"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Yabancı Mahkeme Kararının Tenfizi ve Tanınması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davalı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle yabancı mahkemece verilen boşanma kararının, boşanmaya ilişkin bölümünün daha önce tanınmasına karar verilmiş olup, eldeki dava ile boşanma kararında yer alan nafaka yükümlüğüne ve mal rejiminin tasfiyesine ilişkin kısmın tenfizi ve tanınmasının talep edildiği mahkemece de tenfize ve tanımaya karar verildiğinin anlaşılmasına göre, yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı harcın temyiz edene yükletilmesine, peşin alınan harcın mahsubuna ve 136.00 TL. temyiz başvuru harcı peşin alındığından başkaca...
Dava, yabancı mahkeme kararının tenfizi istemine ilişkin olup, mahkemece, yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiş ise de yabancı bir mahkeme kararının tenfiz edilmesi için öncelikle kararın usulünce kesinleşmiş olması gerekmektedir. ... ile ... arasında 28.04.1972 tarihinde yürürlüğe giren 1965 tarihli Adli Yardımlaşmaya İlişkin Lahey Sözleşmesi hükümleri gereğince tebligatların diplomatik yolla yapılacağı kararlaştırılmış olup, davacı tarafça dosyaya tercümesi sunulan ......
Mahkemece, bozma sonrası yapılan yargılama neticesinde tarafların boşanmalarına ilişkin yabancı mahkeme ilamının Türkiye'de tanınması yönündeki ... 11. Aile Mahkemesinin 2010/464 Esas sayılı kararının 06.11.2013 tarihinde kesinleştiği, tanıma davası 17.04.2010 tarihinde açılmış olup mal rejimine ilişkin yabancı mahkeme kararının tanınması talepli davadan hem dava hem karar tarihi bakımından önce olduğu, mal rejimine ilişkin yabancı mahkeme ilamının tanınması talebinin dosyaya sunulan yabancı mahkeme kararındaki şerhin kesinleşmeye ilişkin olduğu kabul edilerek davanın kabulüyle, ... ... İlçe Mahkemesinin 30/03/2011 tarihli ve 09 D 01587 Sayılı ilamının tanınmasına karar verilmiştir....
“Tanıma” başlıklı 58.maddesinde; “(1) Yabancı mahkeme ilâmının kesin delil veya kesin hüküm olarak kabul edilebilmesi yabancı ilâmın tenfiz şartlarını taşıdığının mahkemece tespitine bağlıdır. Tanımada 54 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi uygulanmaz, (2) İhtilâfsız kaza kararlarının tanınması da aynı hükme tâbidir, (3) Yabancı mahkeme ilâmına dayanılarak Türkiye'de idarî bir işlemin yapılmasında da aynı usul uygulanır.” 5718 sayılı Yasanın 53.maddesi gereğince tenfiz ve tanıma davalarında; dava dilekçesine yabancı mahkeme ilamının ve kesinleşme şerhinin o ülke makamlarınca usulen onanmış aslının veya ilamı veren yargı organı tarafından onanmış örneği ve o ülke yargı makamı, noter veya konsolosluk makamı tarafından onanmış tercümesinin eklenmesi gerekmektedir. Mahkemece bu hususa uyulmaması isabetsizdir. MÖHUK 55. "Madde Tenfiz istemine ilişkin dilekçe, duruşma günü ile birlikte karşı tarafa tebliğ edilir....
Buna göre yabancı mahkeme kararlarının tenfizinin mümkün olabilmesi için tenfizi talep edilen kararın yabancı bir mahkemeden verilmiş karar olması, kararın hukuk davalarına ilişkin olması ve yabancı mahkeme kararının verildiği ülke kanunlarına göre kesinleşmiş olması gerekmektedir. 3. Yabancı mahkeme kararının tenfiz edilmesinde hukuki yararı bulunan herkes tenfiz isteminde bulunabilir. Tenfiz istemi görevli ve yetkili mahkemeye verilecek bir dilekçe ile olur (5718 sayılı Kanun m. 52). Bu dilekçeye; yabancı mahkeme ilâmının ve bu ilâmın kesinleştiğine ilişkin belgenin, o ülke makamlarınca usulen onanmış aslının veya onaylı sureti ile bu belgelerin onanmış tercümelerinin eklenmesi zorunludur (5718 sayılı Kanun, m. 53). 4....
