e, 05.01.2013 tarihinde iş kazası nedeniyle ölen oğlu ... üzerinden iş kazası sigortası kolundan ölüm geliri ve ölüm sigortası kolundan ölüm aylığı bağlanması istemine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. 5510 sayılı Kanun'un 34 üncü maddesinin (d) bendinde, anne ve babaya ölüm aylığı bağlanması "Hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse bulunması halinde her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartıyla ana ve babaya toplam % 25'i oranında; ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması halinde ise artan hisseye bakılmaksızın yukarıdaki şartlarla toplam % 25'i, oranında aylık bağlanır." şeklinde hüküm altına alınmıştır....
Bu durumda olanların gelir ve aylıkları, yazılı istek tarihini takibeden aybaşından itibaren başlar.İş kazalarıyla meslek hastalıkları sigortasından kazanılan diğer haklar ile hastalık ve analık sigortalarından ... haklar ise, ... doğuran olay tarihinden itibaren beş yıl içinde istenmezse düşer.Geçici iş göremezlik ödeneğini veya herhangi bir döneme ilişkin gelir veya aylığını beş yıl içinde almayanların, söz konusu ödenek, gelir veya aylıkları ödenmez.”.Somut olayda,davacının 14.12.2007 tarihinde annesinden dolayı ölüm aylığı talebinde bulunduğu, daha önce bir talebinin olmadığı, Kurum tarafından talebini takip eden aybaşı olan 01.01.2008 tarihinden itibaren annesinden dolayı ölüm aylığı bağlandığı anlaşılmaktadır.Hal böyle olunca Yasa’nın açık hükmü karşısında davacının ... doğuran olay tarihinden itibaren beş yıl içinde talebi olmadığı için annesinden dolayı ölüm sigortasından hak kazandığı aylığı zamanaşımına uğradığından ve bu durumda olanların aylıkları istek tarihini takip eden aybaşından...
dan dolayı 01.08.2014 tarihinden itibaren ölüm aylığı bağlanması gerektiğinin ve birikmiş her bir ölüm aylığının ödenmesi gereken tarihten itibaren ödeme tarihine kadar işlemiş yasal faizi ile birlikte davacıya ödenmesi gerektiğinin tespitine karar verilmiştir. Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının murisinin 364 gün ...'lı hizmetinin bulunduğu, 540 gün karşılığı askerlik borçlanması yaptığı, davacının ölüm aylığı tahsis talebinin, 5510 sayılı yasanın 32. maddesinde belirtilen şartları yerine getiremediğinden ölüm aylığının bağlanmasının mümkün olmadığı belirtilerek reddedildiği ve murisin 27/05/2011 tarihinde öldüğü anlaşılmaktadır. Hak sahiplerine yönelik ölüm aylığı tahsisinde ... hukuku ilkelerine göre sigortalının yaşamını yitirdiği tarih itibari ile yürürlükte olan yasal düzenlemenin uygulanması zorunlu bulunmaktadır....
Sigortalının ölüm tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan ve uygulanması gereken 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun “Ölüm sigortasından sağlanan haklar ve yararlanma şartları” başlıklı 32’nci maddesinde ölüm aylığının, en az 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş durumda iken ölen sigortalının hak sahiplerine, yazılı istekte bulunmaları halinde ölüm aylığı bağlanacağı düzenlenmiştir. Maddede geçen ''her türlü borçlanma süreleri hariç''ifadesi sigorta başlangıç tarihinin geriye götürülemeyeceğine ilişkin olmayıp açık bir şekilde borçlanmasız süreyi belirtmektedir....
"İçtihat Metni" K A R A R İstek, nitelikçe maddi hatanın düzeltilmesi istemine ilişkindir. İş mahkemelerinden verilen kararlar ve buna bağlı Yargıtay ilamına karşı karar düzeltme yolu bulunmamaktadır. Ne var ki, Yargıtay onama ve bozma kararlarında maddi yanılgı bulunması halinde usuli kazanılmış haktan söz edilemeyeceği, giderek maddi yanılgının düzeltilmesi gerektiği Yargıtay'ın oturmuş ve yerleşmiş içtihatlarındandır. Dava, davacının eşinden aldığı ölüm aylığı yanında babasından dolayı da ölüm aylığı alabileceğinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi Davacı, ölüm aylığı almaya hak kazandığına, bu yöndeki Kurum sataşmasının önlenmesine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir. Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi .... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi. K A R A R Dava, davacının 30.4.1987 tarihinde vefat eden sigortalı babası....'dan dolayı 506 sayılı yasa kapsamında ölüm aylığı bağlanması istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulü ile davacının 01/11/1993 tarihinden itibaren ölüm aylığına hak kazandığının tespitine karar verilmiştir....
Maddesinde ölüm aylığının sigortalının ölmeden önceki son tabi olduğu Kurumca bağlanacağı öngörülmektedir. Bu nedenle aylık şartlarının 1479 sayılı Yasa kapsamında değerlendirilmesi gerekecektir. Davacının ... hizmeti yetmediğinden Sosyal Sigortalar Kurumu hizmeti ile birleştirildiği takdirde sigortalılık süresi toplamı yetiyorsa hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilecektir. Ne var ki, murisin tarım ... sigortalısı iken öldüğünde 194 gün prim ödeme gün sayısı olduğu, 174 gün 506 sayılı Yasa'ya tabi sigortalılığının bulunduğu ve 600 gün askerlik borçlanması dahil 968 gün hizmeti olup, Kanun'da öngörülen 1800 güne ulaşmadığından 1479 sayılı Yasa'nın 41. maddesi uyarınca ölüm aylığı bağlanması mümkün görülmemektedir. Öte yandan murisin Sosyal Sigortalar Kurumu'na tabi 174 gün prim ödeme gün sayısı olduğu, bu primin de tek başına Kanun'da öngörülen 900 güne ulaşmadığından 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 66. maddesine göre de ölüm aylığı bağlanması mümkün görülmemektedir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, davacının ölüm aylığı tahsisi ve yersiz ödenen askerlik borçlanması bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkeme, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar vermiştir. Hükmün, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre davacı temyizinin tümden reddi gerekir. 2-Davalı Kurum'un temyizine gelince; dava, 12.10.1979 tarihinde vefat eden sigortalının eşi olan davacıya ölüm aylığı bağlanması talebine ilişkin olup davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 66. maddesidir....
Dosya kapsamı içeriğinden davacıya 5434 sayılı Yasa kapsamında ölüm aylığı bağlandığı anlaşılmakla, ölüm aylığına ilişkin sicil dosyasının (varsa diğer sigorta kollarına ilişkin aylık-ölüm aylığı vs. dosyaları da dahil olmak üzere) ikmal edilerek gönderilmesi için dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, 10.11.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Dosya kapsamı içeriğinden davacıya 5434 sayılı Yasa kapsamında ölüm aylığı bağlandığı anlaşılmakla, ölüm aylığına ilişkin sicil dosyasının (varsa diğer sigorta kollarına ilişkin aylık-ölüm aylığı vs. dosyaları da dahil olmak üzere) ikmal edilerek gönderilmesi için dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, 10.11.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi....
