Diğer yandan, henüz keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan tamamen boş çek yaprağının tedavüle çıkmış sayılmayacağından, hesap sahibi tarafından zayi nedeniyle iptal davası açılamayacağı, ele geçirenlerce imzalanıp doldurulması sonrasında, çeke dayalı hak iddia edene karşı menfi tespit davası açılabileceği, bu nedenle boş çek yaprağına dayanarak iptal isteminde bulunmakta hukuki yarar bulunmadığı kabul edilmelidir. Somut olayda kaybedildiği ileri sürülen çekin imzasız boş çek yaprağı olduğu anlaşılmakla imzasız boş çek yaprağının TTK 757 maddesi uyarınca iptalinin talep edilemeyeceği gibi TTK 818/1-s maddesi yollaması ile 757 maddesi gereğince hamile ait olan kıymetli evrak iptalini talep hakkı keşideciye verilmemiş olduğundan açılan davanın tensiben reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur....
İNCELEME VE GEREKÇE :Dava TTK. m 818/s, 757-765 hükümlerine göre zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. Dava dilekçesi incelendiğinde; davacının kendi banka hesabından almış olduğu çeki kaybettiğini beyanla çek iptali kararı verilmesini talep etmiştir. Bu nedenle davacının dava konusu çekin keşidecisi konumunda olduğu davacı beyanlarından ve çek keşideci bilgilerinden anlaşılmaktadır. TTK'nın 757-764. maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK'nın 651/2. maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK m.652)....
Yargılama kapsamında toplanan tüm delillerin değerlendirilmesi sonucunda;Kıymetli evrakta hakkın çeke bağlı olması nedeniyle, çekin zayi edildiği durumlarda, çeke bağlı hakkın çeksiz de ileri sürülebilmesi için TTK'nın 651. ve 652. maddelerinde hamile iptal davası açma hakkı getirilmiştir. İptal kararı alan hamil, hakkını çek olmadan ileri sürebilecek ya da borçludan yeni bir senet tanzim edilmesini isteyebilecektir. Bu davayı açma hakkı hamile aittir. Çek keşidecisinin ve bu bağlamda çek hesabı sahibinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Bu nedenle, davacının eldeki davayı açmakta hukuki yararı yoktur. Ayrıca, dosya arasında bulunan ve ... imzalı beyana göre imzasız ve boş olan çek yapraklarının imzasız ve boş olarak kaybedilmesi nedeniyle de, çek yaprağı kıymetli evrak niteliğini kazanmamış olduğundan iptal talep etmekte hukuki yarar bulunmamaktadır....
İletişim Ticaret Limited Şirketi olan, ... emrine keşide edilen, ... keşide tarihli, ... çek numaralı, 250.000,00-TL bedelli çekin ibraz edilip edilmediği, edilmiş ise kim tarafından, ne zaman ve nereye ibraz edildiğinin, ödeme varsa, kime ve ne zaman ödendiğinin bildirilmesinin ve ellerinde varsa bu çekin arkalı önlü bir fotokopisinin gönderilmesinin, çek takas sistemi aracılığı ile ibraz edilmişse ibraz edildiği bankanın ve şubesinin adının ve bu banka şubesinin bulunduğu yerin bildirilmesi istenilmiştir. ... tarihli cevabi yazı ile ... nolu çekin, ... tarihinde çek sahibi firma tarafından bu şubeye iptal talebiyle ibraz edildiği ve çek iptal işleminin yapıldığı, ilgili çekin bankanın şubesinin arşivinde muhafaza edildiği, herhangi bir ödeme yasağı yapılmadığı belirtilmiş ve çek görüntüsü gönderilmiştir. Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı'na müzekkere yazılarak ... soruşturma sayılı dosya örneği getirtilmiştir....
İptal kararı alan hamil, hakkını çek olmadan ileri sürebilecek ya da borçludan yeni bir senet tanzim edilmesini isteyebilecektir. Bu davayı açma hakkı hamile aittir. Çek keşidecisinin ve bu bağlamda çek hesabı sahibinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Somut olayda dava konusu 071861 nolu çekin Kahve Manida...Ltd. Şti emrine keşide edilmiş olduğu anlaşılmakla davacı yasanın aradığı hamil niteliği taşımamaktadır. Bu nedenle, davacının eldeki davayı açmakta hukuki yararı yoktur. Ayrıca, dava konusu diğer çek yapraklarının ise imzasız olarak kaybedilmesi nedeniyle çek yapraklarının kıymetli evrak niteliğini kazanmamış olması nedeniyle iptal talep etmekte hukuki yarar bulunmamaktadır. Bu çek yaprakları yönünden davacı ileride çeke dayalı alacak talep eden olursa, onlara karşı menfi tespit davası açma hakkına sahiptir....