imha edildiği belirtilmiş ise de, kararın tebliğine ilişkin tebligat mektubunun dosyada mübrez olduğu, tenfizi istenen yabancı ilamın Türk Mahkemelerinin münhasır yetkisine girmeyen bir konuda verilmiş olması, kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması, savunma haklarına uyulmuş olması, Türk Kanunları İhtilafı Kuralları gereğince yetkili kılınan hukuka aykırılığın bulunmaması dolayısıyla 5718 sayılı Kanunda belirtilen koşulların gerçekleştiği anlaşılmakla yabancı mahkeme ilamının tenfizine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
imha edildiği belirtilmiş ise de, kararın tebliğine ilişkin tebligat mektubunun dosyada mübrez olduğu, tenfizi istenen yabancı ilamın Türk Mahkemelerinin münhasır yetkisine girmeyen bir konuda verilmiş olması, kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması, savunma haklarına uyulmuş olması, Türk Kanunları İhtilafı Kuralları gereğince yetkili kılınan hukuka aykırılığın bulunmaması dolayısıyla 5718 sayılı Kanunda belirtilen koşulların gerçekleştiği anlaşılmakla yabancı mahkeme ilamının tenfizine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
GEREKÇE: Dava, yabancı mahkeme kararının tenfizi davasıdır. İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, yabancı mahkeme kararının tenfizi şartlarının bulunup bulunmadığı noktasındadır. Almanya Federal Cumhuriyeti- Krefeld Eyalet Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 7 O 77/19 sayılı dosyasında, ... San. Tic. Ltd. Şti.(yabancı mahkeme dosyası davacısı) tarafından Almaak International GMBH(yabancı mahkeme dosyası davalısı) hakkında açılan davanın 11/12/2019 tarihinde reddine karar verilmiştir. Krefeld Eyalet Mahkemesi'nin ... sayılı dosyasında 12/02/2020 tarihli "masraf tespit kararı" ile masrafların ... San. Tic. Ltd. Şti.(davacı) tarafından ödenmesine karar verilmiştir. Yapılan istinaf başvurusu üzerine Düsseldorf Yüksek Eyalet Mahkemesi tarafından I-14 U 76/20 sayılı dosya üzerinden 27/05/2020 tarihinde davacının Krefeld Eyalet Mahkemesi'nin 7 O 77/19 sayılı dosyası bakımından açmış olduğu istinaf davasını kaybettiği belirtilmiştir....
Yabancı Mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizi MÖHUK 50- 59 maddeleri arasında düzenlenmiştir. Tanıma ve tenfizin mümkün olabilmesi için; "yabancı bir Mahkemeden verilmiş karar olması", "kararın hukuk davalarına ilişkin olması", "kararın kesin hüküm kuvvetinde olması" ön şartlarının yanı sıra "karşılıklı işlem şartı", "kararın yetkili Mahkemeden verilmiş olması", "yabancı Mahkeme kararının kamu düzenine aykırı olmaması" ve "savunma hakkında riayet edilmiş olması" aslî şartlarının da varlığı gereklidir. Somut olayda; yabancı mahkeme kararının tenfizine ilişkin yurtiçinde verilmiş bir ilam bulunmayıp, yabancı mahkemece verilen kesinleşmiş ilamın itirazın iptali davalarında kesin delil olarak da kabul edilmesi mümkün olamayacağından; kural olarak Türkiye’de tenfiz edilmeyen yabancı mahkeme kararına konu alacağın ilamsız takibe konulmasında yasal bir engel bulunmamakla birlikte, itiraz üzerine açılan iptal davalarında ispat sorunu ortaya çıkmaktadır....
İhtilâfsız kaza kararlarının tanınması ve tenfizi de aynı hükme tâbidir. Hasımsız ihtilâfsız kaza kararlarında tebliğ hükmü uygulanmaz. İstem, basit yargılama usulü hükümlerine göre incelenerek karara bağlanır. (2) Karşı taraf ancak bu bölüm hükümlerine göre tenfiz şartlarının bulunmadığını veya yabancı mahkeme ilâmının kısmen veya tamamen yerine getirilmiş yahut yerine getirilmesine engel bir sebep ortaya çıkmış olduğunu öne sürerek itiraz edebilir." 58. maddesinde; "(1) Yabancı mahkeme ilâmının kesin delil veya kesin hüküm olarak kabul edilebilmesi yabancı ilâmın tenfiz şartlarını taşıdığının mahkemece tespitine bağlıdır. Tanımada 54 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi uygulanmaz. (2) İhtilâfsız kaza kararlarının tanınması da aynı hükme tâbidir. (3) Yabancı mahkeme ilâmına dayanılarak Türkiye'de idarî bir işlemin yapılmasında da aynı usul uygulanır." hükümleri bulunmaktadır....
