Toplu iş sözleşmesi yetkisi, toplu iş sözleşmesi ehliyetine sahip kuruluş veya kişinin belli bir toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için Kanunun aradığı niteliğe sahip olmasını gösterir. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun “Yetki” başlıklı 41. maddesinin birinci fıkrasına göre “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 6356 sayılı Kanun'un “Yetki Tespiti İçin Başvuru” başlıklı 42. maddesine göre ise “Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister. İşveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren de Bakanlığa başvurarak yetkili işçi sendikasının tespitini isteyebilir....
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti: Mahkemece, toplanan kanıtlara ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabul kısmen reddi ile davacının “T.C..... Bakanlığının 25/01/2013 tarih ile 68656013/103.02/2068 sayılı .......... Rektörlüğü ve bağlı işyerlerinde işletme düzeyinde toplu iş sözleşmesi yapılabilmesine dair davacı ... hakkındaki olumsuz yetki tespitinin” iptali talebinin reddi ile “......Bakanlığının ...... tarih ile .................sayılı........ Üniversitesi Rektörlüğü ve bağlı işyerlerinde toplu iş sözleşmesi yapılabilmesine dair davalı ... hakkındaki olumlu yetki tespitinin” iptali talebinin kabulüne karar verilmiştir. D) Temyiz: Kararı davalı Üniversite, davalı Bakanlık ve davalı ... vekili temyiz etmiştir....
Sendikanın toplu iş sözleşmesi yapma yetkisine haiz olduğu yolundaki tespitin iptaline karar verilmesini talep etmiştir....
, müvekkili T4-Sen Sendikasının, yetki tespit başvuru tarihi olan 26/05/2017 itibari ile tespite konu işyerlerinde, toplu iş sözleşmesi yapmak üzere “üye çoğunluğu bulunmadığı”, işletme düzeyinde yetki tespiti yapılması gerektiği, müvekkili T4-Sen Sendikası’nın işkolu barajını geçemediğinden" bahisle yetki tespitinin iptalini talep etmesinin 6356 Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'na, 6552 Sayılı Kanuna ve Yargıtay'ın yerleşik içtihatlarına aykırı olduğunu, T6 Çalışma Genel Müdürlüğünün dava konusu 15/06/2017 tarih ve 20996690- 103.02- E.52694 E. sayılı olumlu tespit yazısına itiraz dilekçesi, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun 43....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 41 inci ve devamı maddeleri kapsamında olumlu yetki tespitinin iptali istemine ilişkindir. 2....
Kuruma yazı yazılarak bu belgenin istenilmesini talep ettiklerini, buna göre; müvekkil işverene bildirim yapılmadan verilen yetki belgesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, buna ilişkin Çalışma Genel Müdürlüğüne de itirazın süresi içinde taraflarınca yapıldığını, yine, yetki belgesi verilebilmesi için; '' kurulu bulunduğu iş kolunda çalışan işçilerin en az ''yüzde birinin'' üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek iş yerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması halinde bu iş yeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.'' maddesine göre; müvekkil işverene ait iş yerinde bu şartların bulunup bulunmadığı hususlarının araştırılmasını yapılmadan eksik inceleme sonucu 6356 sayılı Yasa'nın 44. maddesi gereğince T5 iş yeri toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğunun tespitinin mümkün olmadığını, bu şekli ile kanunun toplu iş sözleşmesi süreçlerinin en başından düzgün...
“Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” başlıklı maddenin birinci fıkrasına göre “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.”...
Toplu iş sözleşmesi yetkisi ise, toplu iş sözleşmesi ehliyetine sahip kuruluş veya kişinin belli bir toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için Kanunun aradığı niteliğe sahip olmasını gösterir (GÜNAY, Cevdet İlhan, İş Hukuku Yeni İş Yasaları, Ankara, 2013, s. 942). 6356 sayılı Kanun'un “Yetki” başlıklı 41. maddesinin birinci fıkrasında “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” kuralına yer verilmiş, takip eden 42 nci madde de yetki tespiti için yapılacak başvuru düzenlenmiştir. İkinci fıkrasında Bakanlığın yapacağı inceleme düzenlenmiştir....
Davalı T3 vekili cevap dilekçesinde özetle; Kurum kayıtlarının incelenmesinde TES-İş Sendikası' nın 21/01/2020 tarihinde iş yerinde yetki tespiti almak için Bakanlıklarına başvuruda bulunulduğunu, 28/01/2020 tarihinde bakanlıklarınca yapılan inceleme sonucunda TES-İş Sendikasının toplu iş sözleşmesi yapma yeterliliğine sahip olduğu tespit edildiğinden "Yetki Tespiti' nin kabulü ile 20/02/2020 tarihinde yetki belgesi düzenlenerek yetki tespit yazısının taraflara tebliğ edildiğini, 25/02/2020 tarihinde TES-İş Sendikası tarafından toplu iş sözleşmesi yapmak üzere işverene çağrı yapılarak 04/03/2020 tarihinde noter aracılığıyla tebliğ edildiğini, TES-İş sendikası tarafından toplu iş sözleşmesi yapmak üzere işverene çağrı yapıldığını ancak işverenin görüşmelere gelmediğini belirterek toplantı yer, gün ve saatinin görevli makamca tespit edilmesinin istendiğini, bu dönemde 7244 sayılı kanunu ile 6356 sayılı sendikalar ve toplu iş sözlemesi kanunu kapsamındaki yetki tespitlerinin verilmesi...
Toplu İş Sözleşmesi kavramı Anayasa'nın 53'üncü maddesinde düzenlenmiştir. “Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” başlıklı maddenin birinci fıkrasına göre “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.”...