İptal kararı verebilmek için TTK Hükümlerine göre anılan belgenin kıymetli evrak niteliğinde olması gerekeceği oysa; yüksek mahkemenin bu konudaki yerleşik içtihatlarında da belirtildiği gibi imzasız ve tamamen boş çek yaprağı niteliğinde bulunan belgelerin kıymetli evrak niteliğinde bulunmadığından ve bu haliyle “açık çek” olarak da kabulü de mümkün görülmediği ve keşidecinin TTK'nun 651 -757 vd. Maddeleri uyarınca çek iptali davası açma ehliyeti bulunmadığından, dava şartı eksikliğinden boş çek yaprakları ile ilgili istemin reddine karar vermek gerekmiş olup aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2021/93 Esas KARAR NO : 2021/130 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 05/02/2021 KARAR TARİHİ : 11/02/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesinde özetle;---- numaralı çek yaprağının çalındığını, çekinin bilgisi dahili dışında zayi olduğunu, bilgisi dahili dışında elinden çıktığının ilgili bankaya bildirildiğini, ---- seri numaralı çek yaprağının iptaline karar verilmesini talep etmiştir. Dava, TTK.nun 818/s,757-765. madde hükümlerine göre zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. TTK nun 757-765 maddelerinde yer alan hükümler uyarınca çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK 651/2. maddesi uyarınca çek hamiline aittir....
Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 20/04/2015 tarih ve 2014/1126-2015/326 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü: Davacı, hamili bulunduğu çeklerini kaybettiğini ileri sürerek, iptal kararı talep etmiştir. Mahkemece, dava konusu çek hakkında usulen gerekli ilanların yapıldığı, dava konusu çeki elinde bulunduran şahıs tarafından başvuru yapıldığı, hamili belli olan çek için davacıya istirdat davası açması için süre verildiği, davacının hamil hakkında dava açtığı, bu durumda dava konusu çek yönünden iptal koşullarının mevcut olmadığı gerekçesi ile davanın reddine, ödeme yasağının kaldırılmasına karar verilmiştir. Kararı davacı temyiz etmiştir....
Dolayısıyla keşidecinin mahkemeden alacağı iptal kararı ile kendi kendisine başvurması söz konusu olamayacağına göre, doğan yasal boşluğun TTK’nundaki hasımsız iptal davası açabilecek kişileri genişleterek keşideciyi de buna dahil etmek suretiyle giderilmesi mümkün değildir. 6102 sıyılı TTK’nun 651. ve 657. maddeleri uyarınca dava açma yetkisi hamile ait olup keşidecinin hasımsız olarak çek veya senet iptali davası açmasına yasal yönden olanak bulunmamaktadır. Boş çekler için zayi davası açmakta hukuki yararda yoktur. Madde 781- (1) 780 inci Maddede gösterilen unsurlardan birini içermeyen bir senet, ikinci ve üçüncü fıkralarda yazılı hâller dışında çek sayılmaz. Henuz keşide edilmemıs, çek vasfında olmayan boş çek yaprakları tedavüle konmuş sayılamayacağından zayi nedeniyle iptal davası açılamaz....
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; iş bu davanın kıymetli evrak iptali davası olması nedeni ile verilecek iptal kararının ilgilinin borçluluğunu saptamayacağı ve kesin hüküm teşkil etmeyeceği, borçlunun iptal kararına karşı iptal kararı alan kişinin hak sahibi olmadığını öne sürebileceğ-------------sayılı kararı), davacının mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delili sunmasının yeterli olduğu, aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanmasının zayi nedeni ile çek ve bono iptali hükümlerinin uygulanmasının imkansız hale getireceği, kaldı ki dava sırasında yapılan ilanlar sonucunda hak sahiplerinin ortaya çıkabileceği ve kendilerine karşı istirdat davası açılabileceği , ayrıca hak sahipleri tarafından hasımlı olarak açılacak bir dava ile çek iptali kararının iptal edilebileceği------ talebe konu olayda TTK.nun 762....
