O zaman davalıdan tercihi sorulmak ve 11.11.1994 günlü 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca sür'atle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, karar tarihindeki rayice göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak naktin ödetilmesine karar verilmelidir. Somut olayda, dava konusu taşınmazın değeri belirlenirken, vasiyetname iptali dosyasındaki değer tespiti ile eldeki dava dosyasındaki değer tespiti açısından fark olmasına rağmen mahkemece tenkis hesabında gerekçesi açıklanmadan vasiyetname iptali davasındaki değerin esas alınması ve tenkis hesaplamaları yapılırken dava konusu taşınmazın mirasbırakanın ölüm tarihindeki değeri yerine vasiyetname tarihindeki değerinin alınarak hesaplama yapılmış olması doğru olmadığından, usulü kazanılmış hak kuralı da dikkate alınarak yeni bir tenkis hesabı yapılması gerekir....
Hukuk Dairesinin 10.07.2017 tarih ve 2014/16117 Esas, 2017/3950 Karar sayılı ilamı ile vasiyetnamenin iptali dosyasındaki değer tespiti ile eldeki dava dosyasındaki değer tespiti açısından fark olmasına rağmen mahkemece tenkis hesabında gerekçesi açıklanmadan vasiyetname iptali davasındaki değerin esas alınması ve tenkis hesaplamaları yapılırken dava konusu taşınmazın mirasbırakanın ölüm tarihindeki değeri yerine vasiyetname tarihindeki değerinin alınarak hesaplama yapılmış olması doğru olmadığından, usulü kazanılmış hak kuralı da dikkate alınarak yeni bir tenkis hesabı yapılması gerektiği gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu: GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ: Davacı; ... mirasçılarından olan davalı ...’dan alacaklı olduğunu, alacağını tahsil etmek amacıyla aleyhinde icra takipleri başlatıp, muristen intikal eden taşınmazlar nedeniyle de ortaklığın giderilmesi davası açtığını, miras bırakan ...’ın 16.8.2007 tarihinde yaptığı vasiyetname ile, oğlunun borçlularından mal kaçırmak amacıyla davalı ... yararına herhangi bir vasiyette bulunmadığını, zira bu vasiyetname ile mirasçı olan ...’un saklı payının ihlal edildiğini belirterek söz konusu vasiyetnamenin mirasçıların yasal paylarının aşılması nedeniyle tenkis edilerek, tenkis bedelinin borçlu olan davalı ...’a ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalılar cevap vermemişlerdir....
İstinaf Sebepleri Vasiyetnamenin iptali talebindeki red hükmünün yanlış gerekçe ile kurulduğunu, bu yanlış gerekçenin tenkis davasını olumsuz yönde etkilediğini, ölüme bağlı tasarruf niteliğinde vasiyetname bulunduğundan doğrudan tenkise karar verildiğini, halbuki taşınmazların sağlararası ivazsız kazandırma yönünden değerlendirilmesi gerektiğini çünkü vasiyetnamedeki taşınmazların muris tarafından Darülaceze'ye ölümünden 12 sene evvel geri dönme koşulu bulunmaksızın şartsız olarak bağışlandığını, bu nedenle infaz edilebilir bir vasiyetname bulunmadığını, bu gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, tenkise yönelik TMK 565 inci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarının somut olaya uymadığını, maddenin dördüncü fıkrasının tartışılması gerektiğini, bu noktada ise saklı payı ihlal kastının değerlendirilmesi gerektiğini, çelişkili ve yönlü tanık ifadeleriyle murisin saklı payı aşma kastı bulunduğunun ispat edilemediğini, tenkis davasının da reddine karar verilmesi gerektiğini...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : VASİYETNAMENİN İPTALİ - TENKİS Taraflar arasında görülen davada; Davacı, 02.12.2004 tarihinde ölen mirasbırakanı ...’ın 13.12.1995 tarihli vasiyetname ile mallarını davalı oğlu ...’a bıraktığını, vasiyetname tarihinde mirasbırakanın hukuki işlem ehliyetinin bulunmadığını, ayrıca vasiyetname ile saklı paylarının zedelendiğini, tenkise tabi olduğunu ileri sürerek, öncelikle vasiyetnamenin iptalini, aksi halde tenkise karar verilmesini istemiştir. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, vasiyetnamanin tanzim tarihinde mirasbırakanın fiil ehliyetinin bulunduğunun Adli Tıp Kurumu raporu ile saptandığı gerekçesiyle davanın reddine ilişkin karar, Yargıtay 2....
nın vasiyetnamenin düzenlendiği tarihte hukuki ehliyetinin olmadığını, vasiyetnamenin şekil şartları açısından eksik olduğunu ileri sürerek, vasiyetnamenin iptali; olmazsa saklı payının zedelendiğini belirterek tenkis istemiyle eldeki davayı açmıştır. Mahkemece, ... Kurumu'nun 28.11.2007 tarihli raporu ile muris ...'nın vasiyetnamenin tanzim tarihinde hukuki ehliyete haiz olduğunun belirtilmesi karşısında vasiyetnamenin iptali isteğinin reddine, tenkis isteğinin kabulüne karar verilmişse de; tenkise konu edilen 172 ada 96 nolu parselin murisin ölüm tarihindeki değerinin 150.000,00 TL olduğu, vasiyetname tarihindeki değerinin ise 100.000,00 TL olduğu inşaat mühendisi bilirkişi raporunda belirtilmiş olup, tenkis hesaplamaları yapılırken anılan taşınmazın ölüm tarihindeki değeri yerine vasiyetname tarihindeki değerinin alınarak hesaplama yapılmış olması doğru olmadığından, usulü kazanılmış hak kuralı da dikkate alınarak yeni bir tenkis hesabı yapılması gerekir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/804 E. sayılı dava dosyasında da tenkis talep edilmiştir. Mahkemece davacının davalı ... hakkında açtığı tenkis davasının açılmamış sayılmasına, davacının vasiyetnamenin iptali davasının reddine , tenkis davasının ise kabulüne ; birleşen davada davacı ...'ın davalı ... hakkında açtığı tenkis davasının açılmamış sayılmasına, diğer davalılar hakkındaki tenkis davasının kabulüne karar verilmiş; hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması bir kısım davalılar vekili tarafından istenilmekle; davacı vekili Av. ... geldi. Davalı ... vek.Av.... geldi. Gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için saat 14.00’e bırakılması uygun görüldüğünden, belli saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü....
DAVA TÜRÜ :Vasiyetnamenin İptali-Tenkis Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava şekle aykırılık nedeniyle vasiyetnamenin iptaline ilişkindir. 14.4.2003 tarihli vasiyetname ile ... mirasçı olarak atanmıştır. Vasiyetname düzenlenmesine katılması yasak olan kişiler Türk Medeni Kanununu 536. maddesinde belirtilmiştir. Vasiyetname lehdarı; tanık ...'ün teyzesi olduğundan ve tüm temlikler bu lehdara yapıldığından vasiyetnamenin tümümün iptali gerekir. Bu gerekçe ile sonucu itibariyle doğru olan hükmün ONANMASINA,aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, peşin alınan harcın mahsubuna, iş bu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 24.05.2007...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : VASİYETNAMENİN İPTALİ-TENKİS Taraflar arasında görülen davada; Davacılar, miras bırakanları ...'ın tüm mal varlığını davalı kızına vasiyet ettiğini, vasiyetnamenin yasal koşulları taşımadığını ileri sürerek vasiyetnamenin iptali veya tenkis isteğinde bulunmuştur. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, vasiyetnamenin iptali isteminin reddine, tenkis isteğinin kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'un raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü. -KARAR- Dava vasiyetnamenin iptali veya tenkis isteğine ilişkindir. Mahkemece tenkis isteği yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden, tarafların miras bırakanı ...'...
CEVAP DİLEKÇESİNDE ÖZETLE: Davacılar tarafından sözkonusu davada müteveffa kızı T3 da davalı olarak gösterilmiş ise de bu durum usul ve yasaya aykırı olduğunu, müteveffa tarafından T3' a bırakılmış bir miras bulunmadığından bu davada husumeti bulunmadığını ve davanın T3 yönünden husumetten reddi gerektiğini, davacının taleplerinin tam olarak anlaşılmadığını, vasiyetnamenin iptali ve tenkis mi talep edildiğini veyahut muris muvazaası nedeniyle tapu iptal ve tescil davası mı olduğunun anlaşılamadığını, ortada henüz devredilmiş ve tapu veya tasarruf işlemi bulunmadığından muvazaaya konu olabilecek bir husus bulunmadığını, iptali istenecek bir tasarruf olmadığını, davacılar tarafından sunulan vasiyetname iptali ve tenkis talepleri için ayrı ayrı hak düşürücü süre ve zaman aşımı süreleri dolmuş olduğundan tüm talepler yönünden ayrı ayrı zamanaşımı def' i ve hak düşürücü süre itirazlarının olduğunu, sözkonusu vasiyetname sayılı iptal sebeplerinin hiçbirini taşımadığı gibi zaten davacılar tarafından...
