ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2022/713 ESAS (DERDEST DOSYA) DAVA KONUSU : Tasarrufun İptali (İİK 277 Ve Devamı) KARAR : Yukarıda yazılı İlk Derece Mahkemesi ara kararına karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, Dairemiz Heyetince yapılan müzakere sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; tasarrufun iptali ile birlikte İİK'nın 281/2. maddesi uyarınca ihtiyati haciz, HMK'nın 339. maddesi uyarınca ihtiyati tedbir kararı verilmesi ve TBK'nın 19 ve İİK'nın 277 ve devamı maddeleri gereğince tasarrufun iptaline ve müvekkili şirkete cebri icra yetkisi verilmesine karar verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesince 28/12/2022 tarihli ara karar ile "Davacı banka vekilinin ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin ayrı ayrı reddine" karar verilmiştir. Davacı vekili bu ara kararına karşı istinaf talep etmiştir....
Tasarrufun iptali davasında kanunda diğer ihtiyati hacizlerden farklı olarak iptale tabi tasarruflar hakkında ihtiyati haciz verilebileceği, İİK'nın 281/2 maddesi uyarınca davanın elden çıkarılmış mallar yerine kaim olan kıymete taalluku halinde (tazminat talebi halinde), teminat göstermeksizin ihtiyati haciz kararı verilemeyeceğinin düzenlendiği, davacının tazminat talebinin bulunmadığı, bu nedenle davacı vekilinin davalının diğer malları ve 3. Kişilerdeki hak ve alacaklarına ihtiyati haciz konulması talebinin reddine karar verilmesinin yerinde olduğu anlaşıldığından davacı vekilinin bu yöndeki istinaf başvurusunun reddi gerekmiştir. HMK'nın 355....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ: Karara karşı davacı vekili süresi istinaf dilekçesinde; borçlu adına kayıtlı taşınmazların eşine devredildiğini, tasarrufun iptali davalarına özgü yaklaşık ispat koşulunun yerine getirildiğini, bedele dönüşen davalarda davalının mal varlığı üzerine ihtiyati haciz kararı verilebileceğinden usul ve yasaya aykırı 10/02/2022 günlü ihtiyati haciz talebinin reddine dair ara kararın kaldırılmasına, davalı eş Saime Hacımuhuttinoğlulları adına kayıtlı menkul, gayrimenkul mallar ile 3. kişilerdeki hak ve alacaklar üzerine ihtiyati haciz konulmasını talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, tasarrufun iptali davasında ihtiyati haciz istemine ilişkindir. Talep ise, tasarrufun iptali davasında ihtiyati haciz talebinin reddi kararına yapılan istinaf talebine ilişkindir. Tasarrufun iptali davalarının amacı alacaklıların para alacaklarına kavuşmalarını sağlamaktadır. Davanın konusu tasarrufa konu taşınır ya da taşınmazlar değildir....
Mahkemece dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu ihtiyati haciz şartlarının İİK'nun 257 ve devamı maddelerinde düzenlediği, dava konusu tasarruf ile ilgili yargılama yapılması gerektiği bu bakımdan henüz ihtiyati haciz koşullarının gerçekleşmemiş bulunduğu gerekçesiyle davacının ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava İİK 277 ve devamı maddeleri gereğince açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir. İİK'nun 281.maddesi ”Mahkeme, iptal davalarını basit yargılama usulü ile görülüp hükme bağlar ve bu davalara mütaallik itilafları hal ve şartları gözönünde tutularak serbestçe takdir ve halleder. Hakim, iptale tabi tasarrufların konusunu olan mallar hakkında alacaklının talebi üzerine ihtiyati haciz kararı verebilir. Teminatın lüzum ve miktarı Mahkemece takdir ve tayin olunur....
Tasarrufun iptali davalarında ileri sürülen ihtiyati haciz talepleriyle ilgili olarak aciz belgesi sunulmadığı gerekçesiyle talebin reddine karar verilemeyeceği gibi, tüm dava koşullarının ihtiyati haciz talebi için de aranması dava ile elde edilebilecek sonuçların alınmasına engel teşkil edebilir. İhtiyati haciz kararı verilebilmesi için tam ispat şart olmayıp yaklaşık ispat yeterlidir. Bu davalarda davacı alacaklı tarafından ihtiyati tedbir talep edildiğinde, mahkemece talebin ihtiyati haciz talebi olarak değerlendirilmesi gerekli olup, ihtiyati tedbir kararı verilmiş olması halinde verilen kararın ihtiyati haciz olarak kabulü gerekir. İİK'nın 281.maddesi gereğince tasarrufun iptali davası için özel olarak getirilmiş olan ihtiyati haciz isteyebilme imkanı ve hacze ilişkin karar yalnız alacaklının o malı satışı çıkarabileceğinin bilinmesi anlamında değil, aynı zamanda başkalarına devir ve ferağının önlenmesine yönelik tedbir niteliğindedir....
