Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun .... esas, ...... karar sayılı ilamında; " Dava, icra takibine konu edilen senet nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun (İİK) 170/b maddesinin aynı Kanun’un 72. maddesine yaptığı yollama gereğince kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takipte de menfi tespit davası açılabileceği açıkça anlaşılmaktadır. İİK’nın 72/1 maddesi, “Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir” hükmünü haizdir. Buna göre borçlu, henüz aleyhine başlatılmış bir icra takibi yokken alacaklıya karşı borçlu bulunmadığının tespiti için menfi tespit davası açabileceği gibi aleyhine icra takibine başlanmasından sonra da menfi tespit davası açması mümkündür. Kambiyo senetleri illetten mücerret kıymetli evrak niteliğine sahip olduklarından bu senetlerde yer alan hak, temel borç ilişkisinden bağımsızdır....

"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Tarih :28/05/2008 Nosu : 2005/484-2008/174 Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -KARAR- Dava, sahte olduğu iddia edilen icra takibine konu çekten dolayı borçlu olunmadığının tespiti ile birlikte çekin iptaline ilişkindir. Davalı vekili, müvekkilinin çeki ciro yolu ile ele geçiren iyiniyetli hamil olduğunu bildirerek davanın reddini istemiştir....

Netice itibarıyla mahkeme menfi tespit davasında davacının borçlu olup olmadığının tespiti ile birlikte davalının da alacaklı olup olmadığının tespitini yapacaktır. Şu halde menfi tespit davasında dava konusunun bir miktar alacağa ilişkin olduğu açık olup 7155 sayılı Yasa'nın 20. maddesi ile TTK’nin 5. maddesine eklenen 5/A maddesi kapsamında menfi tespit davasında arabulucuya başvurmak dava şartı ise de arabuluculuk dava şartına tâbi olmayan çek istirdadı davası ile birlikte açıldığından eldeki davada menfi tespit talebi de arabulucuk dava şartına tâbi olmayacaktır.'' şeklindedir....

Mahkemece bozmaya uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiş ve menfi tespit davasında hüküm altına alınması gereken miktar hükümde açıkça gösterilmemiştir. Menfi tespit davalarında borçlu olunmayan miktar açıkça saptanıp, hüküm altına alınması gerekir. Öte yandan mahkeme hükmüne esas alınan bilirkişi raporu yeterli incelemeyi içermediği gibi Yargıtay denetimine elverişli değildir....

ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 08/12/2020 NUMARASI : 2018/512 ESAS - 2020/542 KARAR DAVA KONUSU : ÇEKİŞMENİN GİDERİLMESİ, BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİ, İSTİRDAT KARAR : Antalya 5. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2018/512 Esas, 2020/542 Karar sayılı 08/12/2020 tarihli kararı aleyhine davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuş ve talebin süresinde olduğu anlaşılmakla; yapılan istinaf incelemesi sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA :Davacı vekili tarafından ilk derece mahkemesine verilen dava dilekçesinde özetle; davacı şirket ile davalı kurum arasında imzalanan Sağlık Hizmeti Satın Alma Sözleşmesi gereğince davacı şirkete ait Özel Likya Hastanesinde davalı kurum sigortalılarına sağlık hizmeti verildiğini, davalı kurum tarafından 2016 yılı 11....

Somut olayda, davalı borçlu tarafından menfi tespit davası açıldığının ileri sürüldüğü, UYAP sisteminden yapılan incelemede, borçlu tarafından davacı alacaklı aleyhine samsun Asliye Ticaret mahkemesinde 2018/115 E dosya ile dava konusu icra takibine yönelik menfi tespit davası açılmış olduğu, davanın reddine dair verilen kararın istinaf dairesince kaldırıldığı ve dosyanın derdest olduğu anlaşılmıştır. Mahkemece bu durumda bu dava dosyasının aslı veya eksiksiz onaylı sureti dosyaya getirtilerek, davalının bekletici mesele yapılması talebi yönünden, menfi tespit istemine ilişkin dosya içeriği incelendikten sonra bir karar verilmesi gerekirken, bekletici mesele yapılması hususunun değerlendirilmemesi hatalı olmuş, davalının istinaf başvurusun kabulü ile hükmün HMK'nın 353(1)a-6 maddesi gereği sair yönleri incelenmeksizin kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir....

AHM'nin 2022/287 Esas sayılı dosyasında davacının T7, davalının T1 olduğu, dava konusunun menfi tespit davası olduğu, mahkemece yapılan yargılama sonucunda 30/03/2023 tarih ve 2023/299 Karar sayısı ile davanın kabulüne, davacının Antalya Genel İcra Müdürlüğü'nün 2020/39584 Esas sayılı icra takip dosyasına konu alacak nedeni ile borçlu olmadığının tespitine karar verildiği, verilen kararın istinaf edilmesi üzerine Antalya BAM 11. Hukuk Dairesine gönderildiği ve henüz kesinleşmediği görülmüştür. Davalı tarafından açılan menfi tespit davası sonunda verilecek karar taraflar arasındaki borç-alacak ilişkisini sona erdirebileceğinden ortaklığın giderilmesi davasının sonucu bu davanın sonucundan etkilenecektir. Bu nedenle davalı T7 tarafından Antalya 5....

Eldeki dava, kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla yapılan takibe karşı menfi tespit istemine ilişkin olmakla, menfi tespit davaları ve kötüniyet tazminatına ilişkin yasal düzenlemelerin irdelenmesinde yarar vardır: Borçlu, aslında borçlu olmadığı veya borçlu olmadığına inandığı bir borcu ödememek için, alacaklının takip yapmasını veya dava açmasını bekleyebilir. Bu durumda aleyhine başlatılan takibe itiraz edebilir. İtiraz üzerine takip duracağından, alacaklı bu itirazı bertaraf ettirmek için harekete geçtiğinde, alacaklının itirazın iptali veya kaldırılması talebi üzerine, borçlu bu konudaki savunmalarını genel mahkemede veya icra mahkemesinde ileri sürebilecektir. Diğer halde borçlu, alacaklının harekete geçmesini beklemeden borçlu olmadığının tespitinde korunmaya değer bir yararı bulunması halinde borçlu, borçlu olmadığının tespiti için dava açabilir....

"İçtihat Metni" Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, iptal ve menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkemece, uyulan bozma ilamı sonrasında davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir....

Menfi tespit davası ----- düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ise ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir. Bu düzenlemeden de anlaşılacağı üzere menfi tespit davasında amaç bir hukuki ilişkinin veya bir hakkın gerçekten mevcut olmadığının tespitidir....