Davalıya yapılan tasarrufun tenkisine sıra geldiği takdirde tasarrufun tümünün değeri ile davalıya yapılan fazla teberru arasında kurulan oranda (SABİT TENKİS ORANI) tasarrufa konu malın paylaşılmasının mümkün olup olamayacağı (MK.564) araştırılmalıdır. Bu araştırma sonunda tasarrufa konu mal sabit tenkis oranında bölünebilirse bu kısımların bağımsız bölüm halinde taraflar adına tesciline karar verilmelidir. Tasarrufa konu malın sabit tenkis oranında bölünmezliği ortaya çıktığı takdirde sözü geçen 564. maddedeki tercih hakkı gündeme gelecektir. Böyle bir durum ortaya çıkmadan davalının tercih hakkı doğmadan davalının tercihinin kullanması söz konusu olamaz. Daha önce bir tercihten söz edilmişse sonuç doğurmaz....
hesaplanan toplam 64.555.86 Tl tenkis bedelinin davalılardan tahsiline karar verildiği, hükmün davalı tarafça tenkis yönünden temyiz edildiği anlaşılmaktadır....
Davalıya yapılan tasarrufun tenkisine sıra geldiği takdirde tasarrufun tümünün değeri ile davalıya yapılan fazla teberru arasında kurulan oranda (Sabit Tenkis Oranı) tasarrufa konu malın paylaşılmasının mümkün olup olamayacağı (TMK m.564) araştırılmalıdır. Bu araştırma sonunda tasarrufa konu mal sabit tenkis oranında bölünebilirse bu kısımların bağımsız bölüm halinde taraflar adına tesciline karar verilmelidir. Tasarrufa konu malın sabit tenkis oranında bölünmezliği ortaya çıktığı takdirde sözü geçen 564. maddedeki tercih hakkı gündeme gelecektir. Böyle bir durum ortaya çıkmadan davalının tercih hakkı doğmadan davalının tercihini kullanması söz konusu olamaz. Daha önce bir tercihten söz edilmişse sonuç doğurmaz....
Davalılara yapılan tasarrufun tenkisine sıra geldiği takdirde tasarrufun tümünün değeri ile davalılara yapılan fazla teberru arasında kurulan oranda (sabit tenkis oranı) tasarrufa konu malın paylaşılmasının mümkün olup olmayacağı (743 ...md.506) araştırılmalıdır. Bu araştırma sonunda tasarrufa konu mal sabit tenkis oranında bölünebilirse bu kısımların bağımsız bölüm halinde taraflar adına tesçiline karar verilmelidir. Tasarrufa konu malın sabit tenkis oranında bölünmezliği ortaya çıktığı takdirde sözü geçen 506. maddedeki tercih hakkı gündeme gelecektir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TENKİS Taraflar arasında görülen tenkis davası sonucunda verilen hükmün Yargıtayca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ : Davacı ..., 29.7.2007 tarihinde vefat eden murisi babası ...’nun 1142 ada 31 parselde bulunan 14 bağımsız bölüm numaralı taşınmazın intifa hakkı ile 2/7 oranındaki mülkiyet hakkını 26.11.1997 tarihli düzenleme şeklindeki vasiyetname ile davalı eşi ...’na vasiyet ettiğini, vasiyetnamenin düzenlendiği tarihte davalının saklı pay sahibi mirasçılardan olmadığını, murisin saklı pay kurallarını ihlal ettiğini, tasarruf nisabını aştığını belirterek 7000 TL tenkis alacağının davalıdan tahsili ile kendisine ödenmesini talep etmiş, diğer davacılar ...aynı gerekçelerle davalı ... hakkında tenkis davası açmışlar, 7100 TL'nin davalıdan tahsili ile kendilerine ödenmesine karar verilmesini talep etmişlerdir...
