Bu durumda toplu iş sözleşmeleri tarafların hakları ve borçları yanında asıl ve ağırlıklı olarak iş sözleşmelerine uygulanacak (normatif) hükümleri içermektedir. Normatif hükümler emredici kanun hükmü gibi kapsamına aldığı iş sözleşmelerine uygulanırlar. Buradan çıkan sonuç ise, iş sözleşmelerinin toplu iş sözleşmesine aykırı olamayacağıdır. İş sözleşmesindeki toplu iş sözleşmesine aykırı hükümlerin yerini toplu iş sözleşmesi hükümleri alacaktır. Toplu iş sözleşmelerine kanunen belirlenen amacı içinde kalmak ve kesin emredici nitelikteki kanun hükümlerine aykırı bulunmamak şartı ile iş sözleşmelerinin yapılmasına, türlerine, şekillerine, çalışma şartlarına ve iş sözleşmelerinin sona ermesine ilişkin hükümler konulması mümkündür. Toplu iş sözleşmesinden yararlanma konusu ise 6356 sayılı STİSK’nın 39’uncu maddesinde düzenlenmiştir....
Toplu iş sözleşmesi yetkisi, toplu iş sözleşmesi ehliyetine sahip kuruluş veya kişinin belli bir toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için Kanunun aradığı niteliğe sahip olmasını gösterir.(Günay, Cevdet İlhan: İş Hukuku Yeni İş Yasaları, Ankara, 2013, s.942.) 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun “Yetki” başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrasına göre “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 6356 sayılı Kanun'un “Yetki Tespiti İçin Başvuru” başlıklı 42 nci maddesine göre ise “Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....
Toplu iş sözleşmesi yetkisi, toplu iş sözleşmesi ehliyetine sahip kuruluş veya kişinin belli bir toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için Kanunun aradığı niteliğe sahip olmasını gösterir.(Günay, Cevdet İlhan: İş Hukuku Yeni İş Yasaları, Ankara, 2013, s.942.) 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun “Yetki” başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrasına göre “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 6356 sayılı Kanun'un “Yetki Tespiti İçin Başvuru” başlıklı 42 nci maddesine göre ise “Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....
(Günay, Cevdet İlhan: İş Hukuku Yeni İş Yasaları, Ankara 2013, s.942.) 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun “Yetki” başlıklı 41. maddesinin birinci fıkrasına göre “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” Toplu iş sözleşmesi kavramı Anayasa'nın 53 üncü maddesinde düzenlenmiştir....
CEVAP : Davalı T3-İş Sendikası vekili cevap dilekçesinde özetle; T5 Çalışma Genel Müdürlüğü’nün, dava konusu 14.08.2015 tarih ve 71106642/103.02/16648 sayılı olumlu tespit yazısına itiraz dilekçesinin, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 43....
Görev makam; işyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu Müdürlüğü, aynı Çalışma ve İş Kurumu Müdürlüğü yetki alanına giren işyerleri için yapılacak grup toplu iş sözleşmelerinde bu işyerlerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü, birden fazla Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü'nün yetki alanına giren işyerlerini kapsayacak grup toplu iş sözleşmesi için Bakanlık'tır (6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu, m.2/1- c). İşletme Toplu İş Sözleşmesi, bir gerçek veya tüzel kişiye ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait aynı işkolundaki birden çok işyerini kapsayan sözleşmedir (6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu, m.2/1- d). Yetkinin kesin olduğu hallerde mahkemenin yetkili olması (HMK, m.114/1- ç), dava şartlarındandır....
ÇSGB ise işyerinin "Ticaret, Büro, Eğitim ve Güzel Sanatlar" iş kolunda yer aldığı ve gerekli çoğunluğun sağlanamadığı gerekçesiyle talebi reddetmiştir. Dava ÇSGB karşı açılmış olup iş kolu tespitinin hatalı olduğu ve olumsuz yetki tespitinin iptali istemine ilişkindir. İşyerinde örgütlenen Sağlık İş Sendikası feri müdahil olmuştur. 6356 sayılı kanunun 43/4 maddesi uyarınca davanın hem büro iş kolunda hem de sağlık iş kolunda örgütlü ve barajı aşan sendikalar ile alt işverene ihbarı sağlanmıştır. Davacının örgütlendiği MSD Temizlik şirketine ait işyerleri birden fazla olduğundan ve burada çalışan 214 işçiden 91’ni üye yaparak yasanın işletme toplu iş sözleşmesi yapmak için aradığı %40 çoğunluğu sağlamıştır....
İşverenin aynı iş kolunda yer alan birden fazla işyerini kapsayan bir işletmesi söz konusu ise bu işyerleri için ancak işletme toplu iş sözleşmesi olarak tek bir toplu iş sözleşmesi yapılabilir. Bu husus 2822 sayılı Kanun'un 3. maddesinde, “Bir toplu iş sözleşmesi aynı işkolunda bir veya birden çok işyerini kapsayabilir. Bir gerçek ve tüzel kişiye veya bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı iş kolunda birden çok işyerine sahip bir işletmede ancak bir toplu iş sözleşmesi yapılabilir. Bu Kanun anlamında bu sözleşmeye işletme toplu iş sözleşmesi denir. Ancak, kamu kurum ve kuruluşlarına ait müessese ve işyerleri ayrı tüzelkişiliğe sahip olsalar dahi, bu kurum ve kuruluşlar için tek bir işletme toplu iş sözleşmesi yapılır…” denilmek suretiyle açıklanmıştır....
GEREKÇE: Dava yetki tespit kararının iptali istemine ilişkindir. Toplu iş sözleşmesi kavramı Anayasa'nın 53 üncü maddesinde düzenlenmiştir. “Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” başlıklı maddenin birinci fıkrasına göre “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.”...
GEREKÇE : Dava, toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğunun tespiti isteminin reddinin iptali ile sendikanın toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Davalılardan T9 tarafından Konya’da bulunan 11 adet sağlık kuruluşunun veri hazırlama kontrol işletmeni hizmet alımı işini 1.1.2014- 31.12.2016 dönemi için diğer davalı Merdan Sağlık Hizmetleri A.Ş.'ye verilmiştir. Bu işyerinde 732 kişi çalışmakta olup davacı sendika 482 işçiyi üye kaydetmiştir. Davacı sendika 19.01.2016 tarihinde davalı Merdan Sağlık Hizmetleri A.Ş.’ye ait işyerinde çoğunluğu sağladığını belirterek yetki tespiti talepli olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvurmuştur. Davalı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 14.04.2016 tarihinde davalı Merdan şirketinin 10 nolu Ticaret-Büro-Eğitim ve Güzel sanatlar iş koluna girdiğinden yetki tespiti talebini reddetmiştir. Davacı T....