nun 138. maddesi uyarınca; sözleşmenin değişen koşullara uyarlanması ya da dönme hakkının kullanılması, şu dört koşulun birlikte gerçekleşmesine bağlıdır. a-Sözleşmenin yapıldığı sırada, taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum ortaya çıkmış olmalıdır. b-Bu durum borçludan kaynaklanmamış olmalıdır. c-Bu durum, sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden ifanın istenmesini dürüstlük kurallarına aykırı düşecek derecede borçlu aleyhine değiştirmiş olmalıdır. d-Borçlu, borcunu henüz ifa etmemiş veya ifanın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş olmalıdır....
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki iş yeri hekimi teminine ilişkin hizmet alım sözleşmenin dengesinin ihaleye teklif verme, sözleşmenin imzalanması aşamalarında var olmayan ve yürürlüğe gireceği öngörülemeyecek bir yasa değişikliği sebebiyle müvekkil aleyhine bozulması ve asgari ücret oranlarının daha önceki sözleşme döneminde daha yüksek iken yeni sözleşme döneminde düşürülerek işçilik haklarının geriye götürülmüş olması nedeniyle ilgili sözleşme hükümleri ve idari şartname hükümlerinin Kamu İhale Mevzuatı, İş Mevzuatı ve Borçlar Hukuku Mevzuatı çerçevesinde uyarlanması gerektiğini ileri sürerek sözleşme ve teknik şartname hükümlerinin uyarlanmasını talep etmiştir. 1 II....
Ancak, sözleşmenin değişen koşullara uyarlanması ya da dönme hakkının kullanılması, şu dört koşulun birlikte gerçekleşmesine bağlıdır. a. Sözleşmenin yapıldığı sırada, taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum ortaya çıkmış olmalıdır. b. Bu durum borçludan kaynaklanmamış olmalıdır. c. Bu durum, sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden ifanın istenmesini dürüstlük kurallarına aykırı düşecek derecede borçlu aleyhine değiştirmiş olmalıdır. d. Borçlu, borcunu henüz ifa etmemiş veya ifanın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş olmalıdır. Maddeye göre, uyarlamanın bütün koşulları gerçekleşmişse borçlu, hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteyebilir. Bunun mümkün olmaması hâlinde borçlu, sözleşmeden dönebilir; sürekli edimli sözleşmelerde ise kural olarak, fesih hakkını kullanır.” denilerek uygulama da kabul edilen uyarlama davasının yasa maddesi haline getirilmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/807 Esas KARAR NO : 2023/9 Karar DAVA : Sözleşmenin Uyarlanması DAVA TARİHİ : 10/02/2022 KARAR TARİHİ : 10/01/2023 Mahkememizde görülmekte olan Sözleşmenin Uyarlanması davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin, 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun hükümlerine göre ... 'nun işletme hakkı sahibi; ... olduğunu, işletme hakkı müvekkili şirkette bulunan köprü ve otoyollarından geçiş ücreti ödemeksizin ihlâlli geçişler yapmış olan borçlu kişi ... ise taraflarınca yapmış oldukları başvuru üzerine UYAP Arabulucu Portal tarafından görevlendirildiğini, T.C. Adalet Bakanlığındaki resmi sicile kayıtlı ... sicil numaralı arabulucu olduğunu, borçlu ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 30.09.2005 gününde verilen dilekçe ile sözleşmenin uyarlanması olmadığı takdirde sözleşmenin feshi, tazminat istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 29.07.2009 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ve davalı vekilleri tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, hasılat kira ilişkisinden kaynaklanan alacak kalemlerine ilişkindir. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, dava kısmen kabul edilerek davacının menfi zarar kaleminden alacaklı olduğu fazla haklar saklı kalarak 5.000,00 YTL’nin dava tarihinden itibaren faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya dair taleplerin reddine karar verilmiştir. Hükmü, taraflar temyiz etmiştir....