Davalıya yapılan tasarrufun tenkisine sıra geldiği takdirde tasarrufun tümünün değeri ile davalıya yapılan fazla teberru arasında kurulan oranda (Sabit Tenkis Oranı) tasarrufa konu malın paylaşılmasının mümkün olup olamayacağı (TMK m.564) araştırılmalıdır. Bu araştırma sonunda tasarrufa konu mal sabit tenkis oranında bölünebilirse bu kısımların bağımsız bölüm halinde taraflar adına tesciline karar verilmelidir. Tasarrufa konu malın sabit tenkis oranında bölünmezliği ortaya çıktığı takdirde sözü geçen 564. maddedeki tercih hakkı gündeme gelecektir. Böyle bir durum ortaya çıkmadan davalının tercih hakkı doğmadan davalının tercihinin kullanması söz konusu olamaz. Daha önce bir tercihten söz edilmişse sonuç doğurmaz....
Davacılar, murisleri tarafından davalı vakfa yapılan bağış işlemi ile saklı paylarının zedelendiği gerekçesiyle tenkis isteminde bulunmuşlar, mahkemece davanın kabulü ile her bir davacı için 38.645,57.-TL tenkis alacağına hükmedilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Muris ...'in, adına kayıtlı 1181 parsel sayılı taşınmazı 22.09.2011 tarihli akitle davalı vakfa kayıtsız ve şartsız bağışladığı, bu taşınmazın vakıf tarafından 18.11.2011 tarihinde dava dışı kişiye 90.000.-TL bedel karşılığı satıldığı anlaşılmaktadır. Tenkis hesabının vakfın taşınmazı satış bedeli olan 90.000.-TL yerine murisin ölüm tarihindeki taşınmaz değeri üzerinden sabit tenkis oranı belirlendikten sonra tercih tarihi itibariyle hesap edilen 154.466,80....
Hükmüne uyulan bozma ilamı uyarınca işlem yapılarak, asıl davada tenkis isteğinin kabulüne karar verilmesinde kural olarak bir isabetsizlik yoktur. Davalıların bu yöne değinen ve yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddine. Ne var ki; Dairenin 02.01.2017 tarihli bozma ilamından önce Mahkemenin 1998/221 Esas, 2014/237 Karar sayılı, 27.03.2014 tarihli kararı ile, davalı ... aleyhine toplam 22.911,10 TL, davalı ... aleyhine toplam 16.175,26 TL, davalı ... aleyhine toplam 37.666,68 TL tenkis alacağına hükmedildiği, bu bedellerin davacı tarafça temyize getirilmediği nazara alındığında, davalılar lehine usulü kazanılmış hak doğduğu açık olup, temyize konu kararda bu husus gözardı edilerek davalılar ..., ... ve hakkında yeni bir hüküm kurulduğu için temyiz hakkı bulunan davalı ... aleyhine ilk kararda hüküm altına alınan tenkis alacağından daha fazla tenkis alacağına hükmedilmiş olması doğru değildir....
Mahkemece yapılan yargılama sonunda tenkis davasının kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir. Miras bırakan 07.09.2006 tarihinde yaptığı vasiyetname ile altı adet taşınmazını oğlu olan davalıya bırakmıştır. Kazandırma saklı paylı mirasçıya yapıldığından, davalının saklı payı düşülerek gerçek kazandırma tutarının belirlenmesi gerekirken bu saklı pay düşülmeden tenkis hesabı yapılması doğru olmamıştır. (TMK. Md.561) Tenkis davası, miras bırakanın saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlararası karşılıksız kazandırmaların yasal zemine çekilmesinin amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu (inşai) davalardandır. Tenkis davasının dinlenebilmesi için öncelikli koşul;miras bırakanın ölüme bağlı veya sağlararası bir kazandırma işlemi ile saklı pay sahiplerinin haklarının zedelenmiş olmasıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece tapu iptali ve tescil talebinin reddine, tenkis talebinin kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis isteğine ilişkindir....
