Asliye Hukuk Mahkemesince yapılan bedel tespiti sonucu 224 ada Ada, 61 Parsel numarası ile 224 ada 62 parsel numarası ile gösterilen taşınmazdan 847.44 m² lik kısmı için 2 yıl süreli geçici irtifak hakkı ile 2264.72 m² lik kısmı için daimi irtifak hakkı bedeli olmak üzere toplam 47784.99- TL ve 224 Ada, 62 Parsel numarası ile gösterilen taşınmazdan 823.08 m² lik kısmı için 2 yıl süreli geçici irtifak hakkı ile 2268.43 m² lik kısmı için bedel takdir edildiğini, bahse konu taşınmazın rıza'en tescil edilmesi için taşınmaz maliklerine usulüne uygun taahhütlü mektup gönderilmesine rağmen davalıların bu bedel üzerinden anlaşmaya yanaşmamış ve tapuda ferağ vermediklerini, açıklanan nedenlerden dolayı dava konusu taşınmazın; kamulaştırılmasına karar verilen 847.44 m² lik kısmı için 2 yıl süreli geçici irtifak hakkı ve 2264.72 m² lik kısmının daimi irtifak hakkı ile 823.08 m² lik kısmı için 2 yıl süreli geçici irtifak hakkı ve 2264.72 m² lik kısmının daimi irtifak hakkı bedelinin tespiti ile...
Ancak; 1-İrtifak hakkı tesis edilmek amacıyla yapılan kamulaştırmada kamulaştırma bedeli, taşınmazın irtifak hakkı tesisinden önceki ile irtifak hakkı tesisinden sonraki değerleri arasındaki farktan ibaret olup, niteliğine göre Kamulaştırma Yasasının 11. maddesinin 3. fıkrası gereğince, taşınmazın tamamının bir bütün olarak değeri tespit edildikten sonra aynı maddenin son fıkrası uyarınca irtifak kurulması nedeniyle taşınmazda meydana gelecek değer düşüklüğünün oran ve tutarının gerekçeleri ile gösterilmesi gerekir. İrtifak hakkı kurulması nedeniyle taşınmazda meydana gelecek değer düşüklüğünün oranı, taşınmazın cinsi, kullanım şekli ile irtifak hakkının niteliği (boru hattı, enerji nakil hattı vs.) taşınmazda kapladığı alan ve yeri, istikameti dikkate alınarak belirlenir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 16.04.2010 gününde verilen dilekçe ile irtifak hakkı ile davalı kurumun kullanımına bırakılan taşınmazlarda çıkartılan muarazanın giderilmesi kaldırılarak irtifak hakkının yeniden tesisi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 10.12.2013 günlü hükmün Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, irtifak hakkı ile davacı kurumun kullanımına bırakılan taşınmazlarda çıkartılan muarazanın giderilmesi, birleştirilen dava ise kaldırılan irtifak hakkının yeniden tesis edilmesi istemlerine ilişkindir....
Tapu kütüğünün ayrı bir sayfasına kaydedilen, bağımsız ve sürekli nitelikte olan üst hakkının, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunun'un 704. maddesi kapsamında taşınmaz olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu durumda, üst hakkı kurulması işlemi, bir taşınmazın kiralanması niteliğinde olduğundan, üst hakkı bedeli üzerinden 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 94. maddesinin 5. fıkrasının (b) bendi uyarınca tevkifat yapılması gerektiğinden yapılan tahakkuk işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle temyiz isteminin kabulüyle Vergi Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği oyuyla Daire Kararına katılmıyoruz....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 11/son maddesi uyarınca irtifak hakkı karşılıkları bu hak nedeniyle taşınmazın tamamında meydana gelecek değer kaybıdır. Bu itibarla, dava konusu taşınmazın irtifak hakkı kurulmasından önceki tüm değerinin tespit edilmesi (bina-zemin) ve bundan sonra enerji nakil hattı nedeniyle taşınmazın tamamında meydana gelecek değer düşüklüğü oranının belirlenmesi ve bu oranla taşınmazın tüm değerinin çarpılması sonucu irtifak hakkı karşılığının hesaplanması gerekir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 11/son maddesi uyarınca irtifak hakkı karşılıkları bu hak nedeniyle taşınmazın tamamında meydana gelecek değer kaybıdır. Bu itibarla, dava konusu taşınmazın irtifak hakkı kurulmasından önceki tüm değerinin tespit edilmesi (bina-zemin) ve bundan sonra enerji nakil hattı nedeniyle taşınmazın tamamında meydana gelecek değer düşüklüğü oranının belirlenmesi ve bu oranla taşınmazın tüm değerinin çarpılması sonucu irtifak hakkı karşılığının hesaplanması gerekir....
