DAVA : Tazminat (Şirket Yöneticilerinin Sorumluluğundan Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 14/12/2022 KARAR TARİHİ : 03/02/2023 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 02/03/2023 Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Şirket Yöneticilerinin Sorumluluğundan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili müvekkilinin ortağı olduğu .... İnşaat ve Tarım Ürünleri Yapı Sanayi Ticaret Limited şirketi'nin önceki ve şimdiki müdürleri olan davalılar aleyhine şirkete ödenmek üzere şirket yöneticilerinin sorumluluğundan kaynaklanan tazminat talepli dava açmıştır....
Aşırı zarar doğması sebebiyle yapı yıkılamadığı takdirde taşınmaz malikinin mamelekinde sebepsiz bir zenginleşme meydana geleceğinden, taşınmaz malikinin malzeme malikine (muhik) bir tazminat vermesi gerektiği, malzeme maliki iyi niyetli değilse tazminat miktarının levazımın en az kıymetini geçemiyeceği aynı yasanın 723. maddesinde belirtilmiştir. Bu durumda, 4.3.1953 tarih 10/3 sayılı İçtihatları Birleştirme Kararının gerekçesinde benimsenen ve uygulamada kararlılık kazanmış ilke uyarınca aşırı zarar nedeniyle yapı yıkılamıyorsa, iyi veya kötü niyete göre haklı (muhik) tazminat veya en az levazım bedelini ödeyip ödemeyeceği arsa malikinden sorulmalı, kabul ettiği takdirde bu bedel karşılığında yapının taşınmaz malikine aidiyetine karar verilmeli, aksi halde yıkım isteği reddedilmelidir....
Davacının tapu iptali ve tescil isteminin reddi açıklanan nedenle doğru olup, buna ilişkin bütün temyiz itirazları yerinde görülmemiş reddi gerekmiştir. 2-Davalının temyiz itirazlarına gelince; Şayet, arazi sahibinin arsası üzerine yapılan binada malzeme maliki bir katkı vermişse, malikinin mamelekinde sebepsiz bir zenginleşme meydana geleceğinden, bu zenginleşmeye karşılık taşınmaz malikinin malzeme malikine bir tazminat ödemesi gerekir. Somut uyuşmazlıkta; dinlenen tanıklar, davacının binanın yapılışı sırasında katkıda bulunduğunu bildirmiştir. Davacının isteyebileceği tazminat, binanın tüm değerine göre yaptığı katkı oranına karşılık gelecek parasal tutardır. Oysa mahkemece, bu konu araştırma ve inceleme dışı bırakılmıştır. Mahkemece yapılması gereken iş, yukarıda yazılı yönteme uygun inceleme ve araştırma yapmak, davacının binanın yapımındaki katkı oranını bulup, bunun para olarak değerine hükmetmek olmalıdır....
TMK’nun 723. maddesindeki düzenlemede ise; a)Malzeme sahibinin iyiniyetli olması halinde; aşırı zarar doğması sebebiyle yapı yıkılamadığı takdirde taşınmaz malikinin malvarlığında sebepsiz bir zenginleşme meydana geleceğinden, taşınmaz malikinin malzeme sahibine muhik (haklı) bir tazminat vermesi gerektiği, b)Malzeme sahibi iyiniyetli değilse; tazminat miktarının, levazımın en az kıymetini geçemeyeceği belirtilmiştir. Bu durumda, 4.3.l953 tarihli ve 10/3 sayılı Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararının gerekçesinde benimsenen ve uygulamada kararlılık kazanmış ilke uyarınca aşırı zarar nedeniyle yapı yıkılamıyorsa veya ağaçlar sökülemiyorsa, iyi veya kötüniyete göre, muhik tazminat veya en az levazım bedelini ödeyip ödemeyeceği arsa malikinden sorulmalı, kabul ettiği takdirde bu bedel karşılığı yapının taşınmaz malikine aidiyetine karar verilmeli, aksi halde yıkım isteği reddedilmelidir....
Gerçekten, arazi sahibinin yapılan inşaatın kaldırılmasını istememesi veya talep etmesine rağmen, eldeki davada olduğu gibi aşırı zarar doğması sebebiyle yapı yıkılamadığı takdirde arazi malikinin mamelekinde sebepsiz bir zenginleşme meydana geleceğinden, bu zenginleşmeye karşılık taşınmaz malikinin malzeme malikine muhik bir tazminat ödemesi gerekir. Türk Medeni Kanununun 723.maddesi uyarınca ödenecek olan tazminatın tutarı malzeme malikinin iyiniyetli olup olmamasına göre değişir. Üzerine inşaat yaptığı arazinin kendisine ait olmadığını bilmeyen veya bilmesi gerekmeyen kişi kural olarak iyiniyetlidir. Bunun gibi inşaatı arazi sahibinin açık veya örtülü muvafakatı ile yapan malzeme sahibi de iyiniyetli sayılır.Buna karşılık,üzerinde inşaat yaptığı arazinin kendisine ait olmadığını bilen veya bilmesi gereken kişi kötüniyetlidir (Prof.Dr.Kemal T.Gürsoy,Fikret Eren,Erol Cansel....
