İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece; davanın tasarruf yetkisinin kısıtlanması yönünden davacının talep ettiği taşınmazın tapu kaydına dair delil bildirmediği, yaklaşık ispatın olmadığı talebin reddine karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ : Mahkemece verilen hükme karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuş olup, Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; tüm dosya kapsamı, ilk derece mahkemesinin tedbir taleplerinin araştırılarak kabulüne karar verilmesi gerektiğini, davalının maliki olduğu taşınır ve taşınmaz mallarla ve banka hesaplarıyla ilgili ihtiyati tedbir konularak tasarruf yetkisinin kısıtlanmasına karar verilmesini talep etmiştir. GEREKÇE : Davaların TMK 197.maddesi gereğince açılmış tedbir nafakası ve TMK 199.maddesi gereğince açılmış tasarruf yetkisinin kısıtlanması davaları olduğu anlaşılmıştır....
Bu düzenleme ile yasa, tasarruf yetkisinin sınırlanmasına iki halde gidilebileceğini öngörmüştür. Bunlardan birincisi; sınırlanmayı ailenin ekonomik varlığının korunması gerekli kılmalı, ikincisi ise evlilik birliğinden ... mali bir yükümlülüğün yerine getirilmesinin bunu gerektirmesidir. Her iki halde de yasa, sınırlanmanın ölçülü olmasını aramıştır. Ölçülülük, sınırlanma ile ulaşılmak istenen amaç bakımından sınırlanmanın gerekli ve orantılı olmasını gerekli kılar. Olayda davalı erkeğin iş bu dava tarihinden 20 ... kadar önce bir taşınmazını devir ettiği, diğer mal varlığı değerleri ile ilgili elden çıkarma yönünde girişimde bulunduğu toplanan delillerden anlaşıldığına göre, davalının tasarruf yetkisinin sınırlanmasında gereklilik bulunduğu gerçekleşmiştir. Ne var ki sınırlanma ölçülü olmalıdır. Mahkemece davalının ......
Mahkemece bozma ilamına uyulmuş, fakat bozma ilamına uyulmasına rağmen davacı-davalı kadının tasarruf yetkisinin sınırlanması davasının reddi nedeniyle kendisini vekille temsil ettiren davalı-davacı erkek lehine maktu vekalet ücreti takdir edilmemiştir. O halde bozmaya uyulduğuna göre, 01.04.2015 tarihli bozma ilamının gereği yerine getirilerek davacı-davalı kadının açtığı tasarruf yetkisinin sınırlanması davasının reddi sebebiyle yargılamada kendisini vekille temsil ettiren davalı-davacı erkek lehine maktu vekalet ücretine hükmolunması gerekirken bu hususta hüküm kurulmaması doğru olmayıp, bozmayı gerektirmiştir....
İSTİNAFA BAŞVURAN TARAF VE İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı - karşı davalı kadın; kusur belirlemesi, kocanın davası, tazminat ve lehine takdir edilen nafakaların miktarı ile tasarruf yetkisinin kısıtlanması davası ve bu dava nedeni ile aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesi yönlerinden istinaf yasa yoluna başvurmuştur....
İ.İ.K.m.91 hükmünce gayrimenkulün haczi ile takip konusu borç ve eşya arasında ilişki kurulur ve tasarruf yetkisi Türk Medeni Kanunu m.1010 anlamında kısıtlanmış olur. Bu tür kişisel haklar tapu kütüğüne şerh verilmekle hak sahibine eşya üzerinde dolaylı da olsa hakimiyet hakkı kurmasını sağlamaz ise de, tasarruf yetkisinin dar manada kısıtlanması sonucunu doğurduğundan taşınmaz üzerinde sonradan bu hakla bağdaşmayan hak kazanan kişilere karşı da ileri sürülebilir hale gelir. Haciz şerhinin etkileri hakkındaki bu kısa açıklamadan sonra somut olaya dönüldüğünde; Üzerinden haciz şerhi kaldırılması istenen taşınmaz Beykoz tapusunda kayıtlıdır. Dava ise taşınmazın bulunduğu Beykoz ilçesinde değil Kartal Mahkemelerinde açılmıştır. HUMK.m.13/II'de maddesinde "Gayrimenkule müteallik dava sebebi ne olursa olsun gayrimenkulün aynına veya gayrimenkul üzerinde bir hakka … …mütedair olanlardır." hükmü bulunmaktadır....
