tesis edilen ipotek bedelinin güncellenerek belirlenmesini ve davalı idare lehine tesis edilen ipoteğin bedeli karşılığında tapu sicilinden terkinine karar verilmesini talep etmiştir....
TMK’nun 883.maddesine göre alacak sona erince, ipotekli taşınmaz maliki alacaklıdan ipoteğin terkin edilmesini isteyebilir. Hatta, borçlu (malik), İİK’nun 153.maddesine göre kendi hakkında takip yaparak rehin konusu borcu itfa etmek suretiyle rehnin tapuya yazılacak bir fek müzekkeresiyle terkinini sağlama imkan ve yetkisine sahiptir. Diğer taraftan, taşınmaz rehninin terkinini gerektiren bir neden de borçlunun (malikin) ipotek konusu borcu ödemek suretiyle ipoteği terkin ettirmesidir. Somut olayda; incelenen ve ipotek aktinin çerçevesini tayin eden resmi akit tablosu içeriğinden ipoteğin, 250.000,00 TL için tesis edildiği görülmektedir. Açıklanan bu niteliğe göre ipotek, kesin borç (karz) ipoteğidir. Türk Medeni Kanununun 875. maddesine göre kesin borç (karz) ipoteği, anapara yanında, gecikme faizini ve icra takibi yapılmışsa takip masraflarını da güvence altına alır....
(İstanbul BAM 11 HD nin 2018/1573 esas ,2020/1126 karar 14/10/2020 tarihli ilamı ) Davacıların davası, anneleri adına kayıtlı bulunan taşınmazın aile konutu olması nedeniyle, ipotek tesisi tarihinde muvafakat vermesi gereken eşin 84 yaşında ve ehliyetsiz bulunduğu TMK 194 gereği tesis edilen ipoteğin geçersiz olduğundan iptaline ilişkindir. Davalı bankanın dava dışı şirket lehine verdiği kredinin teminatı olarak tesis edilen ipotek bankacılık işlemi olmakla birlikte, davacılar tarafından dava da dayanılan maddi vakıa taşınmazın aile konutu olduğudur. Aile konutu olan taşınmazda malik anneleri tarafından tasarruf işlemi olan geçerli bir ipotek tesisi için diğer eş ...'in bu işleme muvafakat vermesi gerektiği, ancak ipotek tarihinde adı geçenin hukuki ehliyeti olmadığı, verdiği muvafatın da hükümsüz olduğu ileri sürülerek tesis edilen ipoteğin geçersizliği ileri sürülmektedir....
Alacak sona erdiği halde alacaklı, terkin taahhüdünü iradesiyle yerine getirmezse, taşınmazın maliki ipoteğin kaldırılmasını dava yoluyla isteyebilir. Somut uyuşmazlıkta, davacı ...... ile davalı ..... arasında 01.02.2004 ve 10.04.2008 günlü akaryakıt istasyonu bayilik sözleşmesinin teminatı olarak diğer davacının maliki olduğu 101 ada 60 parsel sayılı taşınmazda davalı ..... yararına 100.000,00 TL ve 150.000,00 TL bedelli ipotek kurulmuştur. İpotek aktinin çerçevesini tayin eden resmi akit tablosunda "..... lehine ...... arasındaki bayilik sözleşmesi ve buna bağlı olarak akaryakıt alımından doğmuş ve doğacak için fekki alacaklı ..... tarafından bildirilinceye kadar geçerli olmak kaydı ile 3. derecede ipotek ettiği…" belirtilmiş olup bu haliyle ipotek bir teminat ipoteğidir. Teminatın üst sınırı ise toplamda 250.000,00 TL'dir....
Temyiz Nedenleri Kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, ceza yargılamasında yolsuz tescil iddiasının haklılığının ortaya çıktığını, davalının yolsuz tescil iddiasını reddederek ticari ilişkiye dayandığını, ancak ticari ilişkiye dair ticari defter kaydı ya da makbuz sunmadığını, davalının ticari ilişkiye girildiğini belirttiği tarihten önceki ipotek tesisine ilişkin hukuki işlemleri açıklayamadığını, ceza davasında tanık olarak dinlenen ... isimli kişinin beyanlarıyla da iddianın ispatlandığını, ancak ceza dosyasının içeriğinin dikkate alınmadığını, eksik inceleme yapıldığını, ceza dosyasındaki beraat kararına dayalı olarak eldeki davanın reddinin doğru olmadığını, eldeki davada dinlenen tanık beyanlarıyla da iddianın ispatlandığını, tanık ... ...’nın iddiayı doğrular şekilde beyanda bulunduğunu, faizle verilen paraya karşılık tesis edilen ipoteğe dayalı olarak yapılan icra takibi neticesinde dava konusu taşınmazın alacağa mahsuben davalıya ihale edilmesinin yolsuz tescil olduğunu, zira...
