HMK'nın 389. maddesinde, ihtiyati tedbirin şartları düzenlenmiş olup, söz konusu maddede; meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı ya da tamamen imkansız hale gelebileceği veya gecikmesinde sakınca bulunması yahut ciddi bir zararın ortaya çıkacağı endişesi bulunan haller, genel bir ihtiyati tedbir sebebi veya şartı olarak kabul edilmiştir. Bu şartlardan birisinin mevcudiyeti halinde, mahkemece, uyuşmazlık konusu taşınmaz hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilecektir. İhtiyati tedbirde asıl olan ihtiyati tedbire esas olan bir hakkın bulunması ve bir ihtiyati tedbir sebebinin ortaya çıkmasıdır. Bunlar ihtiyati tedbirin temel şartlarını oluştururlar. Maddede bu iki hususa yer verilmiş, ihtiyati tedbire ilişkin hak ve özellikle ihtiyati tedbir sebebi genel olarak belirtilmiştir....
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR Uyuşmazlık, trafik kazası nedeni ile maddi ve manevi tazminat istemle davada, ihtiyati tedbir, bu talebin yerinde görülmemesi halinde ise ihtiyati haciz isteminin reddine dair ilk derece mahkemesi kararının yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dava trafik kazası nedeni ile maddi ve manevi tazminat istemini; uyuşmazlık bu davadaki ihtiyati tedbir/ihtiyati haciz talebinin reddini konu almaktadır. 6100 sayılı yasanın 389 ve devam maddeleri gereğince, mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme nedeniyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi halinde uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir....
Birbirine paralel iki düzenlemeye göre; karşı taraf dinlenmeden verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararlarına karşı, aleyhine karar verilen tarafın itiraz hakkı bulunmakta olup, itiraz halinde mahkemenin ilgilileri dinlemek üzere davet etmesi, diğer bir ifadeyle duruşma açarak itirazı değerlendirmesi, gelmemeleri halindeyse evrak üzerinden itirazı değerlendirmesi gerekmektedir. HMK'nın 341/1- b maddesine göre; "b) İhtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi kararları, karşı tarafın yüzüne karşı verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları, karşı tarafın yokluğunda verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine verilen kararlar." aleyhine istinaf yoluna başvurulabilir. Bu haliyle, istinaf yoluna başvurulabilecek olan karar; karşı tarafın yokluğunda ihtiyati haciz ya da ihtiyati tedbir kararına karşı yapılan itiraz üzerine ilk derece mahkemesinin verdiği karardır....
Maddede bu iki hususa yer verilmiş ihtiyatî tedbire ilişkin hak ve özellikle ihtiyatî tedbir sebebi genel olarak belirtilmiştir. Tedbir talebinin kabulü veya reddi bir kısım genel ilkeler konularak hakime bırakılmış, ancak ihtiyati tedbirin uyuşmazlık konusu hakkında verileceğini düzenlemiştir. İhtiyati tedbir kural olarak paradan başka şeyler (haklar, taşınır ve taşınmaz mallar) hakkındaki davalarda alınır. İhtiyat tedbirde çekişmeli ve bu nedenle dava konusu olan şey (mesela, taşınır veya taşınmaz bir mal) hakkında önleyici nitelikte tedbir alınır." hükmünü haizdir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Yerel mahkemece 18.05.2023 tarihinde ihtiyati haciz talebinin reddine ve yine 18.05.2023 tarihinde ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir....
İlk Derece Mahkemesi 28/09/2020 tarih 2019/99 esas sayılı ara kararı ile; ihtiyati tedbir kararı ancak uyuşmazlık konusu hakkında verilebileceğinden dolayısıyla uyuşmazlık konusu olmayan şeyler üzerine tedbir kararı verilemeyeceğinden, davalının gayrimenkulleri, banka hesapları ve araçları uyuşmazlık konusu olmadığından söz konusu değerler üzerine ihtiyati tedbir konulması talebi usul ve yasaya uygun bulunmaması nedeniyle ihtiyati tedbir talebinin reddine dair karar vermiştir. Verilen iş bu red kararına karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur....
niyet ve dürüstlük kurallarına aykırı olduğunu, aynı şekilde ilk derece mahkemesinin ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerini reddetmiş olmasının da; açık kanun maddesine uygun olarak hareket eden müvekkili şirketin haklarının zayi olmasına sebebiyet verebilecek olup davalının dava aşamasında tedbir ve haciz konulmayan malvarlığını elden çıkartması halinde müvekkili aleyhine telafisi güç olan zararlar doğacağını, izah edilen tüm bu nedenlerle ilk derece mahkemesi ara kararının kaldırılması ve ihtiyati tedbir ile ihtiyati haciz taleplerinin teminatsız olarak kabul edilmesi için istinaf kanun yoluna başvurma gereğinin hasıl olduğunu, izah olunan nedenlerle Kayseri 2....
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARAR ÖZETİ: Mahkemece 15/09/2022 tarihli ara karar ile; "davacı vekilinin tedbir talebinin kabulüne; Uyap üzerinden tespit edilen davalı Sinem Altunay'a ait 34 XX 324 plakalı araç ile davalı T3 T4 A.Ş.'ye ait 34 XX 944 plakalı araç üzerine ihtiyati tedbir konulmasına"; "19/10/2022 tarihli ara karar ile de; davalıların ihtiyati tedbirin kaldırılmasına yönelik itirazlarının reddine karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ: Davalılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; kazanın oluşumunda davacının tam kusurlu olduğunu ve bu nedenle maddi ve manevi tazminat talebinde bulunamayacağını, ihtiyati tedbir kararının kaldırılması gerektiğini ileri sürmüştür. İSTİNAF NEDENLERİNİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE: Dava, iş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine yöneliktir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 28/04/2021 tarihli tensip zaptının 17'nolu ara kararı ile; "davacının talep etmiş olduğu ihtiyati tedbirin, HMK'nın 389. Maddesi uyarınca ancak dava konusu uyuşmazlık hakkında verilebileceği, işbu davada dava konusunun haksız fiilden kaynaklı para alacağı olduğu, HMK 389 maddesi gereği ihtiyati tedbirin ancak uyuşmazlık konusu hakkında verilebileceği, bu nedenle para alacaklarına ilişkin davalarda ihtiyati tedbir verilemeyeceği, bu nedenle davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin dava konusu olmayan taşınır-taşınmaz mallar üzerine tedbir konulması talebinin ihtiyati tedbirin ancak dava konusu uyuşmazlık hakkında verilebileceği şartını sağlamadığı anlaşılmakla REDDİNE," şeklinde karar verildiği anlaşılmıştır....
Maddenin gerekçesinde "ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz hakkındaki kararlara karşı da hükümde belirtilen hallerde istinaf yolu açılmıştır. Özellikle uygulamada geçici hukuki korumaların gittikçe önem kazanması, ilk derece mahkemelerince bu konuda verilen kararların önüne geçilmesi, gerek maddi gerekse hukuki yanlışlıkların düzeltilmesi amacıyla böyle bir hükme yer verilmiştir. Bu yapılırken tüm geçici hukuki koruma kararları değil, ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz bakımından istinaf denetimi kabul edilmiş, bunların dışında kalan delil tespiti... gibi geçici hukuki korumalar için bu imkan tanınmamıştır....
