Bu sözleşme, niteliğince Borçlar Kanunu’nun 355. maddesinde tanımlanan eser sözleşmesinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesidir. Yüklenici davalı, sözleşmede yazılı, davacılara ait olduğu bildirilen (5) ve (6) numaralı parsellere, sözleşmede yazılı koşullarla, arsa payı karşılığı inşaat yapmayı ve yine sözleşmede belirtilen (7) adet bağımsız bölümün davacılara teslimini yüklenmiştir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, tapulu taşınmaz ya da tapulu taşınmaz payının kayden yükleniciye temlikini de içerdiğinden; bu nitelikteki sözleşmenin feshi, taraflarının bu yöndeki iradelerinin birleşmesi ile ya da mahkeme kararı ile olanaklıdır. Somut olayda ise, yanlar arasındaki sözleşmenin taraflarının iradesi ile ya da kesinleşmiş mahkeme kararıyla bozulmuş olduğu davalı yüklenici tarafından yasal ve yazılı delille kanıtlanmamıştır....
Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi olan, Cam Yapı Müh....
İstinaf Nedenleri Davalı vekili istinaf başvurusunda özetle; davalı yüklenicinin mahsup sureti ile alacağını almış olmasına rağmen mahkemenin bu savunmalarını incelemediğini, davalı yüklenicinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca bir adet bağımsız bölüm inşa ve teslim etme borcunu müvekkiline C blok 14 numaralı bağımsız bölümü tamamlanmamış halde vermek suretiyle yerine getirdiğini, 24/02/2014 tarihli konut satış sözleşmesi gereğince ise B blok 5 numaralı bağımsız bölümü tamamlanmamış halde vermek suretiyle yerine getirdiğini, yani müvekkilinin, yükleniciden konut satış sözleşmesi gereğince doğan bağımsız bölüm alacağını arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciye hisse devir borcu ile mahsup ettiklerini, yükleniciye herhangi bir borcunun kalmadığını, ayrıca yüklenicinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca üzerine düşen edimleri tam olarak yerine getirmediğini, inşaatın kat malikleri tarafından bitirildiğini, ......
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi kurulu raporu, toplanan deliller ve tüm dosya içeriğine göre; dava dışı ... ile arsa sahipleri arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığı ve inşaatın yapımı için önce dava dışı .... ile anlaşma yapıldığı ve adı geçen şirketin bir kısım imalat yaptığı, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde imal edilecek 117 daireden %35'e isabet eden 36 dairenin arsa sahiplerine, %65'e isabet eden 66 dairenin ise kooperatife ait olacağının kararlaştırıldığı, davacı yüklenicinin inşaatı daha sonra devraldığı ve yüklenici kooperatifin halefi olduğu kooperatifin alacaklarına ve borçlarına halef olduğu, davacı yüklenicinin arsa sahipleri ile başka sözleşme imzalamadığı, davacının inşaatı ilk imalatçı firmadan devraldıktan sonra geri kalan %92,20 bölümünü tamamladığı, davacının sözleşmenin 6. maddesi uyarınca arsa sahiplerince ödenmesi gereken mesken ve abonelik masrafları hariç bir başka bedeli istemesinin mümkün olmadığı, davacının talep ettiği...
Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Her ne kadar dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6502 sayılı Yasa'nın .../l bendi ile tüketici işlemi kapsamına eser sözleşmeleri alınmışsa da, somut olayda olduğu gibi arsasına karşılık bağımsız bölüm alacak olan arsa sahibinin ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket ettiğinden sözedilemeyeceği, amacının salt kişisel ihtiyaçları için kullanma, tüketme amacını aştığı, Yasa'nın .../k maddesindeki "tüketici" tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Bünyesinde taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmesi olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, arsa sahibi açısından güdülen amaç kullanmak için konut edinmek değildir. Güdülen amaç, arsasının değerlenmesini sağlayacak yapının arsa üzerine yapılmasıdır....
