"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tevliyete ehil vakıf evladı olunduğunun tespiti istemli K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık vakıf şartı gereği vakıf evladı olduğunun tespiti isteğine ilişkin bulunduğuna göre, Yargıtay Başkanlar Kurulu'nun 27.12.2013 tarih 38 sayılı Kararı ile hazırlanıp, Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 24.01.2014 tarih 1 nolu Kararı ile kabul edilen ve 29.01.2014 tarih 28897 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Daireleri'ne ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (18.) Hukuk Dairesi'nin görevi cümlesinden bulunmakla, gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 05.06.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Vakfı'nın tevliyetine ehil vakıf evladı olduğunun tespiti istenmiş; mahkemece, vakfın mütevellisi davaya dahil edilmeden vakfın mütevellisi olduğu gerekçesi ile davanın reddine dair verilen karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-6100 sayılı HMK’nın 27. maddesine göre, kanunun gösterdiği istisnalar dışında hakim her iki tarafı dinlemedikçe veyahut sav ve savunmalarını bildirmeleri için kanuni şekillere uygun davet etmedikçe kararını veremez. 5737 Sayılı Vakıflar Kanunu'nun 76. maddesi uyarınca, tevliyete ehil vakıf evladı olduğunun tespitine ilişkin davalarda vakıf mütevellisi kanuni hasımdır. Dosya içindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davaya konu ... Vakfı'nın mülhak bir vakıf olduğu ve Vakıflar Meclisi’nin 29.03.2006 gün 2006/1 sayılı kararı ile ...’in mütevelli olarak tayin, işleminin iptali için açılan davanın ... 2....
in davacı vakıfta görevlendirilmesine ve dosya başına yıllara göre farklı farklı ödeme yapılmasına Vakfın mütevelli heyetince her yıl ayrı ayrı karar verildiği, bu konuda vakıf mütevelli heyetinin yetkili olduğunun vakıf senedinin 10.maddesinden anlaşıldığı, ... gıda ve kömür dağıtımında bulunan kaymakamlık personeline Danıştay kararları uyarınca bu şekilde ödeme yapılmasının mümkün olduğu, ve sonuç olarak oluşan vakıf zararı bulunmadığının tespit edildiği,Vakıflar Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Başkanlığının 31.03.2008 tarih, 1 sayılı raporunda yapılan tespitler uyarınca davacı vakıf tarafından maddi tazminat istemli olarak davalı ... aleyhine ... 2011/846 esas, 2012/7 karar sayılı, ... 10....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, 2008 yılında yürürlüğe giren 5737 sayılı vakıflar kanunu ile vakıf yönetmeliğinin 53 vd maddeleri uyarınca vakıflar için belirlenen gelir fazlası (galle fazlası ), vakıf evladı veya ilgilisi olduğunu, galleye müstahak vakıf evladı olduklarının tespiti istemine ilişkindir. Somut olayda; davacıların, 2008 tarihinde yürürlüğe giren 5737 sayılı Vakıflar Kanunu ile Vakıf Yönetmeliğinin 53 vd maddeleri uyarınca vakıflar için belirlenen gelir fazlası (galle fazlası) vakıf evladı veya ilgilisi olduğunu ve galleye müstahak vakıf evladı olduklarının tespiti talebinde bulundukları, yerel mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın usulden reddi ile görevli ve yetkili mahkemenin Ankara Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi olduğuna karar verildiği, verilen kararın davacılar vekili tarafından istinafa taşındığı görülmüştür....
Ayrıca aynı Kanun'un 19/4. maddesine göre de yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir. Hakim doğrudan (re'sen) yetkisizlik kararı veremez. 4721 sayılı TMK’nin 51. maddesinde; tüzel kişinin yerleşim yerinin, kuruluş belgesinde başka bir hüküm bulunmadıkça işlerinin yönetildiği yer olduğu hükme bağlanmıştır. İntifa haklarının (tevliyet, sükna ve galle) tespit ve tahsili için; mülhak ... aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, vakfın yerleşim yeri (kurulduğu yer) mahkemeleri kesin yetkilidir. Dava konusu vakıf, Mülga 743 Sayılı TMK’nin yürürlük tarihinden önce kurulmuş ve yönetimi vakfedenin soyundan gelenlere şart edilmiş vakıf, yani “mülhak vakıf”tır. Dosyada bulunan ve ...'...
