Öncelikle dava hasımsız dava niteliğinde olduğundan, 3. kişiler açısından kesin hüküm doğurmadığından, mahkemece iptal kararı verilse dahi yasal çerçevede çeki elinde bulunduran kişi henüz ödeme yapmamış keşideci, lehtar veya kendisinden önceki cirantalara müracaat edebilir. Alınan iptal kararı da meşru hamilin senetten kaynaklanan haklarını sona erdirmez. Yasa koyucunun iptal davasına gerek duymasının nedeni; iptal kararı sonrası hakkın hamil tarafından senetsiz tahsilini veya yeni bir senet düzenlenmesini sağlamak (TTK'nun 652) iyi niyetle, iptal kararı getiren hamile ödeme yapan borçluyu, seneti ele geçiren üçüncü kişilere karşı senetten kaynaklanan borç nedeniyle sorumluluktan kurtarmaktır. Kıymetli evrak iptali davasının kanunda düzenlenen şartları ve amacı değerlendirildiğinde, davacının keşideci konumunda bulunacağı çek yapraklarının iptali için dava açmasında hukuki yararı bulunmamaktadır....
DAVALI : HASIMSIZ DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 03/03/2020 KARAR TARİHİ : 04/03/2020 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 04/03/2020 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, Dosya incelendi; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA; Davacı asilin dava dilekçesini özetle; Kendisine ait ... A.Ş Bursa ... kodlu şubesine ait.... hesap no ... seri nolu, bir adet boş çeki kaybettiğini, çek yedinde bulunduğu sırada kaybolmuş bulunduğundan mağduriyetine sebep olduğu gerekçesiyle, dava konusu çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İptal hükümleri TTK'nun 757. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Boş çek yaprağı borçlandırıcı işlemede konu edilemez. Bu durumda, davacının, davanın açılmasında hukuki yararı bulunmadığı açıktır. Davacı vekilinin dilekçesinden anlaşıldığı üzere, davacı tarafın tarafın iptali talep olunan çekin keşidecisi olduğu, TTK'nun 757....
- K A R A R - Davacı vekili, müvekkili tarafından keşide edilen çekin ... ...’ye verildiğini, bu çekin daha sonra ... ...’a ciro edildiğini, ancak çekin zayi olduğunu, ... ... tarafından zayi nedeniyle çek iptal davası açıldığını, dava sonunda iptal kararı verildiğini, adı geçen kişinin vekili aracılığıyla çek bedelini tahsil ettiğini, ancak bir şekilde çeki eline geçiren davalının çeki müvekkili aleyhine takibe koyduğunu belirterek davanın ... ...’a ihbarına ve müvekkilinin çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davacının muvazaalı olarak çek iptali yoluna gittiğini, ... ... ile ... ...’ın vekillerinin aynı kişiler olduğunu, ... ... vekilince birçok çekin iptali için dava açıldığını, zayii olduğu iddia edilen çeklerle ilgili olarak ciro ettikleri ... aleyhine araç satış ve devri ile ilgili tasarrufun iptali davası açtıklarını, davacının aynı gerekçelerle Ankara 16....
UETS DAVALI : HASIMSIZ DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 26/02/2020 KARAR TARİHİ : 16/06/2020 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 16/06/2020 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile; ...A.Ş. Sanayi şubesine ait, keşidecisi ...A.Ş. olan, 18/06/2020 keşide tarihli, 2050327 çek seri nolu, 40.000,00 TL bedelli çek ile ...A.Ş.'ye ait, keşidecisi ...A.Ş.olan, 08/04/2020 tarihli, 2050326 çek seri numaralı 45.000,00 TL bedelli çeklerin imzalı ve kaşeli olarak ... Kargo şirketinde kaybolduğundan bahisle, çekler üzerine ihtiyati tedbir şerhi konularak, dava konusu çeklerin iptal edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava, kıymetli evrakın zayii nedeniyle iptali isteminden ibarettir. İptal hükümleri TTK'nun 757. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir....
UETS DAVA :Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ :07/06/2023 KARAR TARİHİ :13/06/2023 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH :13/06/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı Vekili Dilekçisinde Özetle;davacı şirketin Gemlik Akbank Şubesinden almış olduğu Z9094779 Seri numaralı çek yaprağı kayıp olduğunu, söz konusu boş çek yaprağının akıbeti belli olmadığını, kötü niyetli insanların eline geçip kullanılması ihtimali bulunduğunu, Gemlik Akbank Şubesinden alınmış olan Z9094779 Seri numaralı çek yaprağının iptali gerektiğini belirterek Gemlik Akbank Şubesinden alınmış olan Z9094779 Seri numaralı çek yaprağının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava, kıymetli evrakın zayii nedeniyle iptali isteminden ibarettir. İptal hükümleri TTK'nun 757. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir....
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 09/05/2023 KARAR TARİHİ : 10/05/2023 GEREKÇELİ KARAR TARİHİ : 10/05/2023 Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesinde özetle; 23 yıl önce şahsına çıkarılan ... çek defterinden bir adet çek yaprağının ibraz edilmemiş olduğunun görüldüğünü, tüm aramalarına rağmen çek yaprağını bulamadığını, kullanmadığını ve kayıp olduğunu, 23 yıldır kayıp olan çek yaprağının iptalini talep ve dava etmiştir. Dava ...olarak açılmıştır. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: Dava, keşidecinin açtığı zayii nedeniyle çek iptaline ilişkindir. TTK'nun 651. maddesinde "Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir," hükmü bulunmaktadır....
TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK.652.m)Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır. Çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK.72.maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanları mevcut bulunmaktadır. HMK.114/h maddesi uyarınca davacının dava açmakta hukuki yararının bulunması dava şartıdır....
GEREKÇE: Dava zayi nedeniyle çek iptal istemine ilişkindir. 6102 sayılı TTK'nun 651 ve TTK 'nun 818/s bendi yollaması ile aynı Kanunun 757 ve devamı maddelerine göre açılacak kıymetli evrakın zayi nedeniyle iptali istemine ilişkin davalarda, dava açma yetkisi hamile ait olup, keşidecinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle iptal davalarında amacın, keşidecinin mükerrer ödeme yapmasını önlemek ve kaybedilen kambiyo senedi yerine mahkemece verilecek iptal kararını keşideciye/muhataba ibraz etmek olduğu gözetildiğinde, keşidecinin kendisine ibraz edilmek üzere iptal kararı istemesi bu yolun kanunda öngörülen konuluş amacı ile bağdaşmaz. Açıklanan nedenlerle; keşideci olan davacı tarafça açılan davanın reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK.652.m) Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır. Çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK.72.maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanları mevcut bulunmaktadır. HMK.114/h maddesi uyarınca davacının dava açmakta hukuki yararının bulunması dava şartıdır....
Şubesi'ne teslim edildiği ve banka tarafından sistemden iptal işlemi ...ldığı anlaşılmakla, davacının bu çekin yasal hamili ve bu çekten dolayı alacaklı olduğuna dair dosya kapsamına göre delil olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, zayi olan çek bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Dosya kapsamı uyarınca, dava konusu edilen çekin davacı tarafından dava dışı bankaya ibraz edildiği, çekin vekil hamil konumunda bulunan banka tarafından takasa sunulduğu ve bu esnada anılan banka yeddinde iken kaybolan çek için yine vekil hamil banka tarafından 24.08.2009 tarihinde ... 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde açılan çek iptali davasının kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır....
