Somut olayda, davacı tarafça, takipten önceki zaman aşımı itirazının, mahkemece düzeltilen ödeme emrinin tebliği tarihinden (18/04/2022) itibaren yasal 5 günlük süre geçtikten sonra (27/05/2022 tarihinde) yapıldığı görülmekte olup, mahkemece, takipten önceki zaman aşımı itirazının açıklanan nedenle süre aşımından reddi hukuken isabetlidir. Yine, senet aslının icra kasasına alınmadığına dair şikayet de, yukarıda belirtilen ödeme emri tebliğ tarihinden itibaren 7 günlük yasal süre geçtikten sonra yapılmıştır. Mahkemece, bu yöndeki şikayetin, açıklanan nedenlerle süre aşımından reddi yerine, yazılı şekilde hüküm tesisi hukuka uygun değildir....
Davacı borçlu vekili istinaf dilekçesinde; takip dayanağı kambiyo senedinin aslının icra başvurusu sırasında icra müdürlüğüne teslim edildiği halde, icra müdürlüğünce takip dosyası oluşturulduğunu, bu yöndeki şikayetin süreye tabi olmadığını, senedin icra müdürlüğüne teslim edildiği tarih itibariyle, 3 yıllık zaman aşımı süresinin de dolduğunu, bu nedenlerle ilk derece mahkemesi kararının hukuka aykırı olduğu belirtmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Tüm dosya kapsamı uyarınca; Uyuşmazlık, bonoya dayalı olarak başlatılan kambiyo takibinde, takipten önceki zaman aşımı itirazına ve senet aslının icra kasasına alınmadığına dair şikayete ilişkindir. Takipten önceki zaman aşımı itirazının, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 168/5. Maddesi uyarınca, beş günlük süre içerisinde icra mahkemesine yapılması zorunludur. Bu süre en geç ödeme emrinin, itiraz edene tebliğinden itibaren başlar ve hak düşürücü süre niteliğinde olup, mahkemece re'sen gözetilir....
Davalı cevap dilekçesinde talebin zaman aşımına uğradığını, davalının sorumluluğu olmadığından pasif husumet ehliyetinin bulunmadığını, kazaya karışan aracın şehirler arası veya uluslararası taşımacılık yapmadığını, davanın reddini talep etmiştir. Davanın konusu Zorunlu Trafik Sigortacısı olan davacının ... plakalı aracın kusuru ile üçüncü kişiye verilen zararı karşılaması nedeniyle bu aracın Zorunlu Karayolları Taşımacılık Sigortasını yaptırması gerekirken yapmadığından davalı ... Hesabına karşı açtığı rücuen tazminat davasıdır. Davalının zaman aşımı itirazı var ise de ödemenin yapıldığı 21/07/2014 tarihinde zaman aşımının başladığı davanın zaman aşımı süresi dolmadan 10/10/2014 tarihinde açıldığı anlaşıldığından zaman aşımı itirazı kabul edilmemiştir. Dosyada verilen ilk kabul kararı Yargıtay 17....
Davalı cevap dilekçesinde talebin zaman aşımına uğradığını, davalının sorumluluğu olmadığından pasif husumet ehliyetinin bulunmadığını, kazaya karışan aracın şehirler arası veya uluslararası taşımacılık yapmadığını, davanın reddini talep etmiştir. Davanın konusu Zorunlu Trafik Sigortacısı olan davacının ... plakalı aracın kusuru ile üçüncü kişiye verilen zararı karşılaması nedeniyle bu aracın Zorunlu Karayolları Taşımacılık Sigortasını yaptırması gerekirken yapmadığından davalı ... Hesabına karşı açtığı rücuen tazminat davasıdır. Davalının zaman aşımı itirazı var ise de ödemenin yapıldığı 21/07/2014 tarihinde zaman aşımının başladığı davanın zaman aşımı süresi dolmadan 10/10/2014 tarihinde açıldığı anlaşıldığından zaman aşımı itirazı kabul edilmemiştir. Dosyada verilen ilk kabul kararı Yargıtay 17....
Başka bir anlatımla 01.10.2011 tarihinden sonraki uygulamalar bakımından süre geçtikten sonra ileri sürülen zaman aşımı define davacı taraf muvafakat etmez ise zaman aşımı defi dikkate alınmaz. Zaman aşımı definin cevap dilekçesinin ıslahı yoluyla ileri sürülmesi de mümkündür (Yargıtay HGK. 04.06.2011 gün 2010/ 9-629 E. 2011/ 70. K.). Somut olayda davalı tarafından cevap dilekçesiyle zaman aşımı defi ileri sürülmesine rağmen hükme dayanak bilirkişi raporunda bu husus gözetilmeksizin hesaplama yapıldığı gibi, mahkemece davacının vaki zaman aşımı defi nedeniyle zaman aşımına uğrayan alacaklarının dışlanarak zaman aşımına uğramayan alacak miktarında kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde zaman aşımı defi dikkate alınmaksızın karar verilmesi hatalı olup hükmün açıklanan nedenle bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir....