Yasanın 3.maddesinde yapılan tanıma göre de, Mukataalı vakıf: zemini vakfa üzerindeki yapı ve ağaçlar tasarruf edene ait olan ve kirası yıllık olarak alınan vakıf taşınmazlarını, icareteynli vakıf ise; değerine yakın peşin ücret ve ayrıca yıllık kira alınmak suretiyle süresiz olarak kiralanan vakıf taşınmazlarını ifade eder. Hal böyle olunca somut uyuşmazlığının çözümü için, kayda işlenen “... Paşa Vakfı”nın mukataalı veya icareteynli vakıf olup olmadığının veya miri arazilerde mukataalı hayrata tahsis edilmeyen ile aşar ve rüsumu vakfedilen taşınmazlardan bulunup bulunmadığının yöntemince araştırılması gerekir....
Yasanın 3.maddesinde yapılan tanıma göre de, Mukataalı vakıf: zemini vakfa üzerindeki yapı ve ağaçlar tasarruf edene ait olan ve kirası yıllık olarak alınan vakıf taşınmazlarını, icareteynli vakıf ise; değerine yakın peşin ücret ve ayrıca yıllık kira alınmak suretiyle süresiz olarak kiralanan vakıf taşınmazlarını ifade eder. Hal böyle olunca somut uyuşmazlığının çözümü için, kayda işlenen “Sultan ... Vakfı”nın mukataalı veya icareteynli vakıf olup olmadığının veya miri arazilerde mukataalı hayrata tahsis edilmeyen ile aşar ve rüsumu vakfedilen taşınmazlardan bulunup bulunmadığının yöntemince araştırılması gerekir....
Yasanın 3.maddesinde yapılan tanıma göre de, Mukataalı vakıf: zemini vakfa üzerindeki yapı ve ağaçlar tasarruf edene ait olan ve kirası yıllık olarak alınan vakıf taşınmazlarını, icareteynli vakıf ise; değerine yakın peşin ücret ve ayrıca yıllık kira alınmak suretiyle süresiz olarak kiralanan vakıf taşınmazlarını ifade eder. Hal böyle olunca somut uyuşmazlığının çözümü için, kayda işlenen “Sultan ... Vakfı”nın mukataalı veya icareteynli vakıf olup olmadığının veya miri arazilerde mukataalı hayrata tahsis edilmeyen ile aşar ve rüsumu vakfedilen taşınmazlardan bulunup bulunmadığının yöntemince araştırılması gerekir....
Yasanın 3.maddesinde yapılan tanıma göre de, Mukataalı vakıf: zemini vakfa üzerindeki yapı ve ağaçlar tasarruf edene ait olan ve kirası yıllık olarak alınan vakıf taşınmazlarını, icareteynli vakıf ise; değerine yakın peşin ücret ve ayrıca yıllık kira alınmak suretiyle süresiz olarak kiralanan vakıf taşınmazlarını ifade eder. Hal böyle olunca somut uyuşmazlığının çözümü için, kayda işlenen “Sultan ... Vakfı”nın mukataalı veya icareteynli vakıf olup olmadığının veya miri arazilerde mukataalı hayrata tahsis edilmeyen ile aşar ve rüsumu vakfedilen taşınmazlardan bulunup bulunmadığının yöntemince araştırılması gerekir....
Yasanın 3.maddesinde yapılan tanıma göre de, Mukataalı vakıf: zemini vakfa üzerindeki yapı ve ağaçlar tasarruf edene ait olan ve kirası yıllık olarak alınan vakıf taşınmazlarını, icareteynli vakıf ise; değerine yakın peşin ücret ve ayrıca yıllık kira alınmak suretiyle süresiz olarak kiralanan vakıf taşınmazlarını ifade eder. Hal böyle olunca somut uyuşmazlığının çözümü için, kayda işlenen “Sultan ... Vakfı”nın mukataalı veya icareteynli vakıf olup olmadığının veya miri arazilerde mukataalı hayrata tahsis edilmeyen ile aşar ve rüsumu vakfedilen taşınmazlardan bulunup bulunmadığının yöntemince araştırılması gerekir....