müvekkilinin uğramış olduğu kayıp kira bedeli zararı ve su sızıntısından kaynaklı maddi zararın tespiti ile haksız fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren işleyecek olan yasal faizi ile birlikte şimdilik 1.000,00- TL maddi tazminat ile, sağlıklı yaşam hakkı ihlal edilen müvekkillerine 15.000,00- TL manevi tazminata hükmedilmesini ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle, Çevre Bakanlığının müvekkiline yapı kayıt belgesi verdiğini, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın İcra İflas Kanunu 68. madde anlamında yetkili makam olduğunu, yapı kayıt belgesi verilmesine ilişkin usul ve esaslar başlıklı 5 maddede yapı kayıt belgesi bedelinin tamamını ödeyen yapı malikinin genel hükümler çerçevesinde diğer yapı maliklerinden kendi paylarına düşen miktarı talep etme hakkına sahip olduğunun düzenlendiğini, ödeme yapmayan kişi adına ödedikleri tutara bağlı kalarak davalının hissesi oranında takip başlattıklarını, davalının aynı binada hisse sahibi olduğunu, davalının bu bedele katılmak zorunda olduğunu, davalının ödeme iddiasının bulunmadığını, borcu ödemediğinin açık olduğunu söyleyerek kararının kaldırılmasını istemiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Davacının davalı aleyhine 3194 Sayılı Yasanın Geçici 16....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Kusursuz Sorumluluktan Kaynaklanan Maddi Tazminat istemine ilişkindir. Bir binanın veya diğer yapı eserlerinin maliki, bunların yapımındaki bozukluklardan veya bakımındaki eksikliklerden doğan zararı gidermekle yükümlüdür. (TBK m.69; BK m.58) Yapı malikinin sorumluluğu, bir bina ya da diğer bir inşa eserinin bizatihi kendisinden kaynaklanan bir nedenle oluşan zarardan sorumluluğu kapsamakta olup, niteliği itibariyle kusursuz sorumluluk türlerinden "olağan sebep sorumluluğu"dur. Burada malike kurtuluş kanıtı sunma olanağı tanınmamıştır. Malik ancak illiyet bağını kesen sebeplerin (mücbir sebep, zarar görenin kendi kusuru, üçüncü kişinin ağır kusuru gibi) varlığı durumunda sorumluluktan kurtulabilir. Enerji nakil hatları da yapı eseri niteliğinde olup, bölgede elektrik enerjisinin dağıtımını yerine getirmektedir....
Anılan maddenin 2.fıkrası hükmü, taşınmaz mülkiyetine gerçekci akılcı bir istisna mülkiyet hakkına da bir takyit getirmiş ve belirli koşullar altında arsa malikini taşkın yapıya katlanma zorunda bırakarak ona taşkın yapı sahibi yararına bir irtifak hakkı kurma hatta taşılan taşınmaz bölümünün mülkiyetin geçirme yükümlülüğü getirmiştir. TMK’nun 725.maddesinde taşkın yapının kapladığı alanın mülkiyetinin verilmesini ya da bu alan üzerinde irtifak hakkı kurulmasını kural olarak ana yapının üzerinde yer aldığı taşınmaz malikinin isteyeceği görülmektedir. Bir başka ifade ile uygun bir bedel karşılığında temliki ya da irtifak hakkı kurulmasını taşkın inşaat sahibi isteyebilecektir. Görülüyor ki, anılan maddede arsasına taşılan kimsenin (arsa malikinin) tescil davası açabileceği hususunda herhangi bir açıklık yoktur. Ancak, TMK'nun 725. maddesinde böyle bir açıklığın olmaması arsa malikinin bu yolda bir dava hakkı bulunmadığı şeklinde yoruma elverişli değildir....
G E R E K Ç E Uyuşmazlık, yüksekten düşme ile oluşan yaralanma nedeniyle yapı malikinin sorumluluğundan kaynaklanan maddi ve manevi tazminat isteklerine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, maddi tazminat davasının tam kabulüne, manevi tazminat davasının kısmen kabulüne karar verilmiş, bu karara karşı davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. Bilindiği üzere, 6098 Sayılı TBK un 49 uncu maddesi uyarınca kasten veya ihmali bir eylemle başkasına zarar veren bu zararı gidermekle yükümlüdür. Aynı Kanunun 50/1. fıkra gereğince zarar gören zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır. 6098 Sayılı TBK'nun 69. maddesi gereğince bir binanın veya diğer yapı eserlerinin malikleri, bunların yapımındaki bozukluklardan veya bakımındaki eksikliklerden sorumlu ve bir kusurları söz konusu olmaksızın doğan zararı gidermekle yükümlü bulunmuştur....
