Başka bir anlatımla, toplu iş sözleşmesinin yer bakımından konusunu oluşturacak iş yeri, iş yerleri ya da işletmede hangi sendikanın iş kolu temsil gücü ve iş yeri çoğunluğuna sahip olduğunun belirlenmesine “yetki tespiti” denir. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun “Yetki” başlıklı 41'inci maddesinin birinci fıkrasına göre, kurulu bulunduğu iş kolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek iş yerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu iş yeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir....
Davalı sendikanın yetki tespitinde bulunduğu 15/09/2017 tarihinde davacı işyerinde 17 işçinin çalıştığı, bunlardan 10 tanesinin sendikalı olduğu, sendikalı işçilerin toplam işçi sayısına oranının 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi yasasının 41/1 hükmüne göre yasanın aradığı yarıdan fazla koşulunun sağlanmış olduğu anlaşılmıştır. 6356 sayılı yasanın 5/2 maddesine göre; yeni bir toplu iş sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise, iş kolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olacağı açıktır....
Dava konusu yetki tespit prosedür dosyası ile davacı iş yeri, SGK, sendika ve ticaret sicil kayıtları celp edilmiş ve bilirkişiden rapor alınmıştır. Dava, T.C. T7'nın 21/04/2017 tarih ve 74038328- 103.02- E.34651 sayılı yetki tespiti kararının iptaline ilişkindir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalı sendika lehine yapılan olumlu yetki tespitinde sendikanın yasanın aradığı çoğunluğu sağlayıp sağlamadığı noktasında toplanmaktadır. Toplu iş sözleşmesi yetkisi, toplu iş sözleşmesi ehliyetine sahip kuruluş veya kişinin belli bir toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için Kanunun aradığı niteliğe sahip olmasını gösterir....
Dava konusu yetki tespit prosedür dosyası ile davacı iş yeri, SGK, sendika ve ticaret sicil kayıtları celp edilmiş ve bilirkişiden rapor alınmıştır. Dava, T.C. T7'nın 21/04/2017 tarih ve 74038328- 103.02- E.34651 sayılı yetki tespiti kararının iptaline ilişkindir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalı sendika lehine yapılan olumlu yetki tespitinde sendikanın yasanın aradığı çoğunluğu sağlayıp sağlamadığı noktasında toplanmaktadır. Toplu iş sözleşmesi yetkisi, toplu iş sözleşmesi ehliyetine sahip kuruluş veya kişinin belli bir toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için Kanunun aradığı niteliğe sahip olmasını gösterir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE Dairemizce istinaf incelemesi HMK 355. maddesi gereğince istinaf sebepleri ile bağlı olarak ve kamu düzenine aykırılık hususları da gözetilerek yapılmıştır. Dava T5 tarafından yapılan olumlu yetki tespitinin iptali istemine ilişkindir. Toplu iş sözleşmesi kavramı Anayasa'nın 53. maddesinde düzenlenmiştir. “Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” başlıklı maddenin birinci fıkrasına göre “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.”...
iş koluna girdiğinin belirlenmesi olup müvekkili şirketi kapsamına alan bir iş kolu tespiti yapılmaması nedeniyle müvekkili şirketçe 22.02.2019 tarihinde iş kolu tespitinin talebi ile bakanlığa başvurulmuş olup, öncelikle Yargıtay kararlarında açıklanan görüş doğrultusunda müvekkili şirketçe yapılan iş kolu tespit başvurusunun bekletici mesele yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğini, bu nedenle iş kolu tespit sonucunun beklenmesi yönünde karar verilmesini talep ettiklerini, müvekkili şirket işyerleri tek bir işyeri bütünlüğü oluşturmakta olup davalı bakanlıkça davalı sendikanın başvurusu işletme toplu iş sözleşmesi koşullarına göre incelenerek diğer davalı sendikaya işletme toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi verilmek üzere olumlu tespit yapılmış ise de, 6356 sayılı yasanın 41 maddesindeki düzenlemeye göre bir yetki tespitinin işletme veya işyeri toplu iş sözleşmesi koşullarına göre yapılması, %40 veya yandan fazla gibi oldukça farklı sayısal koşulların aranması sonucunu doğurduğundan...
