DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, galle fazlasına müstehik vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 6100 sayılı HMK’nun 355. maddesi uyarınca inceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılmış, kamu düzenine aykırılık olup olmadığı ise re'sen gözetilmiş ayrıca; HMK'nun 357. maddesindeki "İlk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunma istinafta dinlenemez ve istinafta yeni delillere dayanılamaz." kuralı nazara alınmıştır. Bilindiği üzere 5737 sayılı Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliği'ne göre, mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi 2019/126 Esas, 2020/281 Karar sayılı kararı ile T8 adına kayıt edilen tapuların iptali ile vakıf tüzel kişiliği adına tesciline karar verildiği ve kararın istinaf aşamasında olduğunun bildirildiği anlaşılmaktadır. 5737 Sayılı Vakıflar Kanunun 6. maddesinde, mazbut vakıfların T8 tarafından yönetilerek temsil edileceği ifade edilmiştir. Galleye müstehak vakıf evrakı olduğunun tespiti davasının mazbut vakıf ile ilişkilendirilmesi halinde davanın sadece T8 aleyhine açılması gerekli ve yeterlidir. Buna karşılık aynı yasanın 76. maddesi uyarınca mülhak vakıflarda mülkiyet ve intifa hakkı iddiasına dayalı davalarda vakıf yönetimi ile genel müdürlük birlikte hasım gösterilir. Bu nedenle galleye müstehak vakıf evladı olduğunu tespiti davalarında vakfın mülhak vakıf olması halinde davalının vakfı yönetmekle görevli T8 ve vakıf yönetimi olacağı açıktır. Dava şartları, mahkemece davanın esası hakkında yargılama yapılabilmesi için gerekli olan koşullardır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/07/2020 NUMARASI : 2019/179 E, 2020/142 K DAVA KONUSU : Galleye Müstehak Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti KARAR : Antalya 11. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2019/179 E. 2020/142 K. sayılı dosyasında 17/07/2020 tarihli kararına karşı davalı T3 adına T3 vekilince 17/08/2020 tarihli ve davalı Mülhak Elhaç İbrahim Bin Mehmed ve Esseyid Elhac Ebubekir Bin Mehmed Vakfı mütevellisi T5 vekilince 12/08/2020 tarihli istinaf başvuruları üzerine dosya dairemize tevzi edilmekle hazırlanan inceleme raporu ile yapılan müzakere sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ; TALEP: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davacılar T2 ve T1 annesi Gülçin Öner (Yurdagül)'in mülhak Seyidoğlu Vakfı'nın evladı olduğunu, Gülçin Öner'in dedeleri ve dedelerinin babasının da vakfın evlatlarından olduğunu, Antalya 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1990/573 Esas sayılı dosyasında Münir Yurdagül'ün Seyidoğlu Vakfı evladı olduğunu, Antalya1....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi ASIL VE BİRLEŞEN DOSYADA DAVA TÜRÜ : Ön Batında Zükur Evlat Olduğunun Ve Galleye Müstehak Vakıf Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonucunda Mahkemece verilen asıl ve birleşen davanın kabulüne dair kararın davalı ... vekili, mülhak vakıf vekili, davacı ....., tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairenin 17.05.2022 tarihli ve 2021/1991 Esas, 2022/4657 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmiştir. Davalı ... vekili ve Mülhak Vakıf vekili tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenmiş olmakla dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Asıl dava Mülhak ... ... Ağa Vakfı'nın ön batından zükur evladı, birleşen dava ise galle fazlasına müstahak vakfı evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece asıl ve birleşen davanın kabulü ile davacı ...'nın davalı ... ......
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılar tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı ... Vakfının galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespitini istemiş, mahkemece yapılan yargılama sonunda davacının bu vakfın galleye müstehak evladı olduğunun tespitine karar verilmiştir. Oysa; Vakıftan galle fazlasının alınabilmesi için, öncelikle vakfeden ile kanbağının ispatlanması sonra da vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir. Davacının vakfeden ile kanbağının duraksamaya yer vermeyecek şekilde saptanmadan ve davaya konu vakfın ... Vakfı mı yoksa ... ......
Hukuk Dairesinin 17.02.2015 gün 2014/22171-2015/2312 sayılı ilamı ile ilk bozma nedeni gibi tekrar bozulmuş, bu kez mahkemece bozmaya uyularak alınanan rapor ve ek rapor doğrultusunda davanın reddine karar verilmiştir. Karar davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine ilişkindir. Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere göre, .........nın 4 adet asıl 11 adet zeyl olmak üzere 15 adet vakfiyesinin bulunduğu anlaşılmaktadır. Bozmadan önce alınan raporda davacıların galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğu belirtilmiştir. Yargıtay'ın temyiz incelemesinde bu rapor yeterli bulunmamıştır. Bozmadan sonra ilk raporu düzenleyen bilirkişiden alınan ek raporda da vakfiye koşulları tek tek incelenmeden yine davacıların galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğu tespit edilmiş, Yargıtay'ın temyiz incelemesinde bu ek raporda yeterli bulunmayarak yeni bir bilirkişiden rapor alınmak üzere karar bozulmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Galleye Müstehak Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. K A R A R Asıl ve birleşen dava dilekçelerinde davacıların dava konusu...Vakfı'nın galleye müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istenmiş, mahkemece her iki davanın reddine dair verilen kararın davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin 10.09.2013 tarihli ve 2013/9177-11149 sayılı kararı ile hükmün birleşen dava yönünden bozulmasına karar verilmiş, mahkemece bozmaya uyularak yargılama yapılmış ve davanın reddine karar verilmiştir....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Galle Fazlasına Müstehak Vakıf Evladı Tespiti İstemli İLK DERECE MAHKEMESİ : Afyonkarahisar 1. Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Afyonkarahisar 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 23.01.2018 tarihli ve 2017/875 Esas, 2018/41 Karar sayılı kararıyla kabulüne karar verilmiş, Mahkeme hükmüne karşı davalı ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine şeklinde hüküm kurulmuş olup, bu kez davalı vekilinin Bölge Adliye Mahkemesi kararını temyizi üzerine Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava dilekçesinde, davacının Mülhak ... ile ...'nın galle fazlasına müstehik vakıf evladı olduğunun tespiti istenmiş, Mahkemece davanın kabulü ile davacının her iki vakıf için galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonucunda Mahkemece verilen davanın kabulüne dair kararın davalılardan ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairenin 15.11.2018 tarihli ve 2018/9411 Esas, 2018/18711 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmişti. Davalı ... vekili tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü: KARAR Dava dilekçelerinde, davacının ...'da kurulu .... Vakfı'nın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istenmiş; Mahkemece, davanın kabulü ile davacının galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmiştir....
Vakfı'nın evladı olduğunun TESPİTİNE, şartlarını taşımadığı için galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine yönelik davasının REDDİNE" ibaresinin yazılması suretiyle hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, 21.06.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