Bilirkişi heyetince taşınmazın tamamında % 35 oranında değer azalışı olacağı kabul edilerek taşınmazın irtifak öncesi değerinden irtifak sonrası değeri çıkartılarak daimi irtifak bedelinin hesaplanması yöntem ve sonuç itibariyle doğrudur. Taşınmazın yüzölçümü, geometrik durumu, kullanılış biçimi dikkate alındığında uygulanan değer kaybı makuldür. Geçici irtifak bedelinin değerlendirilmesine gelince; geçici irtifak hakkı tesisi için yapılan kamulaştırma işlemi de mülkiyet veya daimi irtifak hakkı tesisi kamulaştırması işlemleri gibi, haksız eylem olmayıp yasal bir işlemdir. Bu nedenle, kamulaştırmaya konu irtifak hakkının karşılığı da tazminat değil bedel olmalıdır. O halde kısa süreli irtifak kamulaştırmalarında zarar yada mahrum kalınan gelirin değil, geçici irtifak hakkının süresi dikkate alınarak çevrede geçerli kira rayici üzerinden irtifak hakkı bedelinin hesaplanması gerekir....
Somut olayda dava konusu edilen arsa niteliğindeki 9698 m2 yüzölçümlü taşınmazın 337,95 m2lik kısmında davacı idare lehine (ağaç dikmemek, bina vs. sabit tesis yapmamak şartı ile) daimi irtifak hakkı kurulmuş bulunduğuna ve irtifaklı alanda ağaç dikilmesi bina vs. sabit tesis yapılması yasaklandığına göre bu taşınmaz malda irtifak hakkı kurulması nedeniyle oluşacak değer düşüklüğü oranının irtifakın geçtiği alanın %50'sinden fazla ancak mülkiyet değerini de geçmemesi gerektiği düşünülmeden taşınmazda irtifaklı alanın mülkiyet değerinden daha fazla değer düşüklüğünü içeren bilirkişi raporuna itibarla hüküm kurulması, 2) Davada tespit edilecek bedeli karşılığında dava konusu taşınmazın üzerinde kurulmuş bulunan daimi irtifak hakkının (ağaç dikmemek, bina vs. sabit tesis yapmamak şartı ile) davacı idare lehine tescil edilmesi istenilmiş bulunduğuna göre, kamulaştırma yoluyla dava konusu taşınmazda kurulan daimi irtifak hakkının istem gibi davacı idare adına tapuya tesciline karar verilmesi...
Somut olayda dava konusu edilen arsa niteliğindeki 13125 m2 yüzölçümlü taşınmazın 1459 m2'lik kısmında davacı idare lehine (ağaç dikmemek, bina vs. sabit tesis yapmamak şartı ile) daimi irtifak hakkı kurulmuş bulunduğuna ve irtifaklı alanda ağaç dikilmesi bina vs. sabit tesis yapılması yasaklandığına göre bu taşınmaz malda irtifak hakkı kurulması nedeniyle oluşacak değer düşüklüğü oranının irtifakın geçtiği alanın %50'sinden fazla ancak mülkiyet değerini de geçmemesi gerektiği düşünülmeden taşınmazda irtifaklı alanın mülkiyet değerinden daha fazla değer düşüklüğünü içeren bilirkişi raporuna itibarla hüküm kurulması, 2) Davada tespit edilecek bedeli karşılığında dava konusu taşınmazın üzerinde kurulmuş bulunan daimi irtifak hakkının (ağaç dikmemek, bina vs. sabit tesis yapmamak şartı ile) davacı idare lehine tescil edilmesi istenilmiş bulunduğuna göre, kamulaştırma yoluyla dava konusu taşınmazda kurulan daimi irtifak hakkının istem gibi davacı idare adına tapuya tesciline karar verilmesi...
Somut olayda dava konusu edilen arsa niteliğindeki 1633 m2 yüzölçümlü taşınmazın 259 m2'lik kısmında davacı idare lehine (ağaç dikmemek, bina vs. sabit tesis yapmamak şartı ile) daimi irtifak hakkı kurulmuş bulunduğuna ve irtifaklı alanda ağaç dikilmesi bina vs. sabit tesis yapılması yasaklandığına göre bu taşınmaz malda irtifak hakkı kurulması nedeniyle oluşacak değer düşüklüğü oranının irtifakın geçtiği alanın %50'sinden fazla ancak mülkiyet değerini de geçmemesi gerektiği düşünülmeden taşınmazda irtifaklı alanın mülkiyet değerinden daha fazla değer düşüklüğünü içeren bilirkişi raporuna itibarla hüküm kurulması, ./.. 2) Davada tespit edilecek bedeli karşılığında dava konusu taşınmazın üzerinde kurulmuş bulunan daimi irtifak hakkının (ağaç dikmemek, bina vs. sabit tesis yapmamak şartı ile) davacı idare lehine tescil edilmesi istenilmiş bulunduğuna göre, kamulaştırma yoluyla dava konusu taşınmazda kurulan daimi irtifak hakkının istem gibi davacı idare adına tapuya tesciline karar verilmesi...