ın mirasçıları davacıların kendilerine miras olarak intikal eden taşınmaz kaydında mevcut ipotek kaydının kaldırılmasını talep etme anlamında alacak haklarının doğduğunu, bi nedenlerle, açılan davanın kabulüne, halen Antalya Ticaret Sicilinde Tasfiye ve Terkin edilmiş olarak görülen ... Şti. (vergi no:...)'nin ek tasfiye işlemlerini yerine getirmek üzere TTK 547 md uyarınca geçici olarak ihyasına, ek tasfiye işlemi olarak "... İli, ... İlçe, ... Mah. ... ada, ... parselde kayıtlı ... nolu ... bölüm(daire) kayıtları üzerine ... Şti. (vergi no:...) lehine ... gün ve ... yevmiye numarası ile konulan ... TL.(... TL)lik 1.dereceden tesis edilen ipoteğin Fekkine/Kaldırılması" işlemlerinin yerine getirilmesine, şirketin son tasfiye memuru olan ... TC kimlik numaralı ...'ın ek tasfiye işlemlerini yerine getirmek üzere şirket tasfiye memuru olarak atanmasına/görevlendirilmesine, keyfiyetin ticaret sicili gazetesinde tescil ve ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Zira, kanuni ipotekler tarafların serbest iradeleriyle değil, kanundan kaynaklanan bazı zorunlu durumlar sebebiyle tesis edilir. " şeklindeki ilamı dikkate alınarak mahallinde keşif icra edilmiş,icra edilen keşfe müteakip düzenlenen bilirkişi raporunda dava konusu taşınmazda konulan kanuni ipoteğin değerinin 23.170,00- TL olarak belirlendiği, yapılan işlemle davacıya herhangi bir ödemenin yapılmadığının anlaşıldığı, bu nedenle dava konusu olan İzmir İli, Bayraklı İlçesi, Bayraklı Mahallesi 31556 ada, 7 parselde davacı T1 lehine tesis edilen 3.500,00- ETL bedelli ipotek miktarının 23.170,00- TL'ye çıkarılmasına, 23.170,00- TL'nin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, ipotek bedeli ödendiğinde İzmir İli, Bayraklı İlçesi, Bayraklı Mahallesi 31556 Ada, 7 Parselde davacı T1 lehine 3.500,00- ETL bedelli 05/03/1986 tarihinde 1205 yevmiye numarası ile tesis edilen ipoteğin terkinine..." şeklindeki gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiştir...
Mahkemece, dava dışı eski malik olan ipotek borçlusu şirketin ipotek tesisi işlemine bir itirazının olmadığı, ipoteğin kaldırılması için dava açmadığı, böyle bir davanın ancak ipotek borçlusu şirket tarafından açılabileceği, davacının dava açma yetkisi olmadığı ve ayrıca ipotek borcunun ödendiğine ilişkin delil de ileri sürülmediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. İpotek kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki anlaşmanın (rehin sözleşmesi) bulunması ve rehin sözleşmesinin Türk Medeni Kanununun 856. maddesi gereğince tapu siciline tescil edilmesi gerekir. Alacak sona erdiği halde alacaklı, terkin taahhüdünü iradesiyle yerine getirmezse, taşınmaz maliki ipoteğin fekkini (kaldırılmasını) dava yolu ile isteyebilir....
nin kullanmış olduğu genel kredi sözleşmesine teminat olmak üzere ipotek borçlusu olarak İpekyolu Tapu Müdürlüğü’nde 1174 Ada No, 169 Parsel No, 16 Cilt 1499 Sayfa ve sırasında kayıtlı taşınmazı üzerine 380.000 TL bedelli ipotek tesis edildiğini, müvekkilinin borç muaccel hale gelmeden evvel davalı bankaya ipotek borcuna karşılık olarak tüm ödemelerini yaptığını ve bu ödemelere istinaden davalı bankanın 10.01.2018 tarihli fek yazısıyla İpekyolu Tapu Müdürlüğünde ipotek terkin işlemi gerçekleştirildiğini, müvekkilinin borcu tamamen ödemiş olduğu gerek güncel tapu kaydındaki bilgilerden gerekse de bankadaki müşteri kayıtlarından açıkça görülmesine rağmen davalı bankanın müvekkilinin ipotek bedeli olan 380.000 TL üzerinden hala borçlu olduğu iddiasıyla Ankara 23....
Böylesi bir durumda da, kadastral parseldeki mülkiyet hakkına dayalı olarak imar parselinde tesis edilen kanuni ipotek, ancak kaydın eski hale getirilmesi (kadastral parselin ihyası) durumunda terkin edilebilir. O halde; bütün bu açıklamalar doğrultusunda, davanın reddine," şeklinde hüküm kurulmuştur....