K A R A R Kadastro sırasında, ...li İlçesi ...Köyü çalışma alanında bulunan 165 ada 15 parsel sayılı 19.143,03 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zaman aşımı zilyetliği nedeniyle ... adına "çayır" vasfıyla tespit edildikten sonra, tespit maliki ...’nun itirazı üzerine 19.11.2008 tarihli komisyon kararı ile cinsinin "fındık bahçesi" olarak düzeltilmesine karar verilmiştir. Davacı ..., iskan kaydına, irsen intikal ve kazandırıcı zaman aşımı zilyetliğine dayanarak, kadastro tespitinin iptali ile taşınmazın murisi ... mirasçıları adına tescili istemi ile dava açmıştır. Mahkemece, usule ilişkin bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın reddine, çekişmeli taşınmazın tespit gibi tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Taraflar arasında, işçilik alacaklarının zaman aşımına uğrayıp uğramadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır. Zaman aşımı, alacak hakkının belli bir süre kullanılmaması yüzünden dava edilebilme niteliğinden yoksun kalmasını ifade eder. Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere zaman aşımı, alacak hakkını sona erdirmeyip sadece onu "eksik bir borç" haline dönüştürür ve "alacağın dava edilebilme özelliği"ni ortadan kaldırır. Bu itibarla zaman aşımı savunması ileri sürüldüğünde, eğer savunma gerçekleşirse hakkın dava edilebilme niteliği ortadan kalkacağından, artık mahkemenin işin esasına girip onu incelemesi mümkün değildir. Zaman aşımı, bir maddi hukuk kurumu değildir. Diğer bir anlatımla zaman aşımı, bir borcu doğuran, değiştiren ortadan kaldıran bir olgu olmayıp, salt doğmuş ve var olan bir hakkın istenmesini ortadan kaldıran bir savunma aracıdır. Bu bakımdan zaman aşımı alacağın varlığını değil, istenebilirliğini ortadan kaldırır....
CMK'nın 223/8. maddesi uyarınca zaman aşımı nedeniyle DÜŞMESİNE, 16.5.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
Dava zaman aşımı süresinin dolmamış olması, olumsuz bir yargılama (dava) şartı olup, dava zaman aşımı süresinin dolması halinde Devletin yargılama hakkı düşer. Somut olayda hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının kesinleştiği 18.06.2013 tarihinden, denetim süresinde işlenerek hükmün açıklanmasına sebep olan suçun işlendiği 15.12.2014 tarihleri arasında gerçekleşen durma süresi ile son olarak açıklanan 17.05.2016 tarihinde verilen mahkûmiyet hükmü de dahil olmak üzere kesme sebepleri de dikkate alındığında, aynı zamanda uzatılmış dava zaman aşımı süresi de dolmuştur. Elbette hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı itiraz üzerine mercii tarafından kaldırılmışsa, bu karara herhangi bir sonuç bağlanamaz. Örneğin; yoklukta verilmesi, tebligat, itiraz ve nihayet itiraz merciinin kaldırma kararı arasında geçen sürede dava zaman aşımı süresinin durduğu kabul edilemez. Ancak, verilen bir mahkûmiyet hükmü hatalı da olsa dava zaman aşımını süresini keser....
Dava zaman aşımı süresinin dolmamış olması, olumsuz bir yargılama (dava) şartı olup, dava zaman aşımı süresinin dolması halinde Devletin yargılama hakkı düşer. Somut olayda hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının kesinleştiği 21/12/2009 tarihinden, denetim süresinde işlenerek hükmün açıklanmasına sebep olan suçun işlendiği 30/01/2011 tarihleri arasında gerçekleşen durma süresi ile son olarak açıklanan 26/05/2016 tarihinde verilen mahkûmiyet hükmü de dahil olmak üzere kesme sebepleri de dikkate alındığında, aynı zamanda uzatılmış dava zaman aşımı süresi de dolmuştur. Elbette hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı itiraz üzerine mercii tarafından kaldırılmışsa, bu karara herhangi bir sonuç bağlanamaz. Örneğin; yoklukta verilmesi, tebligat, itiraz ve nihayet itiraz merciinin kaldırma kararı arasında geçen sürede dava zaman aşımı süresinin durduğu kabul edilemez. Ancak, verilen bir mahkûmiyet hükmü hatalı da olsa dava zaman aşımını süresini keser....