İİK'nın iptal davalarında yargılama usulü başlıklı 281. maddesinin 2. fıkrasında "Hakim, iptale tabi tasarrufların konusu olan mallar hakkında alacaklının talebi üzerine ihtiyati haciz kararı verebilir." hükmünü içermekte olup, bu maddede düzenlenen ihtiyati haciz kararı; tasarrufun iptali davasının yargılaması sırasında alacaklının talebi üzerine mahkemece tedbir niteliğinde verilmiş bir karardır. İİK'nın 283/1. maddesine göre, tasarrufun iptali davası sabit olduğu takdirde alacaklı tasarrufa konu mal üzerinde cebri icra yoluyla hakkını almak yetkisini elde eder. İİK'nın 281/2. maddesi uyarınca verilen ihtiyati haciz kararından sonra, ilgili tasarrufun iptali davasının kabulüne karar verilmesi halinde alacaklı, ayrıca bir icra takibi başlatmasına gerek olmadan iptal davası açılmadan önce başlatılan icra takibinden alacağını tahsil edeceğinden, bu ihtiyati haciz kararı İİK'nın 257. ve devamı maddelerinde yer alan ihtiyati haciz kararından bu yönden de farklıdır....
HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf itirazları ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda: Dava; İİK'nın 277. ve devamı maddeleri uyarınca tasarrufun iptali istemine ilişkindir. Tasarrufun iptali davalarında İİK 281/2 fıkrası hükmüne göre hakim, iptale tabi tasarrufların konusu olan mallar hakkında alacaklının talebi üzerine ihtiyati haciz kararı verebilir. Teminatın lüzum ve miktarı mahkemece takdir ve tayin olunur. Şu kadar ki, davanın elden çıkarılmış mallar yerine kaim olan kıymete taalluku halinde, teminat göstermeksizin ihtiyati haciz kararı verilemez. Tasarrufun iptali davalarında dava kabulle sonuçlandığı takdirde, alacaklı tarafından başlatılacak yeni bir icra takibi sözkonusu olmayıp İİK'nın 281/2. maddesi gereğince uygulanan ihtiyati haciz, tasarrufun iptali davasının kabulü ile kesin hacze dönüşür ve davacı alacaklı verilen ilamı icra dosyasına ibraz ederek cebri icra işlemine devam eder....
Bu nedenle dava dilekçesinde ihtiyati haciz talebi ile birlikte ihtiyati tedbir talebinde bulunan davacı vekilinin amacı, davanın kabulü durumunda alacağın tahsilinin tehlikeye düşmesine engel olmaya yönelik olduğundan ihtiyati tedbir talebinin ihtiyati hacze yönelik olduğu kabul edilerek karar verilmesi gerekirken, talebin nitelendirilmesinde hataya düşülerek karar verilmiş olması doğru olmamıştır. Tasarrufun iptali davalarında İİK 281/II fıkrası hükmüne göre hakim, iptale tabi tasarrufların konusu olan mallar hakkında alacaklının talebi üzerine ihtiyati haciz kararı verebilir. Teminatın lüzum ve miktarı mahkemece takdir ve tayin olunur. Şu kadar ki, davanın elden çıkarılmış mallar yerine kaim olan kıymete taalluku halinde, teminat göstermeksizin ihtiyati haciz kararı verilemez....
Mahkemece, tensip ile birlikte ihtiyati haciz isteminin teminatsız olarak kabulüne karar verilmiş, davalı ... vekili tarafından teminatsız olarak konulan haczin tamamen kaldırılmasına yönelik talebin reddine ancak davacı tarafından takip miktarının %40’ı oranında teminat yatırılmasına karar verilmiş ve bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, İİK.277 ve devamı maddelerine dayanılarak tasarrufun iptali istemine ilişkin olarak açılmış ve yargılama sırasında ihtiyati haciz kararı verilmiştir. İİK. 258. maddesine göre yetkili mahkeme tarafından alacaklı tarafından mahkemeye kanaat getirecek deliller gösterildiği takdirde mahkeme tarafından iki tarafın dinlenip dinlenmeyeceği takdir edilerek ihtiyati hacze karar verilebilir. İhtiyati haciz talebinin reddi halinde alacaklının bu karar için temyiz yoluna gidebileceği de aynı maddede açıklanmıştır....
Şu kadar ki, davanın elden çıkarılmış mallar yerine kaim olan kıymete taalluku halinde, teminat göstermeksizin ihtiyati haciz kararı verilemez." amir hükmünü içermekte olup, taraflar arasındaki dava, davalılar arasındaki tasarrufun, İİK'nın 277 ve devam maddeleri uyarınca iptali talebine ilişkin olup, tasarrufun iptal şartlarının oluşup oluşmadığı yargılama ile belli olacaktır. İhtiyati haciz kararları esas hakkında kesin bir kanaat oluşmadan ve tam bir ispat aranmadan verilen geçici nitelikte hukuki korumaya ilişkin kararlardır. Diğer bir anlatımla ihtiyati haciz, devam etmekte olan dava sonunda davacının hükmedilecek alacağının tahsilini garanti altına almak için davalının mallarına geçici olarak el konulmasıdır....
