Mahkememizce davaya konu çekin ibraz edilip edilmediği hususunda muhatap bankaya yazılan müzekkere yanıtında çekin ibraz edildiği bilgisinin verildiği, 19/01/2021 tarihli celsede davacı vekiline istirdat davası açıp mahkememize bildirilmesi hususunda süre verildiği, celse arasında davacı vekili tarafından çek istirdadı davası açıldığına dair belgelerin sunulduğu bu hali ile davaya konu çek hakkında çek istirdadı davası açıldığı, bu sebeple davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır. Bu itibarla, zayi nedeniyle iptali talep edilen dava konusu çekin ibraz edildiği dolayısı ile çekin bulunduğu, çek ile ilgili istirdat davası açılmış olduğu anlaşılmakla, konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacının çeklerde isminin hiç geçmediği, cirosunun bulunmadığı, keşideci, lehdar ve ciranta sıfatlarının bulunmadığı, takip dosyalarında borçlu görünmediği, kendisinden alacak talebinde bulunulmadığı, bu durumda davacının aktif dava ehliyetinin bulunmadığı, davacı talebinin salt çeklerin istirdadı olmayıp bedellerinin tahsili istemine ilişkin de olması nedeniyle tazminata da hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle, davanın aktif husumet yokluğundan reddine, %40 oranında icra inkar tazminatının davacıdan tahsiline karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. 1- Dava, zayi nedeniyle çek istirdadı ve çek bedeli kadar alacaklı olunduğunun tesbiti istemlerine ilişkindir....
Zira çek 31/10/2021 tarihlidir. İş bu kez banka 17/11/2021 tarihli cevabi yazısında çekin Yapı Kredi Bankası AŞ tarafından elektronik takas ortamında ibraz edildiği belirtilmekle, mahkememizce çeki ibraz eden hamil bilgileri bu bankadan sorulmuştur. Yapı Kredi Bankası'nın 24/11/2021 tarihli cevabi yazısı ile çek hamil bilgileri dosyaya bildirilmiştir. Bunun üzerine davacı vekiline çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması için kesin süre verilmiştir. Davacı bu sürede çek istirdadı davası açtığını mahkememize bildirmiş ve çek üzerindeki tedbir kaldırılmıştır. Zayi olduğu bildirilen çek ortaya çıkmış olmakla konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
ın bu çek yönünden çek istirdadı davası açıp açmadığının açmış ise dava dosyasının onaylı bir örneğinin eklenip yeniden gönderilmek üzere dosyanın mahal mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 05.12.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit-çek istirdadı davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkilinin ileride doğacak muhtemel ticari ilişkisi sebebiyle 1.450.000.000 TL bedelli olarak düzenlediği ... seri nolu çekin dava dışı ... ... tarafından müvekkilinin işyerinden alındığını, üzerinde tahrifat yapılarak davalıya ciro edildiğini, bu konuda hazırlık soruşturmasının devam ettiğini, davalının ihtiyati haciz kararı alarak müvekkili aleyhine takibe geçtiğini, davalıya yapılan cironun geçersiz olduğunu, müvekkili ile davalı arasında herhangi bir ticari ilişki bulunmadığını belirterek dava konusu çek nedeniyle müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine ve çekin istirdadına karar verilmesini...
Seri Numaralı Çek - ... ... Bankası A.Ş.... Şubesine ait 30.03.2021 Tarihli 71.000,00 TL bedelli .... Seri Numaralı Çek - ... ... Bankası A.Ş. ... Şubesine ait 17.04.2021 Tarihli 71.000,00 TL bedelli, .... Seri Numaralı Çek - .... ... ... Şubesine ait 20.04.2021 Tarihli 125.000,00 TL bedelli, ... Seri Numaralı Çek - ... ... Şubesine ait 30.04.2021 Tarihli 60.000,00 TL bedelli, .... Seri Numaralı Çek - .... ... ... Ticari Şube ait 30.05.2021 Tarihli 116.426,68 TL bedelli, ... Seri Numaralı Çek -... .... .... Ticari Şube ait 31.05.2021 Tarih, 129.800,00 TL bedelli, .... Seri Numaralı Çek 2)Söz konusu çeklerin iptali için Diyarbakır 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açtığını, daha sonra.... .... Bankası ilgili dosyaya 21.04.2021 tarihli yazısı ile .... .... Bankası ... ... Şubesine ait keşidecisinin ... .... ... .... Ltd. Şirketi olan (..... iban hesap numarasına ait) ... keşide tarihli, 71.000,00 TL bedelli, .... nolu çekin davalı tarafından 19.04.2021 tarihinde ......
