetkileri sınırlamakta, bir kaçınma veya katlanma mecburiyeti getirilmektedir....
belirterek, tapuda anlamsız bir kayıt halinde bulunan irtifak hakkının bedelsiz olarak kaldırılmasını istemiştir....
Dava, İİK'nın 16. maddesi uyarınca 3218 Sayılı Kanun uyarınca üst yapı devir hakkı ve üst yapı devir hakkı bedeline haciz konulmasına ilişkin icra memur işlemini şikayet isteğidir. İzmir 21. İcra Müdürlüğünün 2017/8255 Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde, T3 A.Ş. tarafından borçlu KNK Makine Dış Tic. Paz. A.Ş. aleyhinde toplam 10.079,00 USD alacağın tahsili için ilamsız icra takibine başlandığı, 7 örnek ödeme emrinin 30/06/2017 tarihinde borçluya tebliğ edildiği, alacaklı vekilinin talebi üzerine 14/03/2018 tarihli karar ile takip borçlusunun T3ndeki üst devir hakkı ve üst devir hakkı bedelinin haczine karar verildiği, şikayetin niteliği gereği süresiz şikayete tabi olduğu anlaşılmıştır. Üst hakkı, 4271 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 826. maddesinde düzenlenmiş olan ve sahibine “bir arazinin altında veya üstünde yapı yapmak veya mevcut bir yapıyı muhafaza etmek” hakkını veren, kapsamı kanunla belirlenmiş bir irtifak hakkıdır....
A.Ş.nin irtifak hakkının terkini istemine gelince; Davacı taşınmazı irtifak hakkı ile yükümlü olarak almıştır. Taşınmaz başında yapılan keşifte, irtifak hakkının tescili için yapılan tescil istemi ekinde bulunan krokide işaretli 52 ile 53 no'lu plonlar arasında havai hattın mevcut olmadığı saptanmıştır. Davalı şirket enerji nakil hattının yer altına alındığını savunmuştur. Yukarıda açıklanan irtifak hakkı terkin nedenlerine döndüğümüzde; davacıların istemlerinin dayanağı kayıt maliki olmayan kişinin tesis ettirdiği irtifak hakkının yolsuz tescil niteliğinde olduğu iddiasıdır. Ancak, irtifak hakkı paydaş tarafından bedeli alınarak tesis ettirilmiş, diğer paydaşlar ise buna itiraz etmemişler, imar uygulaması sonucu da kayden malik oldukları taşınmaz üzerine irtifak hakkı taşınmıştır. Bu nedenle irtifak hakkının geçersizliğini ileri sürme olanağı bulunmamaktadır....
Somut olayda dava konusu edilen tarım arazisi niteliğindeki 5562 m2 yüzölçümlü taşınmazın 46,52 m2’lik kısmında davacı idare lehine daimi irtifak hakkı kurulmuş bulunduğuna göre, bu taşınmaz malda irtifak hakkı kurulması nedeniyle oluşacak değer düşüklüğü oranının binde alınması gerekirken hükme esas alınan bilirkişi raporunda %3 alınması suretiyle fazla kamulaştırma bedeli saptanmış olması, 2-Dava dilekçesinde taşınmazın 46,52 m2’lik kısmında daimi irtifak hakkı tesisi ile tescili talep edilmiş olup kamulaştırma belgelerinde de 46,52 m2 yerin kamulaştırılmasına karar verilmiş olmasına rağmen, mahkemece kamulaştırılan miktardan fazlası olan 483,86 m2 yerde daimi irtifak hakkının tesciline karar verilmiş olması, Doğru görülmemiştir....
İSTİNAFA BAŞVURAN TARAFLAR ve İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı idare vekilinin istinaf dilekçesi ile özetle; değer düşüklüğünün ve belirlenen bedelin fahiş olduğu belirtilerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması talep edilmiştir. DELİLLER: 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu, Yargıtay kararları ve tüm dosya kapsamı. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 11/son maddesi uyarınca irtifak hakkı karşılıkları bu hak nedeniyle taşınmazın tamamında meydana gelecek değer kaybıdır. Bu itibarla, dava konusu taşınmazın irtifak hakkı kurulmasından önceki tüm değerinin tespit edilmesi (bina-zemin) ve bundan sonra enerji nakil hattı nedeniyle taşınmazın tamamında meydana gelecek değer düşüklüğü oranının belirlenmesi ve bu oranla taşınmazın tüm değerinin çarpılması sonucu irtifak hakkı karşılığının hesaplanması gerekir....