davalı eşin tasarruf yetkisinin sınırlanmasına, davalı eş adına kayıtlı araç üzerine tedbir konulmasına karar verilmesini istemiştir....
İ....m.91 hükmünce gayrimenkulün haczi ile takip konusu borç ve eşya arasında ilişki kurulur ve tasarruf yetkisi Türk Medeni Kanunu m.1010 anlamında kısıtlanmış olur. Bu tür kişisel haklar tapu kütüğüne şerh verilmekle hak sahibine eşya üzerinde dolaylı da olsa hakimiyet hakkı kurmasını sağlamaz ise de, tasarruf yetkisinin dar manada kısıtlanması sonucunu doğurduğundan taşınmaz üzerinde sonradan bu hakla bağdaşmayan hak kazanan kişilere karşı da ileri sürülebilir hale gelir. Türk Medeni Kanunu’nun 1010. maddesi uyarınca haciz şerhi tapuya yazıldıktan sonra lehtarının talebi ile terkin edilebilir. Borcun ödenmesi, icra takibinin düşmesi veya sona ermesi halinde ya da haciz şerhinin usulsüz kaydı 2010/8192 - 9535 hallerinde ilgilisinin terkine olur vermemesi durumunda taşınmaz maliki, şerhin terkinini dava edebilir. Davanın da şerh nedeniyle hak sahibi olan kişilere karşı yöneltilmesi gereklidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tasarruf Yetkisinin Sınırlanması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Türk Medeni Kanununun 199'ncu maddesinde düzenlenen, eşlerden birinin tasarruf yetkisinin sınırlanması, "evlilik birliğinin korunması" önlemlerinden olup, sınırlanma şartlarının varlığı halinde evlilik birliği devam ediyorsa başvurulur. Evlilik birliğinin sona ermesi durumunda bu hüküm artık uygulanamaz. Tarafların evliliği, 15.05.2018 tarihinde, kesinleşen boşanma kararı ile sona ermiştir. Bu durumda davacı kadının tasarruf yetkisinin sınırlanması davasının esası konusuz hale gelmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:AİLE MAHKEMESİ Dava, tedbir nafakası ile davalının tasarruf yetkisinin sınırlandırılmasına ilişkin olup, hükümle tedbir nafakasının kısmen kabulüne, tasarruf yetkisinin sınırlandırılmasına ilişkin talebin reddine karar verilmiş, davacı ve davalı tarafça her iki yönden temyiz edilmiştir. Davanın bu niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 2.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 2.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 04.10.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu ve araç kaydı iptali, tasarruf yetkisinin sınırlandırılması ... ile ... ve ... aralarındaki tapu ve araç kaydı iptali, tasarruf yetkisinin sınırlandırılması davasının açılmamış sayılmasına dair ... 6.Aile Mahkemesi'nden verilen 17.09.2012 gün ve 655/585 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı vekili, tarafların 1985 yılında evlendiklerini, davalı ...'in evlilik birliği içerisinde alınan 2008 ada 3 parsel üzerindeki 3 nolu bağımsız bölüm ile ... plakalı otomobil üzerindeki tasfiyeden kaynaklanan alacağını karşılıksız bırakmak maksadıyla muvazaalı olarak davalı ... tarafından yeğeni olan diğer davalı ...'e devredildiğini açıklayarak muvazaalı işlemin iptaliyle davalı ... adına tesciline, davalı ...'in taşınmaz ve araç üzerindeki tasarruf yetkisinin sınırlandırılmasına karar verilmesini istemiştir....