Davacılar vekilince seçim hakkının davasını devreden taraf aleyhine tazminat davası yönünde kullanıldığı beyan edilmişse de, dava menfi tespit ve menfi tespit isteminin özel görünüm türlerinden olan sözleşmenin uyarlanması istemine ilişkin açılmış bir tespit davası olmakla ve tespit davasının mahiyeti gereği henüz ödeme gerçekleştirilmeden tazminat davasına dönüştürülmesi mümkün olmamakla davacılar vekiline 18/11/2020 tarihli celsede talebini açıklaması bakımından yeniden süre verilmiştir. Davacılar vekili ise 02/12/2020 tarihli dilekçesi ile, HMK'nun 125/1-b maddesi lafzı gereği tazminat davası olarak devam ettirdiklerini belirtmiş olsalar da asıl amacın tespit davasının devredilen ...'ne değil de devreden davalı ......
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/661 Esas KARAR NO : 2022/202 DAVA : Sözleşmenin Uyarlanması DAVA TARİHİ : 12/10/2018 KARAR TARİHİ : 02/03/2022 Mahkememizde görülmekte olan Sözleşmenin Uyarlanması davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dilekçesinde özetle; davalı ile 08/07/2015 tarihinde aralarındaki sözleşme gereğince ------ doları karşılığında taşınmaz alımı konusunda anlaştıklarını, taşınmazın imar durumunun yapılaşmaya uygun olmadığının tespiti akabinde taraflar arasındaki sözleşmenin haricen fesih edildiğini, ---- kararına göre "------- yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri sözleşmelerde, sözleşme bedelleri ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri--- cinsinden kararlaştırılmayacaktır." şeklinde yayınlandığını ve yürürlüğe girdiğini bu nedenle sözleşmenin --- uyarlanmasına karar verilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya hüküm edilmesini talep ve dava etmiştir....
Bölge adliye mahkemesince; taraflarca imzalanan sözleşmenin resmi şekilde yapılmamış olması nedeniyle geçersiz bulunduğu davacı tarafın bu nedenle denkleştirici adalet ilkesi uyarınca bilirkişi tarafından belirlenen değeri talep edebileceği gereksiyle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, tapu iptali ve tescil talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davacının alacak talebinin kısmen kabulü ile ödediği bedelin ifanın imkansız hale geldiği tarihteki alım gücüne uyarlanması sonucu bulunan 80.427,94 TL'nin davalıdan alınmasına karar verilmiş; karar, taraflarca temyiz edilmiştir. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı bilgi ve belgelere, özellikle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre; davalının tüm, davacının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2- Bir kamu kurumu olan davalı belediyenin güven aşılamak suretiyle davaya konu taşımazdaki payını 02/07/2003 tarihinde 23.801,75 TL’ye davacı...
Asliye Ticaret Mahkemesi'nde menfi tespit ve alacak davası açmış olduğunu, o davada öncelikle mektubun paraya çevrilmemesi için ihtiyati tedbir kararı alındığını, sonrasında tedbirin kaldırıldığını, bunun üzerine de teminat mektubunun nakde çevrildiğini, akdedildiği andaki şartların değişmesi sonucunda dengenin biri aleyhine önemli derecede bozulması durumunda sözleşmenin uyarlanabilmesi için sözleşmenin taraflarının tacir olmaması gerektiğini, işletme hakkını 36 yıl süreyle devralmak üzere şartname imzalayarak ihaleye girmiş olan davacının bu uzun süre içerisinde davacı lehine ve aleyhine birçok değişiklik yaşanabileceğini kabul etmiş sayılacağını savunarak, davanın reddini, alacağın %40'ı oranında kötüniyet tazminatına hükmedilmesini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; davalı kuruma verilen yetki çerçevesinde ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali tescil, tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -K A R A R- Davacı vekili, müvekkili ve kardeşine ait ... ili Merkez YM :21 ......