Belirtilen nedenle; dava konusu taşınmaza dava tarihi olan 2015 yılı verileri esas alınmak suretiyle değer biçilmesi gerekirken, bu husus gözetilmeden 2014 yılı resmi verilerine göre değer biçen bilirkişi raporu doğrultusunda hüküm kurulması, 2)Taşınmazın değeri belirlenirken bilirkişi raporunda genel idare giderleri, diğer giderler ve sermaye faizi üretim masraflarına dahil edilmek suretiyle az bedele hükmedilmesi, 3)Dava konusu taşınmazın geometrik durumu, yüzölçümü ve doğal gaz boru hattının güzergahı dikkate alınarak irtifak hakkı nedeniyle değer düşüklüğü oranının taşınmazın tüm değerinin % 1'ni geçemeyeceği gözetilmeden daha düşük oranda kabulüyle az bedele hükmedilmesi, 4)Davacı idarece taşınmaz üzerinde daimi ve müstakil nitelikli üst hakkı kurulması talep edildiği halde, daimi irtifak hakkı tesisine ilişkin hüküm kurulması, 5)Tespit edilen kamulaştırma bedeline göre davalı taraf lehine maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği gözetilmeden...
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ : Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti: Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; Malatya İli Doğanşehir İlçesi Çığlık Mahallesi 574 parsel numaralı taşınmazın 579,89 m²'sinin müstakil ve daimi nitelikli üst hakkının, 206,56 m²'sinin geçici irtifak hakkının kurulması gerektiğini, Doğanşehir Asliye Hukuk Mahkemesince acele kamulaştırma bedelinin bankaya bloke edildiğini iddia ederek, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunun 10. maddesi gereğinci kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu hakların müvekkil Boru Hatları ile Petrol Taşıması A.Ş. adına tapuya tescilini talep ve dava etmiştir. Davalı tarafa dava dilekçesi ve ekleri usulüne uygun tebliğ edilmiş ve taraf teşkili sağlandığı görülmüştür....
Somut olayda dava konusu edilen arsa niteliğindeki 1175 m2 yüzölçümlü taşınmazın 144.89 m2'lik kısmında davacı idare lehine (ağaç dikmemek, bina vs. ... tesis yapmamak şartı ile) daimi irtifak hakkı kurulmuş bulunduğuna ve irtifaklı alanda ağaç dikilmesi bina vs. ... tesis yapılması yasaklandığına göre bu taşınmaz malda irtifak hakkı kurulması nedeniyle oluşacak değer düşüklüğü oranının irtifakın geçtiği alanın %50'sinden fazla ancak mülkiyet değerini de geçmemesi gerektiği düşünülmeden taşınmazda irtifaklı alanın mülkiyet değerinden daha fazla değer düşüklüğünü içeren bilirkişi raporuna itibarla hüküm kurulması, 2)Davada tespit edilecek bedeli karşılığında dava konusu taşınmazın üzerinde kurulmuş bulunan daimi irtifak hakkının (ağaç dikmemek, bina vs. ... tesis yapmamak şartı ile) davacı idare lehine tescil edilmesi istenilmiş bulunduğuna göre, kamulaştırma yoluyla dava konusu taşınmazda kurulan daimi irtifak hakkının istem gibi davacı idare adına tapuya tesciline karar verilmesi ile yetinilmesi...
Somut olayda dava konusu edilen arsa niteliğindeki 6000 m2 yüzölçümlü taşınmazın 1516.66 m2lik kısmında davacı idare lehine (ağaç dikmemek, bina vs. ... tesis yapmamak şartı ile) daimi irtifak hakkı kurulmuş bulunduğuna ve irtifaklı alanda ağaç dikilmesi bina vs. ... tesis yapılması yasaklandığına göre bu taşınmaz malda irtifak hakkı kurulması nedeniyle oluşacak değer düşüklüğü oranının irtifakın geçtiği alanın %50'sinden fazla ancak mülkiyet değerini de geçmemesi gerektiği düşünülmeden taşınmazda irtifaklı alanın mülkiyet değerinden daha fazla değer düşüklüğünü içeren bilirkişi raporuna itibarla hüküm kurulması, 2)Davada tespit edilecek bedeli karşılığında dava konusu taşınmazın üzerinde kurulmuş bulunan daimi irtifak hakkının (ağaç dikmemek, bina vs. ... tesis yapmamak şartı ile) davacı idare lehine tescil edilmesi istenilmiş bulunduğuna göre, kamulaştırma yoluyla dava konusu taşınmazda kurulan daimi irtifak hakkının istem gibi davacı idare adına tapuya tesciline karar verilmesi ile yetinilmesi...
