Öte yandan, zorunlu geçit hakkı, mülkiyet hakkının kanundan doğan dolaylı bir sınırlaması olduğundan bu tür sınırlamalar ancak mülkiyet hakkına konu taşınmazlar için söz konusu olabilir. Taşınmaz mallarda mülkiyet hakkı, kural olarak o taşınmazın tapu siciline tescil edilmesi ile doğar. Tapu siciline kayıtlı olmayan bir taşınmaz üzerinde mülkiyet hakkının varlığından söz edilemez. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir. Geçit tesisi davalarında başlangıçta davacı tarafından öngörülemediğinden dava dilekçesinde talep edilen yer dışındaki güzergahlardan da geçit kurulması gerekebilir....
Somut olaya gelince; yola bağlantısı bulunmayan ve geçit ihtiyacı olan bir taşınmazın lehine geçit irtifakı tesis edilmesi halinde, aleyhine geçit irtifakı kurulan taşınmaz malikinin taşınmazını geçit amacına uygun olarak kullanma hakkı devam eder. Taşınmazı lehine geçit irtifakı tesis edilen taşınmaz maliki de geçit hakkına sahip olmakla birlikte, aleyhine geçit irtifakı tesis edilen taşınmazda aşkın kullanımda bulunamaz. O halde geçit irtifakı olarak tesis edilen güzergah üzerinde davalı tarafından yapılan demir kapı nedeniyle el atmanın önlenmesine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır. Davacı tarafından davalının taşınmazında bulunan duvarın yükseltilmesi ve üzerine çit yapılması iddiası nedeniyle de elatmanın önlenmesi ve kal talebinde bulunulmuştur....
ortak kullanılması durumunu ortadan kaldırdığından kamu yararı olmadığını, bu nedenle kadim yolun yeniden tapuya yol olarak tescil edilmesini ve mevcut tapu kayıtlarının düzeltilmesini talep etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 13.09.2013 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil (geçit hakkı) istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 18.06.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi uyarınca geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir. Mahkemece, 110 parsel sayılı taşınmaz lehine, 113 parsel sayılı taşınmaz üzerinden geçit hakkı kurulmasına karar verilmiştir. Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir. 1-Yapılan yargılamaya, toplanan deliller ve dosya içeriğine göre davalı ...'...
Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine "mutlak geçit ihtiyacı" veya "geçit yoksunluğu", ikincisine de "nispi geçit ihtiyacı" ya da "geçit yetersizliği" denilmektedir. Kurulan geçit hakkının Türk Medeni Kanununun 748/3 ve 1012. maddesi ile yeni Tapu Sicil Tüzüğünün "İrtifak hakları ve taşınmaz yükünün tescili" başlıklı 30. maddesi gereğince kütük sayfasında ayrılan özel sütununa tesciline karar verilmelidir. Somut olaya gelince; 4342 sayılı Mera Kanununun 4. maddesi gereğince meralar özel mülkiyete konu olamaz, amacı dışında kullanılamaz. Bu nedenle özel mülkiyete konu taşınmazların malikleri adına tescili gerekirken, meraların kadastro çalışması sırasında sadece sınırlandırılması ile yetinilir....
YANIT: Davalılar tarafından dava dilekçesine karşı herhangi bir yanıt sunulmadığı UYAP ve dosya kapsamından anlaşılmıştır. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesinin 30.11.2018 tarih ve 2018/347 Esas 2018/879 Karar sayılı kararı ile; "yapılan keşif alınan bilirkişi raporuna göre en uygun güzergah İzmir ili Kemalpaşa ilçesi Aşağı Kızılca Mah. Kum yeri mevkii 652 parsel sayılı taşınmaz lehine, 650 parsel aleyhine 09/08/2018 tarihli raporda ve ekindeki krokide 1 nolu güzergah olarak gösterilen yerden geçit hakkı tesisine, geçit hakkının tapu siciline tesciline" karar verilmiştir....
belirterek, TMK 747. maddesi gereğince davlarının kabulü ile Gümüşhane ili Kelkit ilçesi Bindal köyü 406 Ada 30 parsel ve 31 parsel sayılı taşınmazlara 406 Ada 1 parsel sayılı taşınmaz üzerinden ana yola çıkmak için uygun bedel karşılığında 6 m geçit irtifakı tesisine karar verilerek tapu siciline tescil edilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık geçit hakkı tesisine ilişkin bulunduğuna göre, Yargıtay Başkanlar Kurulu'nun 27.12.2013 tarih 38 sayılı Kararı ile hazırlanıp, Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 24.01.2014 tarih 1 nolu Kararı ile kabul edilen ve 29.01.2014 tarih 28897 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Daireleri'ne ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (14.) Hukuk Dairesi'nin görevi cümlesinden bulunmakla, gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 10.09.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Yerel mahkemece "..Mahkememizce tesis edilen geçit, davalının, davacının ve komşu taşınmaz maliklerinin ileride yapacağı değişikliklerede engel olacak nitelikte olmadığı gibi en ekonomik ve uygun yolun A nolu kroki seçeneğinde (3 metre) geçit hakkı tesisi ile mümkün olabilecektir. Bilirkişinin raporunda B ve C ile gösterilen seçenekte yol güzergahında bina kaldığından ve sadece bir parselden daha çok alan gittiğinden mahkememizce de uygun görülmediğinden geçit hakkı tesis edilmemiştir. Yine D ve E nolu seçeneklerinin ise hem yolu uzatması hem geçit hakkı tesis edilecek parsel sayısının fazla olması hemde metrekarenin artmasından geçit tesis edilmemiştir....
Köy üstü mevkii 16 parsel sayılı taşınmaz bulunduğunu ve kendisinin yola çıkış için bu gayrimenkulden de daha yakın ve daha az külfetli yol bulunmadığını, Sarıoğlan ilçesi Keklikoğlu mah. Köyüstü mevkii 18 numaralı parsel taşınmazında ve 57/2 nolu hanesinden yeterince istifade etmek ve taşınmazına ulaşımı sağlamak için davalıya ait Keklikoğlu mah. Köyüstü mevki 16 parsel sayılı taşınmaz üzerinden uygun kısımda geçit hakkı kararı verilmesini talep ve dava etmiştir....
