Fakat, kira sözleşmesine dayanan bu davaların diğer yetki kurallarına (m. 6, 8, 10 vb hükümlerine) göre taşınmazın bulunduğu yerde açılması da mümkündür. Özellikle, taşınmazın bulunduğu yer kira sözleşmesinin ifa edileceği (yerine getirileceği, icra olunacağı) yerdir. Bu nedenle, kira sözleşmesine dayanan bir dava sözleşmenin ifa olunacağı yer olan taşınmazın bulunduğu yerde açılabilir (m. 10). Bundan başka, taraflar kira sözleşmesine koyacakları bir yetki şartı ve ayrı bir yetki sözleşmesi (bkz. m. 17) ile başka bir yer mahkemesinin yetkili olduğunu kararlaştırabilirler. Ancak dikkat edilmesi gereken husus, 6100 sayılı Kanun ile getirilen bu yeni düzenlemede yetki sözleşmesinin sadece tacirler veya kamu tüzel kişileri arasında yapılabilecek olmasıdır....
GEREKÇE : Dava, taraflar arasındaki hizmet sözleşmesine dayalı olarak, işçi alacaklarının ödenmesinden kaynaklanan tazminatın rücuen tahsili istemine ilişkindir. Taraflar arasında hizmet alımına ilişkin akdi ilişki kurulduğu ve dava dışı işçinin iş akdinin feshedilmesi nedeniyle işçilik alacaklarının davacı tarafından ödendiği hususunda uyuşmazlık yoktur. Uyuşmazlık, asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunan taraflar arasındaki ödenen bedelin rücuen tahsiline ilişkin açılan davada hangi mahkemenin görevli olduğu hususundadır. İlk derece mahkemesince, taraflar arasındaki uyuşmazlığın iş akdinden kaynaklandığından bahisle görevsizlik kararı verildiği görülmüştür. Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2010/4930 Esas, 2011/15989 Karar sayılı ilamı nazara alındığında, bir uyuşmazlığın İş Mahkemesinin görevi alanına girebilmesi için işçi ile işveren veya işveren vekili arasında iş akdinden veya iş kanununa dayanan bir hakkın ve talebin bulunması gerekir....
Somut olayda, davacı ... olup davalılardan rücuen tazminat talebinin nedeni, davalılar ile davacının sigortalısı arasındaki kira ilişkisinden kaynaklanmaktadır. Bu durumda mahkemece davanın 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun yürürlük tarihinden sonra açıldığı ve yukarıda belirtilen yasa hükmüne göre kira ilişkisine dayalı uyuşmazlıklarda sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu gözetilerek dava dilekçesinin görevsizlik nedeniyle usulden reddine karar verilmesi gerekirken, işin esasına girilerek yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir. 2-Bozma neden ve şekline göre davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada gerek görülmemiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/446 Esas KARAR NO : 2021/489 DAVA : Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen) DAVA TARİHİ : 25/06/2021 KARAR TARİHİ : 01/07/2021 Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete ... numaralı Kasko Sigorta Poliçesi ile sigortalı ... plakalı aracın seyir halindeyken alt kısımlarını rögar kapağına çarpması sonucu hasar meydana geldiğini, davalı kurumun bu hasardan sorumlu olduğunu, olay nedeni ile müvekkili sigorta şirketinin yaptırılan ekspertiz sonucu ... plakalı araçta 132.000,00 TL hasarın tespit edildiğini ve hasar miktarının müvekkili şirket tarafından 02.11.2020 tarihinde 389,00 TL prim borcunun düşülerek sigortalısına 131.611,00 TL olarak ödendiğini, dava konusu olayla ilgili arabuluculuğa başvurulduğunu ancak anlaşmazlıkla sonuçlandığını beyanla 30.492,00 TL tazminatın ödenme tarihi olan 02.11.2020...
