Komisyon tarafından hazırlanan İR-2009/1 sayılı 12/02/2009 tarihinde düzenlenen rapor ile idare, yersiz ödeme yaptığını tespit etmiş, sulh yoluyla davalılardan yersiz yapılan ödemelerin iadesini talep etmiş hatta bunun için davalıya 30 günlük süre tanınmıştır. Fakat davalı rızaen ödeme yapmayınca 22/07/2009 tarihinde davacı kurumdan dava açması istenilmiştir. Dava açılış tarihi ise 03/05/2010'dur. Dolayısıyla 1 yıllık zamanaşımı süresi dolmamıştır. Yine 5233 sayılı Kanunun 13. maddesi (değişik üçüncü fıkrası 27/03/2015- 6638/17 madde) ''Devlet, ödeme nedeniyle genel hükümlere göre sorumlulara rücu eder. Bu kanun kapsamındaki rücu istemine ilişkin zamanaşımı süreleri 1 kat artırılarak uygulanır '' demektedir. Dolayısıyla zamanaşımı def'nin reddi gerekmiştir. Ödeme yapan kurum İçişleri Bakanlığı'dır dolayısıyla yaptığı fazla ödemenin iadesini talep etmektedir. Bu kapsamda valiliğin dava açması söz konusu olamayacaktır....

Alacakların yersiz ödemelere mahsubu, en eski borçtan başlanarak borç aslına yapılır, kanunî faiz kalan borca uygulanır. Bu hüküm ilgili hak sahiplerinin muvafakat etmeleri kaydıyla, aynı dosyadan diğer bir hak sahibine yapılan yersiz ödemelere mahsubunda da uygulanır. Yersiz ödemenin gelir ve aylıklardan kesilmesinde, kesintinin başlayacağı ödeme dönemi başı itibarıyla kanunî faizi ile birlikte hesaplanan borç tutarı, gelir ve aylıktan % 25 oranında kesilmek suretiyle uygulanır. Yersiz ödemelerin tespiti ile geri alınmasına ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.…” hükmünü içermektedir....

Alacakların yersiz ödemelere mahsubu, en eski borçtan başlanarak borç aslına yapılır, kanunî faiz kalan borca uygulanır. Bu hüküm ilgili hak sahiplerinin muvafakat etmeleri kaydıyla, aynı dosyadan diğer bir hak sahibine yapılan yersiz ödemelere mahsubunda da uygulanır. Yersiz ödemenin gelir ve aylıklardan kesilmesinde, kesintinin başlayacağı ödeme dönemi başı itibarıyla kanunî faizi ile birlikte hesaplanan borç tutarı, gelir ve aylıktan % 25 oranında kesilmek suretiyle uygulanır. Yersiz ödemelerin tespiti ile geri alınmasına ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.” hükmü düzenlenmiştir....

İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ : Mahkemece; davacı tarafça, davalıların murisi Yonus Hatip'e 10/01/2008 tarihinde vefatından sonra Ocak 2008- Ocak 2011 dönemleri arasında yaşlılık aylığı ödemesi yapıldığı bu sebeple yersiz ödeme alacağının doğduğunu yapılan yersiz ödemenin tahsili için Yonus Hatip mirasçıları hakkında icra takibi başlatıldığı, icra takibine davalıların itirazı üzerine itirazın iptali için işbu davanın yasal 1 yıllık süre içinde ikame edildiği, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı T1 19/11/2021 tarihli yazı cevabında; TC kimlik numaralı Yonus Hatip'in, 10/01/2008 tarihinde vefat ettiği, adı geçenin dosyasının tetkikinde Ocak/2008- Ocak/2011 dönemleri arasında Yaşlılık Aylığını almaya devam ettiği, ilgili dönemler için adı geçen müteveffa emekliye yersiz ödeme çıkartıldığı; ancak Ocak/2008- Ocak/2011 dönemler için maaş bağlama uygulaması Emektar'da maaş hareketleri ilgili dönemleri göstermiş olsa da belirtilen dönemlerde ödeme yapılmadığının belirtildiği, yargılama sırasında...

