DELİLLER: Sicil kayıtları, davalı şirket kayıtları, genel kurul tutanakları ve yönetim kurulu kararları, taraflarca sunulan deliller, taraf vekillerinin açıklamaları ve tüm dosya kapsamı. GEREKÇE: Dava, TTK md. 438 vd. uyarınca özel denetim isteme hakkına ilişkindir. Davacı ... 18. Noterliğinin ... tarih, ... yevmiye numaralı ihtarnamesiyle bilgi alma ve inceleme hakkı kapsamında bilgi almak istediği konulara ilişkin sorularını davalı şirkete iletmiştir. Davalı şirket ... 31. Noterliği ... tarih, ... yevmiye numaralı ihtarnamesi ile özetle istenilen bilgilerin sicil gazetelerinde ilan edilen kamuya açık ve aleni bilgiler olduğu, geçmiş on yıla varan ayrıntılı bilgi ve belge talebinde bulunulmasının hakkın kötüye kullanımı olduğundan bahisle bilgi alma ve inceleme talebi reddedilmiştir....
DAVA : Ticari Şirkete Temsil Kayyımı Atanması DAVA TARİHİ : 13/06/2022 KARAR TARİHİ : 01/07/2022 KARAR YAZIM TARİHİ : 02/07/2022 GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı vekili, müvekkilinin ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2022/228 esasında görülmekte olan davada şirketin ortak ve yönetim kurulu üyesi olmasına rağmen müvekkilinin bilgi alma ve inceleme hakkının engellenmesi nedeniyle inceleme hakkı verilmesi yahut bilirkişi marifetiyle inceleme ve bilgi hakkının kullandırılması yönünde dava açıldığını, müvekkili ile diğer ortak ...'ın şirketin yöneticisi ve ortağı olduklarını, bilgi alma ve inceleme hakkının diğer ortak ve yönetici tarafından kullandırılmadığını, mahkemece de şirket yetkililerinin müvekkili ile davacı ......
TTK 439/2.maddesi '' Dilekçe sahiplerinin, kurucuların veya şirket organlarının, kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal ederek, şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını, ikna edici bir şekilde ortaya koymaları halinde özel denetçi atanır.'' hükmünü içermektedir. Özel denetim isteme hakkı ikincil/tali nitelikte olduğundan pay sahiplerinin genel kurulda daha önce "bilgi alma ve inceleme hakkı" kullanmış olması gerekmektedir. Özel denetim isteme, bilgi alma ve inceleme hakkının pay sahibine yardımcı olmadığı durumlarda "ikincil" ve "son araç" olarak başvurulabilecek bir yol olduğundan, ancak bilgi alma ve inceleme hakkı pay sahibine hiç bir yardımda bulunmadığı taktirde talep edilebilmektedir. Özel denetim istemi ile pay sahipliği haklarının kullanılması arasında "anlaşılabilir bir ilişkinin, bağlantının" olması gerekir. "Zaten bilinen konularda" bilgi istenmesi halinde bağlantı koşulu bulunmadığının kabulü gerekecektir....
Davalı şirketin aynı zamanda kamu gözetim muhasebe ve denetim standartları gereğince bağımsız denetime tabii olup buna ilişkin denetimin yapıldığı dosya kapsamındaki raporlardan yıllık denetimlerin yapılmakta olduğu görülmüştür. Davacının özel denetçi talep edebilmesi için öncelikle bilgi alma ve inceleme hakkını kullanmış olması veya bu talebin reddedilmiş bulunması gerekir. Davacı tarafından 6102 sayılı TTK 'nın 438 ve 439. Maddelerinde düzenlenen özel denetçi atanmasına ilişkin hakkın kullanılması bakımından TTK 437. Mad. Gereğince bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılmış olması ve pay sahiplerinin haklarını kullanabilmesi bakımından bilgi alma ve inceleme hakkı ve sonrasında özel denetçi tayinini isteme hakkının gereklilik oluşturması gerekir....
ın ise davalı şirketin yönetim kurulu başkanı olduğunu, müvekkilinin uzun süredir ortak olmasına rağmen şirketin durumu hakkında bilgi alamadığını, şirket tarafından kâr dağıtılmadığını, şirketin ve şirket yetkilisinin görevlerini gereği gibi yerine getirmediği, şirket işlemlerinde bazı usulsüzlükler yapıldığı yönünde müvekkilinin duyumlar aldığını iddia ederek, şirketin durumunun TTK'nın 437/5. maddesi hükmü gereğince incelenmesi ve TTK'nın 549, 550 ve 553. maddeleri gereği şirket aleyhine açılacak sorumluluk davasına delil teşkil etmek üzere şirket bilançosu, gelir tablosu ve ayrıntılı mizan, ortaklar kurulu karar defteri ve pay defteri, finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kar dağıtım önerisine ilişkin belgelerin, şirket adına kayıtlı taşınır ve taşınmaz malların ve son dönemlerde bunların satılıp satılmadığının, davalı şirketin tüm ticari defterlerinin, fatura ve irsaliyeleri ile ilgili diğer...
