madde hükümlerine göre açılmış zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir.TTK'nın 757-764. maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre, çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.'nın 651/2. maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir. (TTK.652. madde) Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır. Çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK'nın 72. maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanı da mevcuttur....
madde hükümlerine göre açılmış zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir.TTK'nın 757-764. maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre, çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.'nın 651/2. maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir. (TTK.652. madde) Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır. Çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK'nın 72. maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanı da mevcuttur....
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; iş bu davanın çek iptali davası olması nedeni ile verilecek iptal kararının ilgilinin borçluluğunu saptamayacağı ve kesin hüküm teşkil etmeyeceği, borçlunun iptal kararına karşı iptal kararı alan kişinin hak sahibi olmadığını öne sürebileceği --------- davacının mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delili sunmasının yeterli olduğu, aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanmasının zayi nedeni ile çek ve bono iptali hükümlerinin uygulanmasının imkansız hale getireceği , kaldı ki dava sırasında yapılan ilamlar sonucunda hak sahiplerinin ortaya çıkabileceği ve kendilerine karşı istirdat davası açılabileceği , ayrıca hak sahipleri tarafından hasımlı olarak açılacak bir dava ile çek iptali kararının iptal edilebileceği ------------- talebe konu olayda TTK.nun 762....
Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2017/276 Esas sayılı iptal kararı, davalılardan ... tarafından müvekkiline sunularak ödemenin yapılmasının talep edildiğini, ilgili yasal düzenleme ve kesinleşmiş mahkeme kararının varlığı karşısında, müvekkili davacı şirketin, davalılardan ...'e iptal kararında bahsi geçen çekler için ödeme yaptığını, dava konusu-takip konusu iptal edilen çekin hırsızlık sonucu çalınıp, mahkemece çekin iptaline karar verildikten sonra yerine, yine keşidecisi ...olan ve iş bu çek bedeli ile aynı değere sahip ... BANK Avcılar Şubesi'nin 25.000 TL bedelli, 31.03.2018 keşide tarihli,... seri numaralı çek davalılardan ...'e teslim edildiğini, bu çek muhatap bankaya süresinde ibraz edilince ödendiğini, bu nedenle dava konusu çek nedeniyle borçlu olmadığının tespitine, davalının %20 oranında kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2021/581 Esas KARAR NO: 2021/633 DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ: 27/08/2021 KARAR TARİHİ: 16/09/2021 ------ mahkememize gönderildiği, mahkememizde görülmekte bulunan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA : Davacı dava dilekçesinde özetle; dava konusu---- ait keşide yer----seri numaralı, -------- vererek borçlu olduğu kişiye götürmesini söylediğini, çeki o kişiye götürmediğini, bu nedenle çekin ivedi olarak tedbiren durdurulmasını, iptal edilmesini talep ve dava etmiştir. İNCELEME ve GEREKÇE : Dava, TTK.nun 818/s, 757- 765. madde hükümlerine göre zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır....
Şti. emrine keşide edildiğini; alınan çekin ciro yoluyla el değiştirdiğini; dava dışı Hasan Dirik'in çek hakkında Orhangazi 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde 29/06/2016 tarih ve 2016/441 Esas ile çek iptal davası açtığını, mahkemenin anılan çek için tedbiren ödeme yasağı koyduğunu; davalı Karadağ Yapı Şirketinin, müvekkili ile irtibata geçerek çekin müşterisi tarafından mahkeme şerhi düşülmek suretiyle kendisine iade edildiğini, çek bedelinin kendilerine ödenmemesi durumunda ihtiyati haciz yoluna başvurarak tahsil yoluna gideceklerini bildirdiğini; müvekkilinin haciz muamelesi ile karşılaşmamak ve borçtan kurtulmak saikiyle, çek aslının karşı tarafta olması ve davalı şirketin bölgesinde bilinen bir şirket olması sebebiyle çek bedelini karşı tarafa ödediğini; Hasan Dirik tarafından Orhangazi 2....
TTK nun 757-765 maddelerinde yer alan hükümler uyarınca çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK 651/2. maddesi uyarınca çek hamiline aittir. Yine boş çek yaprakları kıymetli evrak niteliğinde olmadığından davacının boş çek yapraklarıyla ilgili kambiyo senetlerine özgü iptal davası açamayacağı açıktır. Bu itibarla, davacıya ait olan ve zayi edildiği bildirilen boş çek yapraklarının zayi nedeniyle iptali için davacının dava açamayacağı, davacının hamil kabul edilemeyeceği, boş çek yapraklarının çek niteliğinde olmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmakla, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir....
Bu hukuki gerekçelerle, çek iptali davalarında dava dilekçesi üzerinden duruşma açılmadan davanın reddine karar verilebilecektir. Bilindiği üzere doldurulmamış boş çek yaprakları kambiyo vasfı taşımazlar, ancak bu husus davanın esasıyla ilgili olup öncelikle, davacının davacı sıfatını değerlendirilmesi gerekir. İptal davası açma hakkı, TTK'nın 651.maddesi uyarınca, çeke bağlı alacağı bulunan hamile aittir. İptal kararını alan hamil, TTK'nın 652. maddesinde düzenlendiği üzere, hakkını senetsiz ileri sürebilir ya da borçludan yeni bir kıymetli evrak düzenlenmesini isteyebilir. İptal davasının amacı budur....
Öncelikle dava hasımsız dava niteliğinde olduğundan, 3. kişiler açısından kesin hüküm doğurmadığından, mahkemece iptal kararı verilse dahi yasal çerçevede çeki elinde bulunduran kişi henüz ödeme yapmamış keşideci, lehtar veya kendisinden önceki cirantalara müracaat edebilir. Alınan iptal kararı da meşru hamilin senetten kaynaklanan haklarını sona erdirmez. Yasa koyucunun iptal davasına gerek duymasının nedeni; iptal kararı sonrası hakkın hamil tarafından senetsiz tahsilini veya yeni bir senet düzenlenmesini sağlamak (TTK'nun 652) iyi niyetle, iptal kararı getiren hamile ödeme yapan borçluyu, seneti ele geçiren üçüncü kişilere karşı senetten kaynaklanan borç nedeniyle sorumluluktan kurtarmaktır. Kıymetli evrak iptali davasının kanunda düzenlenen şartları ve amacı değerlendirildiğinde, davacının keşideci konumunda bulunacağı çek yapraklarının iptali için dava açmasında hukuki yararı bulunmamaktadır....
Öncelikle dava hasımsız dava niteliğinde olduğundan, 3. kişiler açısından kesin hüküm doğurmadığından, mahkemece iptal kararı verilse dahi yasal çerçevede çeki elinde bulunduran kişi henüz ödeme yapmamış keşideci, lehtar veya kendisinden önceki cirantalara müracaat edebilir. Alınan iptal kararı da meşru hamilin senetten kaynaklanan haklarını sona erdirmez. Yasa koyucunun iptal davasına gerek duymasının nedeni; iptal kararı sonrası hakkın hamil tarafından senetsiz tahsilini veya yeni bir senet düzenlenmesini sağlamak (TTK'nun 652) iyi niyetle, iptal kararı getiren hamile ödeme yapan borçluyu, seneti ele geçiren üçüncü kişilere karşı senetten kaynaklanan borç nedeniyle sorumluluktan kurtarmaktır. Kıymetli evrak iptali davasının kanunda düzenlenen şartları ve amacı değerlendirildiğinde, davacının keşideci konumunda bulunacağı çek yapraklarının iptali için dava açmasında hukuki yararı bulunmamaktadır....