iş koluna girdiğinin belirlenmesi olup müvekkili şirketi kapsamına alan bir iş kolu tespiti yapılmaması nedeniyle müvekkili şirketçe 22.02.2019 tarihinde iş kolu tespitinin talebi ile bakanlığa başvurulmuş olup, öncelikle Yargıtay kararlarında açıklanan görüş doğrultusunda müvekkili şirketçe yapılan iş kolu tespit başvurusunun bekletici mesele yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğini, bu nedenle iş kolu tespit sonucunun beklenmesi yönünde karar verilmesini talep ettiklerini, müvekkili şirket işyerleri tek bir işyeri bütünlüğü oluşturmakta olup davalı bakanlıkça davalı sendikanın başvurusu işletme toplu iş sözleşmesi koşullarına göre incelenerek diğer davalı sendikaya işletme toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi verilmek üzere olumlu tespit yapılmış ise de, 6356 sayılı yasanın 41 maddesindeki düzenlemeye göre bir yetki tespitinin işletme veya işyeri toplu iş sözleşmesi koşullarına göre yapılması, %40 veya yandan fazla gibi oldukça farklı sayısal koşulların aranması sonucunu doğurduğundan...
İlgili Hukuk 1. 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın (Anayasa) “Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” kenar başlıklı 53 üncü maddesinin birinci fıkrası şöyledir: “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.” 2. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki” kenar başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrası şöyledir: “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 3. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki Tespiti İçin Başvuru” kenar başlıklı 42 nci maddesi ise şöyledir: “(1) Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....
tarihli yetki tespiti kararı ve aynı şekilde 18.06.2015 tarihli başvuru üzerine 13.07.2015 tarihli yetki tespiti kararları bulunduğunu, davalı Bakanlığın mükerrer olacak şekilde yetki tespitleri yaptığını, 27.04.2015 tarihli başvuru üzerine verilen 01.07.2015 tarihli yetki tespitine karşı mahkemenin 2015/469 Esas sayılı; keza 18.06.2015 tarihli başvuru üzerine verilen yetki tespitine karşı da mahkemenin 2015/269 Esas sayılı davalarının bulunduğunu, görüldüğü üzere davalı Sendika'nın başvurusu üzerine yapılan iki adet olumlu yetki tespiti ve bunlara karşı açılan iki adet iptal davası olduğu halde tekrar yetki tespiti yapıldığını, bu yetki tespitinin bu nedenle de iptali gerektiğini iddia ederek davalı Bakanlığın 23.07.2015 tarih ve 72693546/103-E/15936 sayılı olumlu yetki tespitinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir....
Prosedür dosyası içerisinde bulunan davalı Bakanlığın 15/07/2016 tarih 103.02- 16891 sayılı yetki tespitine ilişkin yazılarının tebliğine ilişkin evrak incelendiğinde davanın süresinde açıldığı, davacı tarafa yetki tespiti yazısının 26/07/2016 tarihinde tebliğ edildiği görülmüştür. Yetki tespiti prosedür dosyasından da anlaşıldığı üzere davalı Türk Metal Sendikasının 11/07/2016 tarihli başvurusu itibariyle, davacı 2 2829 01 01 1209589 016 08 51 000 işyeri sicil numaralı T1 işyerinde çalışmakta olan 105 işçiden 80' nin başvuru tarihi itibariyle davalı T5na üye oldukları, yetki dökümünün prosedür dosyası içerisinde yer aldığı görülmüştür. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun 41/1. Maddesinde de belirtildiği üzere yetki tespiti prosedürü iş kolu esas alınarak yürütülen bir hukuki işlemdir. Yani yetki tespitinde o iş kolunda ve o işyerinde çalışan işçilerin dikkate alınması gerekmektedir....