O halde mahkemece, ....... arasında var olduğu iddia edilen kira sözlemesinin 3.kişileri bağlayacak güçte bir kira sözleşmesi olup olmadığı, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma olup olmadığı, kira sözleşmesinin ve kira bedelinin maliye ve vergi dairelerine bildirilip bildirilmediği, ibraz edilen sözleşme yükümlülüklerinin kim tarafından yerine getirildiği, gerektiğinde araç maliki ile kiralayan şirketin varsa ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmak suretiyle kira sözleşmesinin, fatura, ruhsat, cari hesap hareketleri gibi yan delillerle desteklenip desteklenmediği, işletenlik sıfatının halen ...olup olmadığı hususları tartışılarak sonucuna göre bir karar vermek gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 14/12/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kira hukukuna ilişkin davada ... Asliye Hukuk ile Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, 24/05/2004 günlü dilekçesinde aylık 10.000.000.- TL. olan kira bedelinin aylık 250.000.000 TL. ye çıkartılmasını ve tesbit edilmesini talep etmektedir. Dava, kira sözleşmesinin uyarlanması ve artırım istemine ilişkindir. Dosya kapsamından, taraflar arasında düzenlenip ... noterliğince onaylanan kira sözleşmesinde 10/10/2000 tarihinde başlayan 10 yıl süreli aylık 10.000.000.- TL. kira bedeli kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır. H.Y.U.Y.nın 8/II.1. maddesine göre kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, akdin feshi yahut tesbit davalarının Sulh Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiği yasa hükmüdür....
HUMK'nun 8.maddesinin 11/1.fıkrasında; kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, aktin feshi yahut tesbit davaları, bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ile bunlara karşılık olarak açılan davaların sulh hukuk mahkemelerinde görüleceği düzenlenmiştir. Davadaki istem ise yukarıdaki maddede sayılan davalara ilişkin olmayıp, mal sahibi kiralayanın taşınmaz dış cephesine yaptırdığı cam giydirme nedeniyle kiralanana el atmanın önlenmesi istemine ilişkindir. Bu durumda mahkemenin görevi genel esaslara göre; yani davanın değer ve miktarına göre belirlenmelidir. Taraflar arasındaki kira sözleşmesi 1.5.2002 tarihinde yenilenmiş olup, yıllık kira bedeli sulh hukuk mahkemesinin görev sınırı üzerindedir. O halde; görev hususunun kamu düzenine ilişkin olduğu gözetilerek görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, davanın esası hakkında hüküm tesisi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir....
Dava işyeri sigortası poliçesi kapsamındaki işyerinde meydana gelen hasar sebebi ile dava dışı sigortalısına ödenen tazminat bedelinin rücuen tahsili talebine ilişkindir. Davacı, sigorta şirketi olup davalıdan rücuen tazminat talebinin nedeni, davalı ile davacının sigortalısı arasındaki kira ilişkisinden kaynaklanmaktadır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun sulh hukuk mahkemelerinin görevi başlıklı 4/(1-a) hükmü: “Sulh hukuk mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın; Kiralanan taşınmazların,9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları görürler” şeklindedir....
Dava işyeri sigortası poliçesi kapsamındaki işyerinde meydana gelen yangın sebebi ile dava dışı sigortalısına ödenen tazminat bedelinin rücuen tahsili talebine ilişkindir. Davacı, sigorta şirketi olup davalıdan rücuen tazminat talebinin nedeni, davalı ile davacının sigortalısı arasındaki kira ilişkisinden kaynaklanmaktadır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun sulh hukuk mahkemelerinin görevi başlıklı 4/(1-a) hükmü:“Sulh hukuk mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın;Kiralanan taşınmazların,9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı ... ve İflas Kanununa göre ilamsız ... yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları görürler” şeklindedir....
HUMK’nun 8/II.maddesine göre, değerine bakılmaksızın Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevli bulunduğu davalardan olarak; kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, aktin feshi yahut (kira) tespit davaları, bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ile bunlara karşılık olarak açılan davaları, 8/II-3.maddesinde de taşınır ve taşınmaz mallarda salt zilyetliğin korunması ile ilgili davaları kabul etmiştir. Somut olayda, kira sözleşmesinin varlığına dayalı olarak zilyetliğin korunması ile muarazanın giderilmesi istenmiş olup, bu tür davaların müddeabihin değerine göre görevli mahkemede bakılması gerekir. Uyuşmazlığa konu kiralananın 2009 yılı için belediye encümenince belirlenen ve ihaleye konu edilen yıllık kira tutarı 7.080 TL'yi geçmektedir. Buna göre davaya bakmaya Asliye Hukuk Mahkemesi görevlidir....
