Ve 119/1- g maddesi uyarınca talep sonucunu ayrıntılı olarak açıklamak üzere süre verildiği, davacı vekilinin 05/03/2019 tarihli beyan dilekçesi ile öncelikle vasiyetnamenin tanınması ve tenfizini, bu husus karara bağlandıktan sonra vasiyetnamenin açılması, mirasın açılması, miras payının belirlenmesi ve iştirak halindeki miras payının müşterek mülkiyete dönüştürülmesi taleplerinin bulunduğunu bildirdiği ve mahkemesince vasiyetnamenin tanınması ve tenfizi ile tasarruf nisabının belirlenmesine yönelik talepler dışındaki vasiyetnamenin açılması, mirasın açılması, miras payının belirlenmesi ve iştirak halindeki miras payının müşterek mülkiyete dönüştürülmesine yönelik taleplerin dosyadan tefriki ile ayrı esasa kaydının yapılmasına karar verildiği ve mahkemesinin 2019/328 esasına kaydının yapılarak tefrik edilen bu talepler yönünden mahkemenin görevli olmadığı gerekçesi ile 09/05/2019 tarih ve 2019/328 Esas, 2019/162 karar sayılı karar ile göreve ilişkin dava şartı yokluğundan usulden reddine...
Vasiyetnamenin tenfizi davasında öncelikle vasiyetnamenin açılmasına ilişkin kararın kesinleşme tarihli şerhini içerir onaylı sureti getirtilerek, dosya içine konulması gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Miras sebebiyle istihkak KARAR Bir kısım tarafların miras bırakanı ....'a ait vasiyetnamenin iptaline ilişkin ....1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2007/448 Esas sayılı dosyanın incelemeye konu dosya arasına konulması, ondan sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmesi için dosyanın geri çevrilmek suretiyle mahal mahkemesine İADESİNE 24.04.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Noterliği 26.12.1975 tarihli vasiyetnamesi ile hissedarı olduğu taşınmazların çocukları ...,...,...,... ve ...’ü mahsup mirasçı tayin ederek vasiyet ettiğinin tespitine, vasiyetnamede belirtilen taşınmazlar dışında mirasbırakan adına kayıtlı diğer taşınmazlarının ise eşi ... dışında çocukları ...,...,...,... ve ...’ye vasiyet ettiğinin tespitine, mahsup mirasçıların adı geçen taşınmazlara ait hak ve hisselerinin kendi adlarına eşit olarak intikali tescilinde bulunmakta muhtariyetine, MK 538/son fıkrası gereğince her türlü butlan ve miras sebebiyle istihkak davası haklarının muhtariyetine karar verilmiştir. Hüküm, mirasçı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup re’sen yargılamanın her aşamasında göz önünde bulundurulması gerekir....
Vasiyetnamenin tenfizi davası vasiyet alacaklısı tarafından açılabilir. (a.g.e.sh.1062- 1064.) Vasiyetnamenin tenfizi davası, "vasiyeti yerine getirme görevlisi" varsa ona, yoksa "yasal" veya "atanmış" mirasçılara karşı açılır. Vasiyetnamenin tenfizi davası hasımsız olarak açılamaz. Vasiyetnamenin tenfizi davası "pasif husumet ehliyeti" olmayana karşı da açılamaz. Vasiyetnamenin tenfizi davasına koşulları varsa müdahil olunabilir. (a.g.e.sh.1070- 1071) Ancak, müdahale talebi için taraf sıfatına uyulması gerekir. Ayrıca, müdahale talebinde bulunan için hüküm ittihaz olunamaz. (Prof.Dr.Baki Kuru H.M.U.K. 2100. İstanbul sh.3472- 3479 c.4) (Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 2012/10030 Esas - 2012/14072 Karar) Dava, belirli mal bırakmaya ilişkin vasiyetnamenin yerine getirilmesi isteğine (4721 s. TMK m. 600) ilişkin olup, değer esasına göre nispi harca tabidir. Değer ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde (1) sayılı tarifede yazılı değerler esas alınır....
