Miras bırakanın yaptığı temliki tasarruflardan zarar gören mirasçılar, tenkis davası ile birlikte kademeli olarak veya tenkis davası açtıktan sonra ayrı bir dilekçe ile muris muvazaası nedenine dayalı iptal ve tescil davası açabilirler (22.5.1987 tarih ve 4/5 sayılı İBK). Muris muvazaasına ilişkin belirlenen yukarıdaki ilkelere göre miras bırakanın kayden hiç malik olmadığı taşınmaz bakımından muris muvazaası hükümleri uygulanamaz.(Y.1.HD 2014/7816- 17199 sayılı kararı). Çekişme konusu, İstanbul ili, Zeytinburnu ilçesi, Çırpıcı Mah., 2707 ada, 46 parsel sayılı arsa vasıflı kat irtifakı kurulu taşınmaz üzerindeki daire vasıflı 3 bağımsız bölüm numaralı taşınmazın dava dışı Hilal Gayrimenkul......
Mahkemece, davalı K...’e yapılan devir işleminin danışıklı olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil davasının kabulüne, mirastan feragat sözleşmesine dayalı tapu iptal-tescil davasının reddine karar verilmiştir. Karar, davacı ve davalılar vekilleri tarafından süresinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 23.6.2009 Salı günü saat 9.25 de daireye gelmeleri için taraf vekillerine tebligat yapıldığı halde gelmedikleri anlaşıldı, incelemenin dosya üzerinde yapılmasına, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra Tetkik Hakimi S... A...'ın raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dava, muris muvazaası ve mirastan feragat sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir....
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalılar vekili istinaf dilekçesiyle; İlk derece mahkemesince sadece davacı tarafın delil ve iddialarının değerlendirildiğini, bu şekilde savunma haklarının kısıtlandığını, muris muvazaası iddiasına dayalı olarak davacıların annesi murisin ilk eşi Halime Ceylan tarafından davalı aleyhine açılan ve reddolunan Antalya 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2008/320 E. 2010/195 K. sayılı kesinleşmiş mahkeme kararının dikkate alınmadığını, Burdur 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/350 (2018/194 yeni esas), Burdur 1....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Almus Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/139 esas, 2023/27 karar sayılı dava dosyasında verilen tapu iptali ve tescil (muris muvazaası nedeniyle) talebinin kısmen kabul, kısmen reddine karşı, davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; tapu iptali ve tescil (muris muvazaası nedeniyle) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "......
Asıl dava; muris muvazaasına dayalı tapu iptali ve tescil, birleşen dava; tapu (çap) kaydına dayalı elatmanın önlenmesi isteğine ilişkindir. Mahkemece, muris muvazaası istekli tapu iptali ve tescil davasının kabulüne karar verilmiş ise de; mahkemenin kabul gerekçesine katılmak mümkün değildir. Şöyle ki, dava konusu parsel, 08.05.2006 tarihli haricen düzenlenen satış senedine dayalı olarak davalı ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Taşınmazın öncesi tapusuz olup, senetle davacının murisi tarafından zilyetliği devredilmiştir. Tapusuz taşınmazların satışı herhangi bir hukuki merasime tabi değildir. Teslimle zilyetlik alıcısına geçer. Muris muvazaası iddiası tapusuz taşınmazların satışıyla ilgili işlemlerde dinlenemez. Eş anlatımla, muris muvazaasından söz edebilmek için muris adına tapulu bir taşınmaz bulunacaktır....
Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dava, ketmi verese ve muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece, muvazaa iddiasının sabit olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden;davacının,... ve ....'den doğma olduğu, ....'in kızkardeşi alt soyu bulunmayan Eşe ve onun eşi ... tarafından 29.04.1975 tarihinde evlat edinildiği,çekişme konusu 112 ada 90 parsel sayılı taşınmazın 22.09.1994 tarihli kadastro sırasında senetsizden mirasbırakan ...'in eşi olan diğer mirasbırakan Eşe adına tespit edildiği,davacı tarafından muris Eşe aleyhine ......
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; muris ...’nın ölümü ile geriye mirasçı olarak ...,... ..., ..., ..., ... ve ...’yı bıraktığı, mirasçılardan .... diğer mirasçılar ile mirasçı olmayan 3. kişilere karşı çekişme konusu taşınmazlara yönelik muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı eldeki iptal ve tescil davasını açtığı, davacılardan ...’ın yargılama sırasında 28/05/2011 tarihinde ölümü ile geriye mirasçı olarak ....ıraktığı, ölü .... mirasçılarından.... eldeki davada kendilerini vekil aracılığıyla temsil ettirerek davaya devam ettikleri, diğer Zekiye mirasçılarının ise davaya devam etmek istemedikleri anlaşılmıştır. ./.. Hemen belirtilmelidir ki, muris muvazaasına dayalı açılan iptal ve tescil davalarında tüm mirasçıların davayı takip etme zorunluluğu bulunmayıp, her mirasçı payı oranında iptal ve tescil isteğinde bulunabilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda mahkemece, davanın dava şartı yokluğundan reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Davacılar, muris ...'nin 04.07.2010 tarihinde öldüğünü, 196 ada 28 parseldeki 1/2 hisseli bodrum kat 1 no’lu bağımsız bölümünü, zemin kat 3-4 no’lu bağımsız bölümleri 2. kat 6 no’lu bağımsız bölümünü, 3. kat 7 no’lu bağımsız bölümünü ve 1. kat 5 no’lu bağımsız bölümünü 24.07.1990 tarihinde davalı ...'ya temlik ettiğini, ...'nun 15.04.2004 tarihinde eşi olan diğer davalı ...'...
Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, Borçlar Yasası'nın 18. maddesinden kaynaklanan muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali, tescil isteğine ilişkindir. Davalı Yüksel, on yıllık zamanaşımı süresinin dolduğunu, iyiniyetli olduğunu, diğer davalılar da dedeleri Mehmet'in, sattığı taşınmazla ilgili olarak açtığı davanın retle sonuçlandığını bildirip, davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, davacıların 3. kişi konumundaki davalı Yüksel'e karşı muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali-tescil davası açamayacakları, davalı Yükselin iyiniyetli olduğu, diğer davalılara da husumet yöneltilemeyeceği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir....
Öte yandan, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı olarak tapu iptal ve tescil istenebileceği gibi, tazminat istenebileceğinde de kuşku yoktur. Satışa konu edilen bir malın devrinin belirli bir semen karşılığında olacağı kuşkusuzdur. Semenin bir başka ifade ile malın bedelinin ise mutlaka para olması şart olmayıp belirli bir hizmet ya da emek de olabileceği kabul edilmelidir. (HGK.'nun 29.4.2009 gün 2009/1- 130 S.K.) Esasen, yukarıda da değinildiği üzere muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı olarak açılan davaların hukuki dayanağını teşkil eden 1.4.1974 gün 1/2 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında miras bırakanın gerçek iradesinin mirasçıdan mal kaçırma olması halinde uygulanabilirliğinin kabulü gerekir. Başka bir ifade ile murisin iradesi önem taşır. (Bknz. Yargıtay 1. Hukuk Dairesi'nin 2015/12919 Esas, 2018/11494 Karar sayılı kararı, Yargıtay 1....