İzin alındığı takdirde inceleme bir uzman aracılığıyla da yapılabilir. (5) Bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen on gün içinde, diğer hâllerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Mahkeme kararı kesindir. (6) Bilgi alma ve inceleme hakkı, esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz. " denilmektedir. Özel denetim isteme hakkı 1. Genel kurulun kabulü başlıklı TTK 438....
Davacıların, 12.10.2023 tarihli 2020-2021 ve 2022 yıllarına ait Olağan Genel Kurul Toplantısında bilgi alma isteminde bulundukları ve istemin reddedildiği, davacı ... tarafından ------- Esas sayılı dosyası ile 12.10.2023 tarihli 2020-2021-2022 yıllarına ait Olağan Genel Kurul Toplantısından kaynaklı Türk Ticaret Kanunu'nun 437 maddesi hükmü uyarınca Bilgi Alma ve İnceleme taleplerinin kabulüne ilişkin dava açıldığı ve davanın halen derdest olduğu, diğer davacılar tarafından TTK'nun 437 nci maddenin 5 nci fıkrasında belirlenen prosedür kapsamında mahkemeye başvurulmadığı, Kanunun aradığı bilgi alma istemin haksız olarak ret edilip edilmediğinin belirli olmadığı, bu suretle özel denetim isteminin ön şartı olan bilgi alma veya inceleme hakkı usulüne uygun kullanılmamış sayılacağından özel denetçi atanması istemine ilişkin işbu davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
Bu açıdan meseleye bakıldığında, davacının, 31.01.2023 tarihli genel kurul toplantısında yönelttiği sorular ve açıklanmasını istediği hususlar bakımından özel denetçi tayin edilmesi halinde şirket menfaatinin zarar görmeyeceği, şirket sırları da korunarak davacı pay sahibinin bilgi alma ve inceleme hakkına üstünlük tanınabileceği kanaati hâsıl olmuştur. V. SONUÇ Yukarıda arz ve izah edildiği üzere, 31.01.2023 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısında yönelttiği sorular bakımından özel denetçi tayin edilmesi halinde şirket menfaatinin zarar görmeyeceği, şirket sırları da korunarak davacı pay sahibinin bilgi alma ve inceleme hakkına üstünlük tanınabileceği kanaati hâsıl olmuştur." görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir....
TTK 439/2.maddesi '' Dilekçe sahiplerinin, kurucuların veya şirket organlarının, kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal ederek, şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını, ikna edici bir şekilde ortaya koymaları halinde özel denetçi atanır.'' hükmünü içermektedir. Özel denetim isteme hakkı ikincil/tali nitelikte olduğundan pay sahiplerinin genel kurulda daha önce "bilgi alma ve inceleme hakkı" kullanmış olması gerekmektedir. Özel denetim isteme, bilgi alma ve inceleme hakkının pay sahibine yardımcı olmadığı durumlarda "ikincil" ve "son araç" olarak başvurulabilecek bir yol olduğundan, ancak bilgi alma ve inceleme hakkı pay sahibine hiç bir yardımda bulunmadığı taktirde talep edilebilmektedir. Özel denetim istemi ile pay sahipliği haklarının kullanılması arasında "anlaşılabilir bir ilişkinin, bağlantının" olması gerekir. "Zaten bilinen konularda" bilgi istenmesi halinde bağlantı koşulu bulunmadığının kabulü gerekecektir....
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda; TTK 437/1. maddesine göre; finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu , denetleme raporları ve yönetim kurulunun kar dağıtım önerisi, genel kurulun toplantısından en az onbeş gün önce, şirketin merkez ve şubelerinde, pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulur. Bunlardan finansal tablolar ve konsolide tablolar bir yıl süre ile merkezde ve şubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. Her pay sahibi, gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosu ile bilançonun bir suretini isteyebilir. Yine aynı maddenin 2. fıkrasında pay sahibinin genel kurulda yönetim kurulundan bilgi alma hakkı düzenlenmiş olup, maddenin 5. fıkrasında bilgi alma ve inceleme istemleri cevapsız bırakılan , haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahiplerine dava açma hakkı tanınmıştır....
