DAVA : Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (İtrazın İptali) DAVA TARİHİ : 02/03/2015 KARAR TARİHİ : 08/06/2022 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 30/06/2022 Mahkememizde görülmekte olan Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (İtrazın İptali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin davalı bankanın müşterisi olup, 1999-2000 ve 2001 yıllarında bankadan teslim aldığı çek yapraklarından bir kısmının çalınmak suretiyle elden çıkması sonucunda çek yapraklarının bankaya iade edilemediğini, zamanaşımına uğrayan bu çekler sebebiyle müvekkilinin 83.000TL’lik hesabına bloke konulduğunu, kaybedilen boş çek yapraklarının çek olarak nitelendirilmesinin mümkün olmadığını, bankaya gönderilen ihtarnamede çek yapraklarının boş ve imzasız olarak kaybedildiği bildirilerek hesaptaki blokenin kaldırılmasının istendiğini, ancak blokenin kaldırılmadığını...
olunmuştur d)GAYRİ NAKDİ KREDİ(ÇEK DEPO HESABI);Talep edilen çek yaprakları ile ilgili olarak hangi numaralı çek yapraklarının dava dışı firmaya teslim edildiği hususu ile Çek Statü Listesi, dava dosyasına sunulmamış olduğu ve bu nedenle bir tespit yapılamadığından, davacı bankanın talep ettiği 28.800,00 TL ÇEK DEPO talebinin uygun olmadığı, kanaatine varılmıştır....
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 26/03/2020 KARAR TARİHİ: 27/03/2020 K. YAZIM TARİHİ : 27/03/2020 GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı; şirketine ait olan ... Şubesinin çek koçanını kaybettiğini beyanla çek karnesinde bulunan çek yapraklarının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacının istemi zayi nedeniyle kıymetli evrak (çek) iptaline ilişkindir. Zayi nedeniyle kıymetli evrak iptal davasını ancak hamil açabilir. Keşidecinin bu davayı açmak hakkı yoktur (Y.11.HD.15.10.2012T., 2011/9320E., 2012/16114K.) Öte yandan, dava dilekçesi kapsamından, niza konusu çeklerin zayi anında zorunlu unsurlarının bulunmadığı da anlaşılmaktadır. Bu nitelikteki evrak çek vasfında olmadığından, bu belgelerin zayii nedeniyle iptali istenemez. Bu nedenlerle davanın reddine karar verilmiştir....
Sanayi Sitesi Şubesi'ne ait ... ve ..... numaralı TL hesabına bağlı çek yaprakları ile ...... ve .......numaralı Euro hesabına bağlı çek yapraklarının zayi olduğunun tespiti ile iptallerini talep etmiştir. DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; keşideci tarafından açılan zayi nedeniyle çek iptali davasıdır. TTK Madde 651- (1) Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. (2) Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir. 6100 sy HMK nın 114(1) d ) Tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları dava şartıdır. Zayi nedeniyle çek iptali hamil tarafından açılması gerekir....
3.000 TL'nin çek ödemesi nedeniyle çekilmiş olduğunu öğrendiği, bunun üzerine iş yerine gittiğinde çekmecedeki diğer boş çek yapraklarının da yerinde olmadığını gördüğü, bu konuyu sanıklar ile görüşütüğünde sanıkların çek yapraklarından bilgileri olmadıklarını söylemeleri üzerine, katılanın 03/10/2008 tarihinde ilgili banka şubesine başvurarak ödemeden men talimatı verdiği, buna rağmen katılana ait çek yapraklarının katılanın rızasının aksine tanzim edilerek sanıklar tarafından piyasada kullanıldığı, bu suretle sanıkların resmi belgede sahtecilik suçunu işlediklerinin iddia edildiği olayda; Sanıkların ifadelerinde, çek yapraklarının katılanın bilgisi ve rızası ile tanzim edildiğini beyan etmelerine rağmen, bu hususun katılan tarafından kabul edilmemesi ile katılan tarafından ödemeden men talimatı verildikten sonraki tarihler olan 20/10/2008, 25/10/2008, 10/11/2008, 15/12/2008 tarihlerinde katılana ait şahsi çeklerin, sanıklar tarafından tanzim edilerek kullanıldığı hususunun bilirkişi...