İlçe Hastanesi'ne teknisyen olarak naklen atanan davalının, 4046 sayılı yasanın 22.maddesi gereği, atandığı tarihde aldığı net maaş tutarının durdurularak bu tutarın yeni atanılan kadroda hak ettiği aylık, ek gösterge, ikramiye, her türlü zam ve tazminat haklarına döner sermayeden yapılan ek ödemenin "fark tazminatı" hesabına dahil edilmesi gerekirken, döner sermayeden davalıya ayrıca ek ödeme yapılması nedeniyle davalıya 15.07.2006 ile 15.12.2009 tarihleri arasında yapılan toplam 8.240,75 TL yersiz ödemenin, ödeme yapılan her ay için ödeme tarihlerinden itibaren kademe kademe işletilecek yasal faizi ile birlikte tahsili talep ve dava edilmiştir.Davalı davanın reddini dilemiş, mahkemece; davalıya fazla ödenen 8.240,75 TL ile ödeme tarihlerine göre dava tarihine kadar olan faiz miktarı 1.275,61 TL'nın yani toplam 9.516,36 TL'nın davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir....

in sağ olup olmadığını araştırmaksızın ödeme yapmaya devam ettiğini, aralarındaki protokol hükümlerine göre davacı kurumun zararından sorumlu olduğunu ileri sürerek, 16.018,68 TL yersiz ödeme, dava dışı ...'in mirasçıları tarafından açılan davada aleyhlerine hükmolunan 1.000,00 TL mahkeme vekalet ücreti ve 198,60 TL mahkeme yargılama gideri olmak üzere toplam 17.217,28 TL kurum alacağının ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı bankadan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacı vekili 15/05/2012 tarihli ıslah dilekçesi ile yersiz ödeme ile ilgili taleplerini 17.325,00 TL'ye yükseltmiştir. Davalı vekili davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne dair verilen karar taraf vekillerinin temyizi üzerine Dairemizce onanmıştır....

Kamu düzenine ilişkin davada Hukuk Muhakemeleri Kanununun 355'nci maddesindeki düzenleme uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen nedenlerle bağlı olunmaksızın yapılan incelemede: Dava, yaşlılık aylığının kesilmesine ve ödenen aylıklar sebebiyle tahakkuk ettirilen yersiz ödeme borcunun tahsili amacıyla aylıklardan kesinti yapılmasına ilişkin kurum işlemlerinin ve aylıklardan yapılan kesintilerin iptali ile yersiz ödeme borcunun tahsili amacıyla aylıklardan yapılan kesintilerin iadesi ve aylığın iptal edildiği tarihten ikinci kez aylık bağlanan tarihe kadar hak kazanılan aylıkların ödenmesi taleplerine ilişkindir....

Asliye Hukuk Mahkemesi kararları gereğince toplam 50.542,68 TL'nin yersiz ödeme yapıldığını, ödeme tarihi olan 15/07/2008 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte bu miktarın davalıdan tahsilini istemiştir. Davalı, zamanaşımı def'inde bulunarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur. Yerel mahkemece, olağan zamanaşımı 1 yıllık süreden sonra dava açıldığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Dosyadaki belgelere göre; .... Başkanlığınca davacı belediyede yapılan denetim sırasında, bir işçinin iş aktinin haksız ve kötü niyetli feshedilmesi sebebi ile açtığı dava sonucunda mahkeme tarafından toplam 55.681,31 TL tazminata hükmedildiği, bu paranın yersiz olarak belediye bütçesinden ödendiği, zarara sebeb olan memurların tespit edilerek tahsili için gereğinin yapılması görüşüyle 25/02/2011 tarihinde ... Bakanlığı'na ihbarda bulunulduğu, ... Bakanlığı ... Genel Müdürlüğünce,......

dolayı ayrıca ek ödeme yapılmaz....

Somut olayda, yersiz ödenen aylıklar ve sağlık yardımı için faizin aylık kesilme tarihi olan 24.10.2003 tarihi baz alınarak hesaplanması hatalı olmuştur. Yapılacak iş, yersiz ödenen aylık miktarına ilişkin kurumun talebi ile 19.09.2012 tarihli kurumun cevabi yazısındaki miktar farklı oldğundan öncelikle davalı kurumdan yersiz ödenen aylık miktarını sorup netleştirmek, yine yersiz ödendiği belirtilen 745 TL sağlık yardımına ilişkin ödeme belgelerini temin ederek ödeme tarihini belirlemek, akabinde yersiz ödenen aylıklara ayrı ayrı her aylığın ödendiği tarihten dava tarihine kadar, yersiz ödendiği belirtilen sağlık harcamasına ise yine kurumca ödendiği tarihten dava tarihine kadar yasal faize hükmedilmesinden ibarettir. O halde davacı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküım bozulmalıdır. Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 04.04.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi....