Vakfeden tarafından kuruluş senedinde belirlenen vakfın amaç ve örgütlenme biçimi, zorunluluk doğmadıkça kural olarak vakıf organlarınca değiştirilip genişletilemez. Bununla birlikte vakfın amacı, geçen zaman içinde tamamen değişik bir anlam ve nitelik kazanmış olursa veya haklı sebepler varsa, Türk Medeni Kanunun 112. ve 113. maddeleri uyarınca vakfın yönetim organı veya denetim makamının istemi üzerine diğerinin yazılı görüşünü aldıktan sonra vakfın amacı, yönetimi ve malları konusunda mahkemece vakıf senedinde değişiklik yapılabilir. Davacı vakfa ait vakıf senedinin 13. maddesinde; vakıf senedinin değiştirilmesi için yönetim kurulunun teklif hazırlayıp genel kurula sunacağı, 11. maddesinde de; vakıf senedi değişikliklerini yapmanın genel kurulun görevleri arasında bulunduğu hükme bağlanmıştır. Somut olayda mahkemece yapılan yargılama sonunda, Burhaniye 2....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilebilmesi için talepte bulunanların öncelikle vakfeden ile arasındaki soybağının ıspatlanması sonrada vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekeceği, davacıların Kayseri 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/90 Esas ve 2002/401 Karar sayılı kesinleşmiş ilamı ile vakıf gelirinden yararlanacak vakıf evladı olarak tespit edilen ...'nun mirasçıları oldukları, alınan bilirkişi raporu ile davacıların vakıf evladı olan babalarından dolayı galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespit edildiği gerekçesi ile davacıların Kayseride kurulu ... Bin Ali Vakfının galleye müstehak vakıf evladı olduklarının tespitine, gallenin 4/4 pay üzerinden 1/4 payın ...'na, 1/4 payın ...'na, 1/4 payın ...'na ait olması gerektiğinin tespitine karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A....
Dosya içerisinde yer alan bilgi ve beldelere göre; Davacılardan T2'ın annesi Beyhan Çakır'ın vakıf evladı olduğuna dair Adana 5. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 26.03.2009 tarih ve E.2008/479, K.2009/132 sayılı kararı incelendiğinde davacının annesi Beyhan Çakır ve kardeşi Berkay Çakır'ın galleye müstehak vakıf evladı olduğuna karar verilmiştir. Dosyada yer alan vakıf evladı listesinde de Berkay Çakır 22. sırada, Beyhan Çakır 23. sırada yer almaktadır. Yine davacılardan T3 babası Osman Ulular'ın vakıf evladı olduğuna dair Adana 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 27.09.2007 tarih ve E.2007/163, K.2007/423 sayılı kararı incelendiğinde davacının babası Osman Ulular'ın galleye müstehak vakıf evladı olduğuna karar verilmiştir. Dosyada yer alan vakıf evladı listesinde de Osman Ulular 90, sırada yer almaktadır. Yine davacılardan T1 babası Atılhan Kaya'nın vakıf evladı olduğuna dair Adana 2....
Yasanın 3.maddesinde yapılan tanıma göre de, Mukataalı vakıf: zemini vakfa üzerindeki ... ve ağaçlar tasarruf edene ait olan ve kirası yıllık olarak alınan vakıf taşınmazlarını, icareteynli vakıf ise; değerine yakın peşin ücret ve ayrıca yıllık kira alınmak suretiyle süresiz olarak kiralanan vakıf taşınmazlarını ifade eder. Hal böyle olunca somut uyuşmazlığının çözümü için, kayda işlenen “Sultan Selim Vakfı”nın mukataalı veya icareteynli vakıf olup olmadığının veya miri arazilerde mukataalı hayrata tahsis edilmeyen ile aşar ve rüsumu vakfedilen taşınmazlardan bulunup bulunmadığının yöntemince araştırılması gerekir. Ancak; 265 sayılı parselin tapulama tutanağının vakıf şerhi işlenmeden kesinleştiği davalı ... idaresinin 31.08.1993 tarihli ve 3037 sayılı yazısı ile tapu kaydına ilgililerin rızaları dışında mahkeme hükmü olmaksızın tek taraflı idari işlem ile vakıf şerhi tapuya yazılmıştır....
Yasanın 3. maddesinde yapılan tanıma göre de, mukataalı vakıf; zemini vakfa üzerindeki ... ve ağaçlar tasarruf edene ait olan ve kirası yıllık olarak alınan vakıf taşınmazlarını, icareteynli vakıf ise; değerine yakın peşin ücret ve ayrıca yıllık kira alınmak suretiyle süresiz olarak kiralanan vakıf taşınmazlarını ifade eder. Hal böyle olunca somut uyuşmazlığın çözümü için, kayda işlenen vakfın mukataalı veya icareteynli vakıf olup olmadığının veya miri arazilerde mukataalı hayrata tahsis edilmeyen ile aşar ve rüsumu vakfedilen taşınmazlardan bulunup bulunmadığının yöntemince araştırılması gerekir....
nin, davacı ve asli müdahillerin vakıf evladı olmayan kök murisi ... ile evlendiği, ancak davacı ve asli müdahillerin vakıf evladı olmayan ...'nın yine vakıf evladı olmayan ikinci eşi ...'den doğma çocuklarının alt soyu olduğu hususları tespit edilmiştir. Vakıf hukukunda, miras hükümlerinden farklı olarak evlenme yolu ile -vakfiyede bu yönde açık bir düzenleme olmaması kaydıyla- vakfeden ile soybağı kurulması imkanı bulunmamaktadır. Buna göre, davacı ve asli müdahillerin anne babalarının vakıf evladı olmadığı, vakıf evladı olmayan kök murisleri ...'nın vakıf evladı ... ile evlenmesinin onları vakıf evladı yapmayacağı açık olduğundan, davanın reddi yerine kabulü doğru görülmemiş, Bölge Adliye Mahkemesinin istinaf isteminin esastan reddine dair kararı kaldırılarak, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir....
