"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Boşanma Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı erkek tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davalı usulünce yetki itirazında bulunmuştur. 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu, kesin olmayan yetki itirazının bir ilk itiraz (HMK m. 116/1-a) olduğunu, ilk itirazların ön sorun gibi incelenmesi ve karara bağlanması gerektiğini (HMK m. 117/3) belirlemiştir. Ön sorunun incelenme yöntemi Hukuk Muhakemeleri Kanununun 164. maddesinde gösterilmiştir. Davalının yetki itirazı, mahkemece ön sorun şeklinde incelenmeden karara bağlanmıştır ....
Sulh Hukuk Mahkemesi ise; kesin yetki kuralı olmadığı ve itiraz da bulunmadığından yetkisizlik kararı vermiştir. 6762 sayılı TTK'nın 688/689 ve 690 maddelerinde bonolara ilişkin düzenleme yapılmıştır. TTK 690 maddesi ile iptale yönelik olarak TTK 669-677 maddeleri uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Dava konusu senedin dosya kapsamına göre tanzim tarihi, keşidecisi ve borç miktarı bellidir. Bir senedin kambiyo senedi olması ve bu nedenle iptal koşullarının tartışılması TTK 688 de belirtilen ve tedavüle çıkmadan tamamlanan asli unsurlarının olması ile mümkündür. Bu durumda davacı davalılara husumet yönelterek kıymetli evrakın iptalini talep etmiştir. Davalıların yetki itirazı bulunmamaktadır. Davada kamu düzenine ilişkin kesin yetki kuralı bulunmamaktadır. Yetki sözleşmesi yapılması genel yetki kurallarını kaldırmayacağından yetki itirazı yapılmayan davada ilk açılan mahkeme olan Soma Sulh Hukuk Mahkemesi yetkilidir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle;6100 Sayılı H.M.K.'...
Mahkemece, tarafların yetki itirazı olmadığı halde, yetkinin kamu düzenine ilişkin olduğu gerekçesiyle resen yapılan yetki incelemesi ile, Mahkemenin yetkisizliğine ,dosyanın talep halinde yetkili ...İş Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir. Yetkinin kamu düzenine ilişkin olmadığı hallerde yetki itirazı ancak ilk itiraz olarak ve en geç ilk oturumda davanın esasına girilinceye kadar ileri sürülebilir. (H.U.M.K. 187/2) Kesin yetki kuralı bulunmadığı durumlarda, hakim doğrudan (resen) yetkisizlik kararı veremez. Somut olayda, yetkinin kamu düzenine ilişkin olmadığı, kesin yetki kuralı bulunmadığı ve tarafların da ilk itiraz olarak yetki itirazını ileri sürmedikleri gözetilerek davanın esasının incelenmesi yerine, yetkinin kamu düzenine ilişkin olduğundan bahisle yetkisizlik kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir. O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır....
Tüketici Mahkemesi ise, bu davada kesin yetki kuralı olmadığı ve davalı tarafça yetki itirazında bulunulmadığı gerkçesiyle yetkisizlik yönünde hüküm kurmuştur. 6100 sayılı HMK'nın 439. maddesinde "Hakem kararına karşı yalnızca iptal davası açılabilir. İptal davası, tahkim yerindeki mahkemede açılır; öncelikle ve ivedilikle görülür." şeklinde düzenleme getirilmiştir. Ancak maddede getiirlrn düzenleme kesin yetki niteliğinde olmayıp, 6100 sayılı HMK'nun 19. maddesine göre, yetkinin kesin olmadığı hallerde yetki itirazı cevap dilekçesinde ileri sürülmelidir. Davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir Somut olayda, davacının ... Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Kararının iptali istemiyle ... 7.Tüketici Mahkemesinde dava açtığı, davalının yetki itirazı bulunmadığı halde ... 7. Tüketici Mahkemesince resen yetkisizlik kararı verildiği anlaşılmıştır....
Tüketici Mahkemesi ise, bu davada kesin yetki kuralı olmadığı ve davalı tarafça yetki itirazında bulunulmadığı gerkçesiyle yetkisizlik yönünde hüküm kurmuştur. 6100 sayılı HMK'nın 439. maddesinde "Hakem kararına karşı yalnızca iptal davası açılabilir. İptal davası, tahkim yerindeki mahkemede açılır; öncelikle ve ivedilikle görülür." şeklinde düzenleme getirilmiştir. Ancak maddede getiirlrn düzenleme kesin yetki niteliğinde olmayıp, 6100 sayılı HMK'nun 19. maddesine göre, yetkinin kesin olmadığı hallerde yetki itirazı cevap dilekçesinde ileri sürülmelidir. Davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir. Somut olayda, davacının ...Kaymakamlığı Tüketici sorunları Hakem Heyeti Kararının iptali istemiyle ... 7.Tüketici Mahkemesinde dava açtığı, davalının yetki itirazı bulunmadığı halde ... 7. Tüketici Mahkemesince resen yetkisizlik kararı verildiği anlaşılmıştır....
