Hukuk Dairesi’nin 2019/2568 esas ve 2019/2485 karar sayılı kararlarında, TTK’nun 5/A maddesine göre konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olmasının dava şartı olduğu, davanın konusunun dava dilekçesindeki talep sonucu esas alınarak belirlendiği, talep sonucunun bir para alacağının tahsili veya tazminat olduğu durumlarda, arabulucuya başvuru yapılmış olmasının dava şartı olduğu, menfi tespit davalarının 6100 Sayılı HMK’nun 106. maddesi uyarınca tespit davası niteliğinde bulunduğu, dava sonucunda borçlunun borçlu olmadığının anlaşılması halinde bu hususta tespit hükmüne yer verildiği, menfi tespit davaları sonucunda verilecek kararlar eda hükmü içermeyeceğinden bu davaların açılabilmesi için arabulucuya başvuru zorunluluğu bulunmadığı gerekçesiyle ticari dava niteliğindeki menfi tespit davalarının zorunlu arabuluculuğa tabi olmadığı, bu nedenle TTK’nun 5/A maddesi uyarınca menfi tespit davası açılabilmesi...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı, ... 2. İcra Dairesi'nin 2011/4563 esas sayılı dosyası ile aleyhinde icra takibine girişildiğini, davalı tarafı tanımadığını, borcu bulunmadığını, takibe konu senedin kefili olduğu banka kredisine teminat olarak düzenlendiğini belirterek, borçlu olmadığının tespiti ile % 40 tazminatı dava ve talep etmiştir. Davalı vekili, mücerret borç ikrarı içeren bononun boş olarak imzalandığı açıklandığından, davacının iddiasını ispatlaması gerektiğini bildirerek, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davacının, davalı ...'ın eşi olan dava dışı Hüdaverdi tarafından Halkbank ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. K A R A R - Davacı, ... 2. İcra Dairesi'nin 2011/4563 esas sayılı dosyası ile aleyhinde icra takibine girişildiğini, davalı tarafı tanımadığını, borcu bulunmadığını, takibe konu senedin kefili olduğu banka kredisine teminat olarak düzenlendiğini belirterek, borçlu olmadığının tespiti ile % 40 tazminatı dava ve talep etmiştir.Davalı vekili, mücerret borç ikrarı içeren bononun boş olarak imzalandığı açıklandığından, davacının iddiasını ispatlaması gerektiğini bildirerek, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davacının, davalı ...'ın eşi olan dava dışı Hüdaverdi tarafından Halkbank ......
GEREKÇE: Dava; menfi tespit ve istirdat talebine ilişkindir. İcra İflas Kanunu md. 72’ye göre borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılırsa, talebi üzerine, borçlunun dava sebebi ile uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir. Takdir edilecek zarar, haksızlığı anlaşılan takip konusu alacağın yüzde yirmisinden aşağı olamaz. Borçlu, menfi tespit davası zımnında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir. Menfi tespit davalarında davacı borçlu, davalı alacaklı ile arasında hiçbir hukuki ilişki bulunmadığını, borcun hiç doğmadığını iddia ediyorsa ispat yükü davalı alacaklı üzerindedir....
GEREKÇE: Dava; menfi tespit ve istirdat talebine ilişkindir. İcra İflas Kanunu md. 72’ye göre borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılırsa, talebi üzerine, borçlunun dava sebebi ile uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir. Takdir edilecek zarar, haksızlığı anlaşılan takip konusu alacağın yüzde yirmisinden aşağı olamaz. Borçlu, menfi tespit davası zımnında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir. Menfi tespit davalarında davacı borçlu, davalı alacaklı ile arasında hiçbir hukuki ilişki bulunmadığını, borcun hiç doğmadığını iddia ediyorsa ispat yükü davalı alacaklı üzerindedir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Gerçekte var olmayan bir borç ya da geçersiz bir hukuki ilişki nedeniyle icra takibine maruz kalması muhtemel olan veya icra takibine maruz kalan bir kimsenin (borçlunun) gerçekte borçlu bulunmadığını ispat için açacağı dava, menfi tespit olarak adlandırılmaktadır. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu (İİK)'nun “Menfi tespit ve istirdat davaları” başlıklı 72. maddesi: “Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir.” düzenlemesini içermektedir. Anılan maddeden anlaşıldığı üzere borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir ve takip konusu alacağın borçlusu olmadığının tespiti isteyebilir. Borçlu, belirtilen şekilde takipten önce veya sonra alacaklıya karşı bir menfi tespit davası açar; bu davayı kazanırsa, hakkındaki icra takibi iptal edilir ve borcu ödemekten kurtulur....
İcra Müdürlüğü'nün 2002/1350 sayılı dosyasıyla yapılan icra takibi nedeniyle borçlu bulunulmadığının tespiti istemine ilişkin olup, mahkemece Dairemizin araştırmaya yönelik, 21.09.2005 günlü bozma ilâmına uyularak vermiş olduğu davanın kısmen kabulüne dair karar davacı iş sahibi tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme yapılarak hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozmanın şümulü dışında kalarak kesinleşen cihetlere ait temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmamasına göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş reddi gerekmiştir. 2-Dava, icra takibi üzerine açılan menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkemece asıl alacak yönünden borçlu bulunulmadığına yönelik davacı talebi reddedilmiş, işlemiş faiz yönünden ise davacının borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir....
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delilerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının, aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-İİK'nun 72/5 maddesi gereğince, menfi tespit davası borçlu lehine hükme bağlanırsa, borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötüniyetli olduğu anlaşılırsa, talebi üzerine borçlu yararına tazminata hükmedilecektir. Davamızda borçlu davacıyı menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin, kötü niyetle yapıldığı ispat edilemediğine göre, borçlu davacının kötü niyet tazminatı talebinin reddi gerekirken, borçlu davacı yararına kötüniyet tazminatına 2008/12486-2009/5383 hükmedilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kiracılığın tespiti-Çekişmenin giderilmesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kiracılığın tespiti ve çekişmenin giderilmesi davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kiracılığın tespiti ve çekişmenin giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili, dava dilekçesinde, davacının 01/07/2011 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesi ile 4550 m2'lik açık alanı davalı okul aile birliğinden yıllık 68.045 TL bedelle kiraladığını, sözleşmenin feshini gerektiren nedenler yoksa en fazla üç yıl süreyle uzatılma şartına bağlı 30/06/2014 tarihinde sona ereceğinin kararlaştırıldığını, ... Kaymakamlığı ......
nın takip dosyasında toplam 12.853,19 TL borçlu olduğu, söz konusu miktar dışındaki takipten dolayı borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine, davacı şirket yönünden dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, İİK.'nın 72. maddesine göre açılan menfi tespit davasıdır. Menfi tespit davasında, davacı borçlunun borçlu olmadığı miktar hüküm fıkrasında açıkça gösterilerek menfi tespit hükmü kurulur....