Uygulamada bu dava vasiyetin tenfizi davası olarak anılmaktadır. Medeni Kanu-nun 600. maddesi muayyen mal vasiyetini kapsayıp mirasçı atanmasını kapsamaz (nitekim değişiklik öncesi medeni kanun 541 metninde "kendisine muayyen bir şey vasiyet edilen kimse" ifadesi kullanılmaktadır). Atanmış mirasçılarda ise miras, miras bırakanın ölümü ile kazanılır (TMK. md.599/3). Mirasçı atanan kişi miras bırakanın ölümü ile tereke üzerinde doğrudan ve kendiliğinden bir ayni hak kazanır. Bu durumda, miras bırakandan intikal eden ayni hakların, atanmış mirasçı adına tescili için vasiyetnamenin yerine getirilmesi davasına dolayısıyla mahkeme hükmüne ihtiyaç yoktur. Atanmış mirasçıya, buna ilişkin mirasçılık belgesi verilmesi (TMK. md.598/2) yeterli olup, bu nitelikteki belge ile ayni hakların bu kişi adına tapuda (resmi senet düzenlenmeksizin tescili) mümkündür (Tapu Sicili Tüzüğü md.21/a)....
Yine vasiyetnamenin yerine getirilebilmesi (tenfizi) için ise her şeyden önce vasiyetnamenin açıldığının ve iptali için yasada öngörülen sürenin geçtiğinin belirlenmesi gerekir Somut olayda ise; dava konusu vasiyetname,... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2010/290 Esas, 2011/407 Karar sayılı ilamı ile açılıp okunmuş ise de hüküm taraflara tebliğ edilmemiş olup bu hali ile vasiyetnamenin açılması dosyası henüz derdest dava hükmündedir ve kesinleşmemiştir....
Bu nedenle sayın çoğunluğun vasiyetnamenin hükümsüzlüğüne ilişkin tespitine iştirak etmiyorum. O halde mahkemece öncelikle vasiyetnamenin tenfizi davası tefrik edilip sağlar arası işlemin iptali için açılan davanın sonucunun bekletici mesele yapılıp sonrasında karar verilmesi için hükmün bozulması gereklidir. Sayın çoğunluğun vasiyetnamenin tenfizi kararındaki bozma görüşüne iştirak etmekle beraber gerekçesine katılmıyorum....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ GEREKÇE : Dava, vasiyetnamenin tenfizi istemine ilişkindir. Gerede Sulh Hukuk Mahkemesinin 2006/116 Esas. 2006/321 Karar sayılı dosyasının incelenmesinde; Üsküdar 6.Noterliğinin 26/11/1997 tarih ve 36338 sayılı Hafize Şimşek'in vasiyetnamesinin açılıp okunduğunun tespitine, şeklinde karar verildiği, verilen bu kararın tarafların temyiz etmemesi üzerine 06/07/2006 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır. Vasiyetnamenin açılması ve mirasın kazanılması TMK'nın 596. maddesi ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre vasiyet alacaklısının vasiyetin açılmasından sonra vasiyetnamenin tenfizi isteminde bulunma hakkı doğmaktadır. Yapılan incelemede TMK'nın 559. maddesinde düzenlenen hak düşürücü sürelerde açılan ölüme bağlı tasarrufun iptali davasının da bulunmadığı anlaşılmıştır....
Dava; vasiyetnamenin tenfizi ile vasiyetnameye konu taşınmazda ki payın tesciline ilişkindir. Vasiyetnamenin tenfizi talebi halinde hakim murisin iradesini ayakta tutacak bir yol izlemeli, azami biçimde murisin iradesini yerine getirmeli, vasiyetin tenfizine imkân sağlamalıdır. ........ Vasiyet, genellikle ivazsız bir tasarruftur. Vasiyet alacaklısı, mirasbırakanın külli halefi olmayıp, cüzi halefi olduğu için vasiyet olunan mal üzerinde doğrudan hak kazanması mümkün değildir. Vasiyet alacaklısının alacak hakkının hukuki sebebi olan vasiyet her ne kadar mirasbırakanın sağlığında yapılıyorsa da, bu bir ölüme bağlı tasarruf olduğundan, vasiyet alacağı ancak miras bırakanın ölümü ile doğar. Vasiyet alacaklısı, kendisine vasiyet edilen şey üzerindeki mülkiyet hakkını ancak bu malın vasiyetin yerine getirilmesi (tenfizi) yoluyla kendisi adına tescili sonucunda kazanır....