Noterliği'nce düzenlenen 23.11.2000 tarih ve 29055 yevmiye numaralı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, arsa sahibi davacı ... ile yüklenici davalı şirket arasında yapılmıştır. Yüklenici şirket, ..... Köyiçi mevkiinde kain ve tapunun 22j-4C pafta, 8225 ada ve 1 nolu parsel olarak tapuya kayıtlı taşınmaza, sözleşmede öngörülen koşullarla inşaat yapımını üstlenmiştir. Türk Medeni Kanunu'nun 692. maddesi hükmü gereğince, paylı malın özgülendiği amacın değiştirilmesi, korumanın veya olağan şekilde kullanmanın gerekli kıldığı ölçüyü aşan yapı işlerine girişilmesi veya paylı malın tamamı üzerinde tasarruf işlemlerinin yapılması oybirliği ile aksi kararlaştırılmış olmadıkça, bütün paydaşların kabulüne bağlıdır....
Davalı arsa malikleri, davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, tapu iptali tescil isteminin reddine ve alınan bilirkişi raporuna göre yüklenicinin payına düşen inşaattaki eksik işler bedeli olan 30.423,00 TL mahsup edildikten sonra 34.125 TL'nin yasal faizi ile birlikte arsa sahipleri olan davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir. Hükmü, arsa malikleri temyiz etmiştir. Davadaki istemin dayanağı, dava dışı yüklenici ile davalı arsa sahipleri arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve yüklenicinin davacıya şahsi hakkını devretmesine ilişkin “alacağın temliki” (alacağın devri) sözleşmesidir. Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yükleniciden, sözleşmede ona bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümü temlik alan üçüncü kişinin (davacının) arsa sahibini (borçluyu) ifaya zorlayabilmesi için bazı koşulların varlığı gerekir....
Öncelikle sözleşme konusu taşınmaz üzerine arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılabilmesi ve yapılan sözleşmenin paydaşları ve yükleniciyi bağlayıcı olması için tüm paydaşlarca ya da yetkili temsilcilerince sözleşmenin imzalanmış olması veya yapılan sözleşmeye "onay" verilmesi zorunludur. Dosya kapsamından, dava konusu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin birden çok parseli içerecek şekilde birkısım arsa sahipleri ile imzalandığı görülmüş ise de, davacıya ait taşınmaza paydaş olan diğer arsa malikleri ve inşaatın yapılacağı tüm taşınmazların paydaşlarıyla arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanıp imzalanmadığı anlaşılamamaktadır....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin hemen sonrasında tapuda satış yapılarak taşınmazın tamamı veya hisse devirleri sözleşme uyarınca yapılan devir olarak kabul edilmelidir. Bu satışlar gerçek bir satış olmayıp yükleniciye avans olarak yapılan devirdir. Dairemizin yerleşmiş içtihatları bu yöndedir. Somut olayda davacı ile davalı arasında 22.07.2013 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığı, aynı gün banka havalesi ise davacıya 75.000 TL gönderildiği ve sözleşmeye konu taşınmazın 4/5 hissesinin 25.07.2013 tarihinde davalıya tapuda temlik edildiği anlaşılmaktadır. Yukarıda belirlenen ilke çerçevesinde somut olay nazara alındığında davacının satmak istediği taşınmaz ile ilgili olarak davalı ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapması hayatın olağan akışına aykırıdır. Bu nedenle hisse devrinin sözleşmenin yerine getirilmesi maksadıyla yapıldığı aşikardır....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Yasada tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu işin üst düzey teknolojiyi gerektirmesi, sözleşme kapsamında taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmelerinin de bulunduğu nazara alındığında 6502 sayılı Kanunda kanun koyucunun salt kullanma ve tüketme amacına yönelik mutfak, dolap yaptırmak, araç tamiri yapmak gibi dar kapsamlı eser sözleşmelerini kastettiği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin ise bu kapsamda olmadığının kabulü gerekir....