Bu yönüyle çek iptaline ilişkin talepte bulunmakta hukuki yararı yoktur zira çek iptaline ilişkin hüküm çek hamiline çek bedelini keşideciden tahsil edebilme yetkisini veren bir hükümdür. Kaldı ki dava konusu çeklerin keşide yeri, keşide tarihi, bedeli de belirli değildir. Bu durumda ortada unsurları tamamlanmış bir kambiyo senedinden bahsetmek de imkansızdır. Kambiyo senedi vasfı kazanmamış boş çek yapraklarının iptalini istemek mümkün olmadığından davanın dava şartı yokluğundan reddine karar vermek gerekmiştir....
HD'nin 2014/6648 Esas 2014/12228 Karar sayılı ilamında; "Dava, çek iptali istemine ilişkin olup, TTK’nın 651.maddesi uyarınca çek iptali davasını ancak hamil açabilir, keşideci açamaz." denilmektedir. Daire başka bir kararında ise; "Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu çekin iptaline karar verilmiş ise de keşideci, çekin kaybolması, çalınması gibi zayi nedenine dayanarak iptal davası açamaz. " şeklinde aynı doğrultuda içtihatta bulunmuştur. Ayrıca Yargıtay 11. HD'nin 2013/18051 Esas 2014/2106 Karar sayılı ilamında; "..Mahkemece beyanlar ve tüm dosya kapsamı uyarınca, boş olarak çalınan çek yapraklarının çek vasfını haiz olmaması ve keşidecinin çek iptali davası açma hakkının bulunmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir......
Diğer yandan; boş olan çek yaprakları da, esasen kıymetli evrak niteliğinde bulunmamaktadır. Kaybolan boş çek yapraklarının, üçüncü kişilerce doldurularak kullanılması halinde bu durumun, onlara karşı açılacak bir menfi tespit davasında ileri sürülmesi gerekmektedir. Yukarıdaki açıklamalara göre somut olayda; davacı banka tarafından içinde boş çek yapraklarının bulunduğu çek koçanının kargoda kaybolduğu iddiasıyla , zayi nedeniyle çek iptalinin talep edildiği, çek koçanındaki çeklerin boş oldukları ve bu nedenle kambiyo senedi vasfını taşımadıkları, dolayısıyla boş çek yapraklarıyla ilgili 6102 sayılı TTK'nun 651. maddesine dayalı olarak iptal davası açılamayacağı (Emsal; Yargıtay 11.H.D.03/04/2018 tarih, 2016/9840 Esas- 2018/2362 Karar), ayrıca davacının hamil de olmadığı, ilk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı anlaşılmıştır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava zayi nedeniyle çek iptali talebine ilişkindir. Kıymetli evrakta hakkın çeke bağlı olması nedeniyle, çekin zayi edildiği durumlarda, çeke bağlı hakkın çeksiz de ileri sürülebilmesi için TTK'nın 651. ve 652. maddelerinde hamile iptal davası açma hakkı getirilmiştir. Çek keşidecisinin ve bu bağlamda çek hesabı sahibinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. ----gelen cevapta ...----- keşideci olduğu anlaşılmıştır. Davacı çek hesabı sahibi olup, kendi çeki hakkında zayi nedeniyle iptal davası açamayacağından, ayrıca iptali talep edilen evrakın boş çek yaprağı olduğu, boş çek yapraklarının, kıymetli evrak vasfı bulunmadığından iptalinin talep edilemeyeceği gözetilerek davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
DAVALI : HASIMSIZ - DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 19/10/2022 KARAR TARİHİ : 20/10/2022 G.KARAR YAZIM TARİHİ : 20/10/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ... Bankası İvedi Şubesi'nden kullanmış olduğu kendi adına kayıtlı 000007361 seri numaralı ve 000003362 seri numaralı iki adet çek yaprağını elden ödeyerek bankaya iade ettiğini ancak bankada düşülmeyerek çek yapraklarının kaybolduğunu, söz konusu çekin zayii nedeniyle iptalini talep ve dava etmiştir. GEREKÇE: Dava, TTK.'nun 818/s bendi yollaması ile aynı kanunun 757. maddesi ve devamı maddelerine göre zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. Dava dilekçesinden talebe konu çekin davacı tarafından kaybedildiği, banka yazısına göre çek hesabının davacıya ait olduğu anlaşılmıştır....
