Somut olayda, taraflar arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmadığı gibi uyuşmazlık davalı alacaklı tarafından başlatılan icra takibinde, borçluya borçlu olduğu gerekçesiyle çıkarılan haciz ihbarnamelerine itiraz edilmemesi nedeniyle yedinde sayılan borçtan dolayı borçlu olmadığının tespiti istenmektedir. 01.10.2011 tarihinden sonra açılan menfi tespit davaları için görevli mahkeme, HMK'nın 2. maddesi uyarınca Asliye Hukuk Mahkemesidir (...). İİK'nın 89/3. maddesine dayalı olarak açılan davada, Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu gözetilerek, HMK'nın 114/(1)-c ve 115/(2). maddeleri uyarınca, davanın, dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine, karar kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın ......
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davacının istirdat talebinin reddi ile menfi tespit davasının kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hüküm davacı asil tarafından duruşmasız, davalı vekili tarafından katılma yolu ile duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmiştir. Belli günde duruşmaya gelen olmadığından, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
Şu halde menfi tespit davasında dava konusunun bir miktar alacağa ilişkin olduğu açık olup, 7155 sayılı yasanın 20.maddesi ile TTK'nun 5.maddesine eklenen 5/A maddesi kapsamında menfi tespit davasında arabulucuya başvurmak dava şartı ..." olarak belirtildiği, açılan dava taşeronluk sözleşmesinden doğduğu iddia olunan ve takibe konulan alacakla ilgili menfi tespit istemine ilişkin olup, emsal Yargıtay ilamında da belirtildiği gibi menfi tespit davasında davacının borçlu olup olmadığının tespiti ile birlikte davalının da alacaklı olup olmadığının tespitinin yapılacağı, yukarıda belirtilen yasa gereğince de menfi tespit davasında arabulucuya başvurmanın dava şartı olduğu, davacının dava açmadan önce arabulucuya başvurmadığı gerekçesiyle, açılan davanın 7155 sayılı yasanın 22.maddesine göre 6325 sayılı yasaya eklenen 18/A maddesinin 2.bendine göre dava şartı yokluğu sebebiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir....
Mahkemece menfi tespit talebine konu reddedilen 95.238 TL üzerinden karar tarihinde yürürlükte olan AAÜ tarifesine göre davalı lehine nispi olarak hesaplanan 10.019,04 TL yasal vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik hesaplamaya dayalı olarak 5.116 TL vekalet ücretine hükmolunmuş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir. Ne varki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden kararın düzeltilerek onanması HUMK.nun 438/7 maddesi hükmü gereğidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TÜKETİCİ MAHKEMESİ Taraflar arasındaki asıl ve birleşen el atmanın önlenmesi- menfi tespit davalarının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonucunda; davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hüküm, asıl ve birleşen el atmanın önlenmesi dosyasının davalıları -birleşen 2014/832 E menfi tespit dosyasının davacıları vekili tarafından duruşmalı, asıl ve birleşen el atmanın önlenmesi dosya davacısı -birleşen 2014/832 E menfi tespit dosyasının davalısı ... tarafından duruşmasız olarak temyiz edilmekle; duruşma günü olarak belirlenen 16/03/2021 tarihinde davacı/birleşen davalı ... vekili Av. ... ile davalı/birleşen davacı vekili Av. ... geldi. Başka gelen olmadı....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TÜKETİCİ MAHKEMESİ Taraflar arasındaki asıl ve birleşen el atmanın önlenmesi- menfi tespit davalarının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonucunda; davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hüküm, asıl ve birleşen el atmanın önlenmesi dosyasının davalıları -birleşen 2014/832 E menfi tespit dosyasının davacıları vekili tarafından duruşmalı, asıl ve birleşen el atmanın önlenmesi dosya davacısı -birleşen 2014/832 E menfi tespit dosyasının davalısı .... tarafından duruşmasız olarak temyiz edilmekle; duruşma günü olarak belirlenen 16/03/2021 tarihinde davacı/birleşen davalı .... vekili Av. ... ile davalı/birleşen davacı vekili Av. ... geldi. Başka gelen olmadı....
Davacı menfi tespit davası sonucu alacağı ilamla borçlu olmadığını ya da borçlu ise borçlu olduğu miktarı kesin olarak tespit ettirip davalının takip ve dava tehdidini kesin olarak ortadan kaldıracaktır. Bu durumda mahkemece davacının menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunduğu kabul edilerek işin esası incelenip sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir....
Haciz ihbarnamesinden dolayı borçlu olmadığının tespiti talebine yöneliktir. Her ne kadar .... Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından, ... tarih, ... esas, ...karar sayılı ilam ile, davanın kambiyo senedinden kaynaklı menfi tespit davası olduğu belirtilmiş ise de, somut olayda davacı tarafından açılan davanın, icra takibine konu kambiyo senedi nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti niteliğinde değil, davacıya gönderilen 3. haciz ihbarnamesine konu edildiği şekilde davacının, icra takibinde borçlu konumunda olan ...Tarım Gıda Ltd. Şti'ye borcunun olmadığının tespiti talebinden ibarettir....
Mahkemece yapılan yargılama, toplanan deliller neticesinde, menfi tespit davalarına konu çeklerde düzgün ciro silsilesinin bulunduğu ve davalıların en son yetkili hamil olduğu, davacı tarafın davalıların çeki iktisap ederlerken bile bile borçlu davacıların zararına hareket ettiklerini kanıtlayamadığı dava konusu bononun mükerrer tahsile konu edildiğinden buna ilişkin menfi tespit isteminin kabulü gerektiği gerekçeleri ile asıl dava ve birleşen ...2. ATM'nin 2008/439 E. sayılı davasının reddine, verilen tedbir kararı her iki davanın temelini oluşturan icra takiplerinde infaz edildiği için ayrı ayrı %40 tazminatın davacılardan tahsili ile davalılara verilmesine, birleşen ...2. ATM 2008/453 E. sayılı davanın kabulüne bu davaya konu Bursa 6. İcra Md.'nün 2008/8325 sayılı icra dosyasının dayanağı bono nedeniyle davacıların davalıya borçlu olmadığının tespitine, davacıların kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiş hüküm asıl dava ile birleşen ...2....
Gerçekte var olmayan bir borç ya da geçersiz bir hukuki ilişki nedeniyle icra takibine maruz kalması muhtemel olan veya icra takibine maruz kalan bir kimsenin (borçlunun) gerçekte borçlu bulunmadığını ispat için açacağı dava, menfi tespit olarak adlandırılmaktadır. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu (İİK)'nun “Menfi tespit ve istirdat davaları” başlıklı 72. maddesi: “Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir.” düzenlemesini içermektedir. Anılan maddeden anlaşıldığı üzere borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir ve takip konusu alacağın borçlusu olmadığının tespiti isteyebilir. Borçlu, belirtilen şekilde takipten önce veya sonra alacaklıya karşı bir menfi tespit davası açar; bu davayı kazanırsa, hakkındaki icra takibi iptal edilir ve borcu ödemekten kurtulur....