Uyuşmazlık, öncesi 362 parsel olan 450 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki vakıf şerhinin terkinine ilişkindir. 362 parsel sayılı taşınmazın kadastro tutanağı beyanlar hanesinde Sultan Beyazıt Vakfı’ndan gelme olduğu şerhi yazılıdır. Tutanak mahkemenin kabul ettiğinin aksine 28.12.1983 tarihinde değil, Tapu Sicil Müdürlüğünün 16.12.2004 tarihli yanıtına göre 22.12.1999 tarihinde kesinleşmiştir. Böyle olunca 11.07.2004 tarihinde açılan dava 10 yıllık süre içinde açılmıştır. Mahkemenin hak düşürücü serinin geçtiği nedeniyle davayı reddetmiş olması açıklanan bu nedenle doğru olmamıştır. Kaldı ki, vakıf şerhinin terkini için 10 yıllık süreye bakılmaksızın dava açılması mümkündür. 10 yıllık süre geçmiş olsa bile açılan davada önemli olan vakfın niteliğinin belirlenmesidir. Şayet terkini istenen vakıf gayrisahih vakıf ise kayıtlardaki vakıf şerhi vakıfta ... İdaresinin ivaz hakkı bulunmadığından kabul edilecek şerh sahih bir vakıfa ait ise, terkin ivaz karşılığı yapılacaktır....
Somut olayda, T1'nın vakıf kurma konusunda yetki aldığı, yetkinin Ticaret Bakanlığınca onaylandığı, vakıf senedini düzenlemek üzere Noterden temsil yetkisi olan, vakfın amacı özlenecek mal ve haklarının da yazılı olduğu vekaletnamenin yönetim kurulu üyelerine verildiği, yönetim kurulu üyeleri tarafından 06/11/2020 tarih 13962 yevmiye no'lu düzenleme şeklinde vakıf senedinin düzenlendiği, mahkemece vakıf senedinin görüş bildirmek üzere Vakıflar Genel Müdürlüğüne gönderildiği, Vakıflar Genel Müdürlüğünün 19/02/2021 tarih 23740 yevmiye nolu yazıları ile vakıf senedin de bazı düzeltmelerin yapılması gerektiğinin ve 5174 sayılı yasanın 33 ve 80 maddesi de gözetilerek vakfın amaç ve faaliyetlerinin tekrar düzenlenmesi gerektiğinin açıkça bildirildiği, vakıf tescilini talep eden T1 tarafından TMK ve Vakıflar Yönetmeliği gereğince alınan görüş de gözetilerek Vakıf tadil senedi düzenlenmesi ve sadece görüş de bildirilen eksikliklerin yazılı olduğu Noterde düzenlenecek vakıf tadil senedinin denetim...
Ancak; Hükmüne uyulan Dairemiz bozma kararında vurgulandığı üzere yanlar arasındaki çekiş.menin giderilmesinde vakıf türünün belirlenmesi ve belirlenecek olan vakıf türüne göre taşınmazda vakfın bir hakkının bulunup bulunmadığının, taviz bedelinin ödenip ödenmeyeceğinin vakıf şerhinin doğrudan kaldırılması gerekip gerekmediğinin saptanması önel kazanmaktadır. İnceleme ve araştırmada bilirkişi görüşüne başvurmanın zorunluluğu da ortadadır. Oysa bozmadan sonra alınan bilirkişi raporu hüküm kurmaya yeterli değildir. Gerçekten, talimat yoluyla alınan bilirkişinin imzasız raporunda bir yandan vakfın gayrisahih vakıf olduğundan söz edilmiş, öbür taraftan, kayıtlardaki «... Vakfı» nın sahih vakıf olduğu sonucuna varılarak çelişkiye düşülmüştür. O yüzden mahkemece yeni bir bilirkişi incelemesi yaptırılmalı, ... Vakfı’nın sahih veya gayrisahih vakıf olup olmadığı duraksamasız saptanmalıdır....
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı T9 vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davalı T7'nın mülhak bir vakıf olduğunu ve mütevelli heyeti tarafından yönetildiğini, dava vakıf evlatlığının tespiti talebini içermekte olup bu durumun miras hukukundan farklı ve özel bir durum olduğunu, bu nedenle vakıf hukuku ve vakfiye koşullarına göre araştırma yapılmasının gerektiğini, ancak yerel mahkemece yapılan inceleme ve araştırmanın yetersiz kaldığını, davacıların müteveffa vakıf evladının kan bağı bulunan mirasçısı olması, kendilerinin de vakıf evladı veya galleden istifade eden vakıf evladı olduğu anlamına gelmediğini, davacıların kesinleşmiş mahkeme kararıyla soy bağı olan murislerinin vakıf evladı olduğunu ispat istemesi gerektiği ve nüfus kayıtlarıyla da bu vakıf evladı olan kişilerle soy bağını ispat etmesi gerektiğini, ancak yerel mahkemenin bu hususların hakkında yeterli inceleme yapmadan kan bağı olan mirasçılarının vakıf evladı olduğu yönünde karar verdiğini, ayrıca bilirkişi raporunda vakfiyenin...