Bu nedenle, mahkemece yetki itirazının Hukuk Muhakemeleri Kanununun 164 maddesinde gösterilen şekilde incelenmesi için taraflara yetki konusunda delillerini gösterme olanağı tanınıp, gösterildiği takdirde toplanarak; gerçekleşecek sonucuna göre yetki itirazı hakkında bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmiş olması bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma sebebine göre davacı-davalı erkeğin ve davalı-davacı kadının sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının istek halinde yatıranlara geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.07.02.2017(Salı)...
Tüketici Mahkemesi ise, bu davada kesin yetki kuralı olmadığı ve davalı tarafça yetki itirazında bulunulmadığı gerkçesiyle yetkisizlik yönünde hüküm kurmuştur. 6100 sayılı HMK'nın 439. maddesinde "Hakem kararına karşı yalnızca iptal davası açılabilir. İptal davası, tahkim yerindeki mahkemede açılır; öncelikle ve ivedilikle görülür." şeklinde düzenleme getirilmiştir. Ancak maddede getiirlrn düzenleme kesin yetki niteliğinde olmayıp, 6100 sayılı HMK'nun 19. maddesine göre, yetkinin kesin olmadığı hallerde yetki itirazı cevap dilekçesinde ileri sürülmelidir. Davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir. Somut olayda, davacının ... Tüketici sorunları Hakem Heyeti Kararının iptali istemiyle ... 7.Tüketici Mahkemesinde dava açtığı, davalının yetki itirazı bulunmadığı halde ... 7. Tüketici Mahkemesince resen yetkisizlik kararı verildiği anlaşılmıştır....
Tüketici Mahkemesince, davacının Artuklu'da bulunan yerleşim yerinin Mardin adliyesinin yetki alanına dahil olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. Mardin 2. Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) ise, davalı tarafın yetki itirazında bulunmadan mahkemenin yetkisizlik kararı veremeyeceği gerekçesiyle yetkisizlik yönünde hüküm kurmuştur. 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 23. maddesinin üçüncü fıkrasında ise “Tüketici davaları tüketicinin ikametgahı mahkemesinde de açılabilir.” hükmü mevcut olup kesin yetki düzenlemesi sözkonusu değildir. Buna karşın HMK'nın 19. maddesine göre, yetkinin kesin olmadığı hallerde yetki itirazı cevap dilekçesinde ileri sürülmelidir, davalı, süresi içinde ve usûlüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir. Somut olayda, davalının yetki itirazı bulunmadığı halde Adana 1. Tüketici Mahkemesince re'sen yetkisizlik kararı verildiği anlaşılmıştır....
Yetki itirazı HUMK.’nun 187/2. maddesinde düzenlenen ilk itirazlardandır. Davalılardan ...’ ın yetki itirazı bulunmadığı halde bu kişi yönünden de yetkisizlik kararı verilmesi doğru değildir. Davalılardan ... Ltd. Şti., akdi ilişkiyi inkar etmemiştir. Dava bir miktar para alacağına ilişkindir. Adı geçen davalı vekili, duruşmada yetki itirazı konusunda beyanda bulunmak için süre talep etmiştir. Yetki itirazı hadise şeklinde incelenmelidir. Bu durumda mahkemece davalı şirketin yetki itirazının, hadise şeklinde incelenip HUMK.’nun 10. ve B.K.’nun 73/1. maddeleri üzerinde durulup tartışılarak varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken bu yönler üzerinde durulmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 22.12.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....
ın icra mahkemesine yaptığı başvuruda, yetki itirazı ile birlikte imzaya ve borca itirazını ileri sürerek takibin iptalini talep ettiği, mahkemece davanın reddine karar verildiği, bu mahkeme kararının temyizi üzerine Dairemiz 2016/21370 E. - 2017/12892 K. sayılı ilamıyla hükmün yetki itirazı hakkında karar verilmesi gerekirken, verilmediği gerekçesiyle bozularak ilk derece mahkemesine gönderildiği görülmüştür. Mahkemece bozma ilamı doğrultusunda ilk önce yetki itirazı incelenerek sonra esas hakkında hüküm kurulmuş, yetki itirazının reddi ile imzaya itirazın kabulüne, takibin durdurulmasına ve kötü niyet tazminatına hükmedilmiş, verilen bu kararın da temyiz edildiği anlaşılmıştır. İİK’nin 168/5. maddesi hükmü gereği, borçlunun, borcu olmadığını veya borcun itfa edildiğini, mehil verildiğini, alacağın zamanaşımına uğradığını, yetki itirazını sebepleri ile birlikte ödeme emrinin tebliğinden itibaren beş gün içinde icra mahkemesine bildirmesi gerekir....