Şti., keşide tarihi: 21/10/2021, miktarı (bedeli): 170.000 TL. olan, ... çek nolu çekin ticari ilişkiye istinaden davacı şirkete verildiğini, davacı şirketin elindeyken kaybolduğunu beyan ederek, dava konusu çekleri zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini dava ve talep etmiştir. Yargılama sırasında ilgili muhatap bankalar şubesine müzekkere ve keşideciye ihtarname gönderildiği görülmüştür. ... Bankası ... / ... Şube Müdürlüğü'nün cevabi yazısından dava konusu çeklerden 3 tanesinin ... tarafından, 1 tanesinin ise ... Tic. A.Ş. tarafından ibraz edildiği bildirilmiş, davacı tarafından da 3 çeke ilişkin olarak Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... E. sırası üzerinden, 1 çekten dolayı da Kocaeli Asliye Hukuk Mahkemesi'nde çek istirdadı davası açıldığı anlaşılmıştır. İncelenen dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde; Dava “zayi nedeniyle çek iptali” davasıdır....
CEVAP : Davalı vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; davanın çek istirdadı davası olduğunu, HMK da ve 6102 sayılı TTK’ nda çek istirdadı davalarında yetkili mahkemeye ilişkin özel bir düzenleme bulunmadığını, bu nedenle çek istirdadı davasında HMK madde 6 uyarınca genel yetkili olan mahkeme yani davanın açıldığı tarihteki davalı kişinin yerleşim yeri mahkemesinin yetkili olduğu, davanın davalının yerleşim yeri mahkemesinde görülmesi gerektiğini, davalının yerleşim yeri BURSA olduğundan bursa Ticaret Mahkemelerinin yetkili olduğunu, bu nedenle yetkisizlik kararı verilmesini gerektiğini, Davacı tarafın dava dilekçesinde dava konusu çekin, davalı tarafından ibraz edildiğini ileri sürdüğünü ancak, dava konusu çek ve ciro silsilesi incelendiğinde çekte ... olarak isminin, ne de davacı tarafın yani ... isminin geçmediği, işbu davayı ne davacı tarafın açma durumunun olmadığı, ne de işbu davanın kendilerine ileri sürülmesinin mümkün olmadığını, davacının bu davayı açmak için dava ehliyeti...
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Islahtan önce açtıkları davanın çek istirdatı davası olduğunu, çek istirdatı davasını, çek rızası dışında elinden çıkmış olan hamil, kötüniyetli iktisap etmiş olan üçüncü kişiye karşı açacağını, davayı açtıklarında çek istirdatının mümkün olduğunu ancak bu arada davalı haciz baskısı ile çek keşidecisinden çek bedelini tahsil ettiğini, Davada istedikleri tedbir taleplerinin yerel mahkeme tarafından değerlendirilinceye kadar olan süreçte de davalı tarafın dosyaya yatırılan parayı çektiğini, bu nedenle de davayı ıslah edip bedel istirdatı talep ettiklerini, husumetin davalı ile keşideci arasında olmadığını, nitekim keşidecinin geçerli hukuki bir nedeni bulunmadığını, hukuki olarak çekin ve çek bedeli ödendikten sonra bedelinin iadesini isteme hakkının kendilerinde olduğunu, kararın kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir....
in elinde olduğu anlaşıldığından çeklerin istirdadı ile müvekkiline iadesi, talebin kabul olmaması halinde ise çek bedelinin davalıdan alınarak müvekkiline verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; TTK 792.maddesine göre açılan çek istirdat davalarında yetkili mahkemenin genel yetki kuralı uyarınca davalının dava açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemeleri olduğunu, müvekkilinin yerleşim yerinin Kağıthane/ İstanbul olduğundan yetkili mahkemeninde İstanbul Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu belirterek yetkisizlik kararı verilmesini talep etmiştir. Dava, çek istirdadı istemine ilişkindir. Türk Ticaret Kanunu'nunda çek istirdadı davalarında yetkili mahkemeye ilişkin özel bir düzenleme yer almayıp, HMK'nun 6.maddesi uyarınca genel yetkili mahkeme davalının, dava açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir....
