DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. İstinaf incelemesi HMK'nın 355. maddesi gereğince istinaf sebepleri ile sınırlı ve kamu düzeni yönünden resen yapılmıştır. Bilindiği üzere 5737 sayılı Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliği'ne göre, mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir. Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre vakıf kurucusunun kendi eş ve çocuklarından sonra batın şartı koymuş olması nedeniyle, ön batında vakıf evladı varken sonraki batında bulunan torunların galle alamaması ve mütevelli olmaması şartı ve kuralı gereği davanın kısmen kabulüne kısmen reddine ile davacılar ..., ..., ..., ...'ın vakıf evladı olduklarının tespitine, davacı ...'ın galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine, davacılar ... ve ...'ın galleye müstahak olmadıklarının tespitine, davacı ...'ın galleye müstehak vakıf evladı ile tevliyete ehil olmadığının tespitine, davanın mahiyeti gereği taraf vekilleri yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A. İstinaf Yoluna Başvuranlar İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. B....
Dairemizin 24.06.2019 tarihli ve 2019/3497 Esas, 2019/6368 Karar sayılı ilamıyla; sair temyiz itirazları reddedilerek, dosya kapsamından davacının dava konusu vakfın kurucusu olan ... Hanım’ın oğlu olduğu tespit edilen ... Ağa tarafından kurulan ... Vakfı’nın kesinleşmiş mahkeme kararı ile evladı olduğu, davacının bozma öncesi talebinin bulunması ve çoğun içinde az da vardır kuralı gereğince dava dilekçesinde galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespitinin istenmesi karşısında vakıf evladı olduğunun tespiti talebinin ıslah sayılmayacağı, davacının vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmesi gerektiği hususlarına değinilerek bu kararın bozulmasına karar verilmiştir D. İlk Derece Mahkemesince İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar İlk Derece Mahkemesinin 25.02.2020 tarihli ve 2019/582 Esas, 2020/86 Karar sayılı üçüncü kararıyla; davanın kabulü ile davacı ...'un ... Vakfını'nın galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmiştir. E. Üçüncü Bozma Kararı 1....
Kendisinin galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunu kanıtlaması gerekir. Bu konuda geçerli kanıtlar, davacının vakfedenle kan bağını gösteren nüfus kayıtları, kendisinin mahkeme kararı ile galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunu gösteren vakıf evlatları ile irs ilişkisi içinde olduğunu belirleyen belgeler ve daha önce vakıftan galle fazlası alıyor ve bu husus bir defter ile belirlenmiş ise bu defterin dayanağını teşkil eden belgeler ve maddi olgulardır....
Aynı Yönetmeliğin 53 ve devamı maddelerine göre ise, vakıflar için belirlenen gelir fazlası (galle fazlası) vakıf evladı veya ilgilisi olduğunu ve galleye hak kazandığını kesinleşen mahkeme kararı ile ispat edenlere ödenir. Somut olayda davaya konu Balıkesir Müftüsü Ali Şuuri Efendi Vakfı, mülhak vakıf olup mütevelli eliyle yönetildiğinden vakıf mütevellisi yasal hasım durumundadır.Davacı vakıf kendisi burada bir hak sahibi olmayıp galle fazlasına müstehak vakıf evlatlarının tespiti isteminde de herhangi bir hukuki menfaati bulunmamaktadır. Yukarıda gösterilen yasal düzenlemeler ve yapılan açıklamalar dikkate alındığında; davacının böyle bir davayı açmakta aktif husumet ehliyeti ve hukuki menfaati bulunmadığı gözetilerek davanın reddi yerine kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir. ./.....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. İstinaf incelemesi HMK'nın 355. maddesi gereğince istinaf sebepleri ile sınırlı ve kamu düzeni yönünden resen yapılmıştır. Bilindiği üzere 5737 sayılı Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliği'ne göre, mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir. Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır....
Asliye Hukuk Mahkemesi 2019/126 Esas, 2020/281 Karar sayılı kararı ile T8 adına kayıt edilen tapuların iptali ile vakıf tüzel kişiliği adına tesciline karar verildiği ve kararın istinaf aşamasında olduğunun bildirildiği anlaşılmaktadır. 5737 Sayılı Vakıflar Kanunun 6. maddesinde, mazbut vakıfların T8 tarafından yönetilerek temsil edileceği ifade edilmiştir. Galleye müstehak vakıf evrakı olduğunun tespiti davasının mazbut vakıf ile ilişkilendirilmesi halinde davanın sadece T8 aleyhine açılması gerekli ve yeterlidir. Buna karşılık aynı yasanın 76. maddesi uyarınca mülhak vakıflarda mülkiyet ve intifa hakkı iddiasına dayalı davalarda vakıf yönetimi ile genel müdürlük birlikte hasım gösterilir. Bu nedenle galleye müstehak vakıf evladı olduğunu tespiti davalarında vakfın mülhak vakıf olması halinde davalının vakfı yönetmekle görevli T8 ve vakıf yönetimi olacağı açıktır. Dava şartları, mahkemece davanın esası hakkında yargılama yapılabilmesi için gerekli olan koşullardır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, galle fazlasına müstehik vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 6100 sayılı HMK’nun 355. maddesi uyarınca inceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılmış, kamu düzenine aykırılık olup olmadığı ise re'sen gözetilmiş ayrıca; HMK'nun 357. maddesindeki "İlk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunma istinafta dinlenemez ve istinafta yeni delillere dayanılamaz." kuralı nazara alınmıştır. Bilindiği üzere 5737 sayılı Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliği'ne göre, mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/07/2020 NUMARASI : 2019/179 E, 2020/142 K DAVA KONUSU : Galleye Müstehak Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti KARAR : Antalya 11. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2019/179 E. 2020/142 K. sayılı dosyasında 17/07/2020 tarihli kararına karşı davalı T3 adına T3 vekilince 17/08/2020 tarihli ve davalı Mülhak Elhaç İbrahim Bin Mehmed ve Esseyid Elhac Ebubekir Bin Mehmed Vakfı mütevellisi T5 vekilince 12/08/2020 tarihli istinaf başvuruları üzerine dosya dairemize tevzi edilmekle hazırlanan inceleme raporu ile yapılan müzakere sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ; TALEP: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davacılar T2 ve T1 annesi Gülçin Öner (Yurdagül)'in mülhak Seyidoğlu Vakfı'nın evladı olduğunu, Gülçin Öner'in dedeleri ve dedelerinin babasının da vakfın evlatlarından olduğunu, Antalya 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1990/573 Esas sayılı dosyasında Münir Yurdagül'ün Seyidoğlu Vakfı evladı olduğunu, Antalya1....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi ASIL VE BİRLEŞEN DOSYADA DAVA TÜRÜ : Ön Batında Zükur Evlat Olduğunun Ve Galleye Müstehak Vakıf Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonucunda Mahkemece verilen asıl ve birleşen davanın kabulüne dair kararın davalı ... vekili, mülhak vakıf vekili, davacı ....., tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairenin 17.05.2022 tarihli ve 2021/1991 Esas, 2022/4657 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmiştir. Davalı ... vekili ve Mülhak Vakıf vekili tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenmiş olmakla dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Asıl dava Mülhak ... ... Ağa Vakfı'nın ön batından zükur evladı, birleşen dava ise galle fazlasına müstahak vakfı evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece asıl ve birleşen davanın kabulü ile davacı ...'nın davalı ... ......
