GEREKÇE : Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise, çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. Somut olayda, yargılama sırasında ... Şubesine ait 28/02/2021 keşide tarihli çek hamili ortaya çıkmıştır. Bunun üzerine davacı tarafa çek istirdadı davası açması için süre verilmiş ve davacı taraf çek istirdadı davası açarak mahkememize bildirmiş olduğundan işbu çekle ilgili olarak çek iptali davası konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, ......
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dava, çek iptali talebine ilişkindir. Davacı vekilinin duruşmaya iştirakle alınan beyanında; "dava konusu çek hakkında mahkemenizde süren çek istirdadı davası vardır, takdir mahkemenindir," dediği görülmüştür. Bu durumda dava konusu çek hakkında çek istirdadı davasının bulunduğu görülmekle konusuz kalan dava hakkında aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir. HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Konusuz kalan dava hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, 2-Alınması gereken harçtan peşin harcın mahsubu ile bakiye .....
TL bedelli çek hakkında zayi nedeniyle iptal davası açıldığı, yargılama aşamasında dava konusu çekin hâmili ... tarafından Diyarbakır İcra Dairesinin ... E. sayılı dosyasında davacı .... ve dava dışı ... Ltd. Şti. aleyhine kambiyo senetlerine mahsus icra takibi yapıldığı, bu suretle çek hâmilinin yargılama aşamasında ortaya çıktığı, Mahkemece .... tarihinde davacı tarafa çek hâmiline karşı istirdat davası açması için 2 haftalık kesin süre verildiği, muhtıranın davacı tarafa .... tarihinde tebliğ olunması üzerine davacı .... tarafından dava dışı çek hâmili .... aleyhine ...tarihinde Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesinin ....E. numarasına kayıtlı dosyada çek istirdadı davası açıldığı anlaşılmaktadır. O hâlde Mahkemece, çek istirdadı davasının Mahkemece verilen kesin sürede açıldığı gözetilerek, söz konusu ......
Bu durumda dava konusu çeklerin bulunduğu, anılan hususun ... çek seri nolu çek için davacı vekili tarafından dosyaya beyan dilekçesi sunularak bildirildiği,...Seri numaralı çek için ise Bankaya yazılan müzekkere cevabından anlaşıldığı, bunun üzerine davacı vekiline Mahkememizce çek hamillerine karşı çek istirdadı davası açmak üzere süre verildiği, Mahkememizin ...Esas sayılı dosyasında ...çek seri nolu çek için çek istirdadı davası açıldığı, diğer çekin ise halihazırda bulunmuş olduğu ve icra takibine konu edildiğinin de davacı vekili tarafından ... tarihli beyan dilekçesi ile bildirildiği görülmekle, konusuz kalan dava hakkında aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir....
Dava, çek istirdadı istemine ilişkindir. Davalı şirketçe, davaya konu çeke dayalı olarak diğer cirantalar ve keşideci aleyhine takip başlatıldığı, takip neticesinde çek bedelinin keşideci şirket tarafından ödendiği ve başlangıçta çek istirdadı istemine ilişkin olarak açılan davanın bu suretle çek bedelinin istirdadı davasına dönüştüğü anlaşılmaktadır. Mahkemece, davacının zikredilen takip dosyasında herhangi bir sıfatla yer almaması ve çek bedelinin de keşideci şirket tarafından ödenmesi gerekçe gösterilerek, aktif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir....
Çek iptali davaları özelliği itibariyle hasımsız açılan davalardan olup yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda çek iptali davasını açan davacıya mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde çek iptali davası konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. Ancak somut olayda çek iptali davasının devamı sürecinde çekin tahsil edildiği bildirilmiştir. O halde iptal davasına konu çekin yargılama sırasında tahsil edilmesi ve çekin 3.kişinin elinde olmaması nedeniyle çek iptalini talep eden davacıya çek istirdadı davası açmak için bu aşamada süre verilmesinde hukuki yarar bulunmamaktadır. Bu nedenle yasal koşulları oluşmayan çek iptali istemine ilişkin davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
A.Ş. tarafından bankaya ibraz edildiği belirlenmiş, davacı vekiline 25/01/2023 tarihli duruşmada çeki ibraz eden şirkete karşı çek istirdadı davası açmaları amacıyla 1 hafta kesin süre verilmiş, ancak davacı tarafın kesin süre içerisinde çek istirdadı davası açmadığı anlaşılmış, yargılama sırasında ihtiyati tedbir de kaldırılmıştır. İncelenen dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde; Dava “zayi nedeniyle çek iptali” davasıdır. 6102 s. TTK.nın 818/1-s yollamasıyla çeklerde de uygulanması gereken TTK.nun 758. maddesine göre, "(1) Poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkeme, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir. (2) Dilekçe sahibi verilen süre içinde davayı açmazsa, mahkeme, muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır."...
Verilen kesin süre içerisinde dava konusu çekin istirdadı davası açılmadığından ve çek bankaya ibraz edildiği, zayi olmadığı anlaşıldığından dava konusu çekin zayi nedeni ile iptali davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2020/41 Esas KARAR NO :2024/335 DAVA:Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ:17/01/2020 KARAR TARİHİ:15/05/2024 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket aleyhine çeke dayalı olarak kambiyo senedine mahsus yolla takip yapıldığını ancak takibe konu çek üzerindeki imzanın müvekkiline ait olmadığını ve alacaklı görünen tarafa müvekkillinin herhangi bir borcunun bulunmadığını beyanla müvekkilinin dava konusu çek sebebi ile davalıya borçlu olmadığının tespitine ve davalının çek bedelinin %20'sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı ise; müvekkili şirketin takip konusu çekleri usul ve yasaya uygun bir şekilde Faktoring Sözleşmesi , fatura ve alacak bildirim formu tavsik edilerek borçlu ......
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, davanın zayi nedeniyle çek iptali davası olduğu, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıktığı, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verildiği fakat davacı tarafından çek istirdat davasının açılmadığı belirtilerek Yargıtay 11.Hukuk Dairesi içtihatları gereğince çek iptali davasının reddine karar verilmiştir....
