ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/234 KARAR NO: 2022/269 DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 01/04/2022 KARAR TARİHİ: 04/04/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : İDDİA : Davacı dava dilekçesinde özetle:----kaybolduğunu belirterek toplam---- çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İNCELEME ve GEREKÇE : Dava, TTK.nun 818/s, 757- 765. madde hükümlerine göre zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. Davacı taraf dava dilekçesinde, çek hesabının kendisine ait olduğunu belirtmiştir. TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/234 KARAR NO: 2022/269 DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 01/04/2022 KARAR TARİHİ: 04/04/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : İDDİA : Davacı dava dilekçesinde özetle:----kaybolduğunu belirterek toplam---- çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İNCELEME ve GEREKÇE : Dava, TTK.nun 818/s, 757- 765. madde hükümlerine göre zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. Davacı taraf dava dilekçesinde, çek hesabının kendisine ait olduğunu belirtmiştir. TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/278 Esas KARAR NO : 2022/319 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 18/04/2022 KARAR TARİHİ : 19/04/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: keşidecisi müvekkili ---- tarihli,---- ----seri numaralı,----- bedelli ve ---- ---- keşide tarihli,---- bedelli toplamda 3 adet çekin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İNCELEME ve GEREKÇE :Dava, TTK.nun 818/s, 757- 765. madde hükümlerine göre zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. Dava dilekçesi ekinde sunulan çeklere --- çek keşidecisinin davacı şirket olduğu görülmüştür. TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2022/509 Esas KARAR NO: 2022/562 DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ: 15/07/2022 KARAR TARİHİ: 18/07/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkili tarafından keşide edilen------- bedelli çekin kaybolduğunu belirterek çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İNCELEME ve GEREKÇE :Dava, TTK.nun 818/s, 757- 765. madde hükümlerine göre zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. Davacı vekili dava dilekçesinde, çek hesabının davacıya ait olduğunu belirtmiştir. TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir....
Dava dilekçesi incelendiğinde; talebin zayi olduğu iddia edilen çek yaprağının iptali olduğu görülmüştür. 6102 sayılı TTK'nın 818. maddesinde poliçeye ilişkin iptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle, 764 üncü maddenin birinci fıkrasının çekler için de uygulanacağı düzenlemesine yer verilmiş, 6102 sayılı TTK'nın 757/1. Maddesinde iptal talep etme yetkisi hamiline tanınmıştır. Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır. Çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK.72.maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanları mevcut bulunmaktadır. İstanbul BAM---. Hukuk Dairesi'nin ------------ Esas ve Karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere "... İptal davası açma hakkı, TTK 651.maddesi uyarınca, çeke bağlı alacağı bulunan hamile aittir. İptal kararını alan hamil, TTK 652.maddesinde düzenlendiği üzere, hakkını senetsiz ileri sürebilir ya da borçludan yeni bir kıymetli evrak düzenlenmesini isteyebilir. İptal davasının amacı budur....
Dava dilekçesi incelendiğinde; talebin zayi olduğu iddia edilen çek yaprağının iptali olduğu görülmüştür. 6102 sayılı TTK'nın 818. maddesinde poliçeye ilişkin iptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle, 764 üncü maddenin birinci fıkrasının çekler için de uygulanacağı düzenlemesine yer verilmiş, 6102 sayılı TTK'nın 757/1. Maddesinde iptal talep etme yetkisi hamiline tanınmıştır. Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır. Çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK.72.maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanları mevcut bulunmaktadır. İstanbul BAM---. Hukuk Dairesi'nin ------------ Esas ve Karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere "... İptal davası açma hakkı, TTK 651.maddesi uyarınca, çeke bağlı alacağı bulunan hamile aittir. İptal kararını alan hamil, TTK 652.maddesinde düzenlendiği üzere, hakkını senetsiz ileri sürebilir ya da borçludan yeni bir kıymetli evrak düzenlenmesini isteyebilir. İptal davasının amacı budur....
Mahkememizce yapılan değerlendirmede;Davanın kıymetli evrak (çek) iptaline ilişkin olduğu, dava konusu senedin çek niteliğinde olduğu, toplanan deliller sonucunda çek hesabının davacıya ait olduğunun anlaşıldığı, çek iptalini talep etme sıfat ve yetkisinin yalnızca yetkili hamile ait olduğu,TTK nun 757-765 maddelerinde yer alan hükümler uyarınca çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmadığından davanın reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
Mahkememizce yapılan değerlendirmede;Davanın kıymetli evrak (çek) iptaline ilişkin olduğu, dava konusu senedin çek niteliğinde olduğu, toplanan deliller sonucunda çek hesabının davacıya ait olduğunun anlaşıldığı, çek iptalini talep etme sıfat ve yetkisinin yalnızca yetkili hamile ait olduğu,TTK nun 757-765 maddelerinde yer alan hükümler uyarınca çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmadığından davanın reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Talep, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olup, HMK'nın 382/2(e)-6. hükmü gereğince çekişmesiz yargı işidir. 6102 sayılı TTK'nın 818. maddesi delaleti ile çekler bakımından iptal davaları açısından uygulanması gerekli TTK'nın 757 ve devamı maddelerinde iptal davası açma hakkı lehtar ve hamile tanınmış bir hak olup, TTK'nın 759/2. maddesi uyarınca, iptal isteminde bulunan kişi çek elinde iken zayi olduğuna dair inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak, senedin bir suretini ibraz etmek yahut da senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Zayi nedeniyle çek iptali davası açılabilmesi için öncelikle TTK'nın 780 ve 781. maddeleri uyarınca yasal unsurlara haiz bir çekin bulunması esastır. Bu unsurlara haiz olmayan bir belgenin kambiyo senedi vasfı taşımaması nedeniyle TTK hükümleri uyarınca zayi nedeniyle iptali istenilemez....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Talep, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olup, HMK'nın 382/2(e)-6. hükmü gereğince çekişmesiz yargı işidir. 6102 sayılı TTK'nın 818. maddesi delaleti ile çekler bakımından iptal davaları açısından uygulanması gerekli TTK'nın 757 ve devamı maddelerinde iptal davası açma hakkı lehtar ve hamile tanınmış bir hak olup, TTK'nın 759/2. maddesi uyarınca, iptal isteminde bulunan kişi çek elinde iken zayi olduğuna dair inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak, senedin bir suretini ibraz etmek yahut da senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Zayi nedeniyle çek iptali davası açılabilmesi için öncelikle TTK'nın 780 ve 781. maddeleri uyarınca yasal unsurlara haiz bir çekin bulunması esastır. Bu unsurlara haiz olmayan bir belgenin kambiyo senedi vasfı taşımaması nedeniyle TTK hükümleri uyarınca zayi nedeniyle iptali istenilemez....
